نگاهی به کسب‌وکار «علی‌بابا کلاود» و رشد سریعش در سال‌های اخیر

این مطلب یکی از مقالات پرونده ویژه «رایانش و خدمات ابری» شماره 205 ماهنامه شبکه است. علاقه‌مندان می‌توانند کل این پرونده ویژه را از روی سایت شبکه دانلود کنند.

خرده‌فروشی چینی «علی‌بابا» یکی از این شرکت‌هایی است که طی سالیان اخیر با قدرت تمام وارد بازار خدمات ابری شده و با تأسیس شرکت «Alibaba Cloud» گسترده‌تر شده است. «علی‌بابا کلاود» به‌سرعت در حال قبضه کردن بازار چین و پس از آن بازار کشورهای آسیای شرقی و خاورمیانه است. قرارداد این شرکت برای همکاری با فیفا و اسپانسری مسابقات جام باشگاه‌های جهان از سال 2017 تا سال 2022، نشان‌دهنده قدرتی است که هر روز رو به ازدیاد است. «علی‌بابا» با انجام این فعالیت‌ها توانست در سه ماهه اول سال 2018، به رشدی 104 درصدی برسد و ارزش مالی آن حدود 3 میلیارد دلار شود و شاید به‌زودی، انحصار خدمات ابری دنیا را که در دست شرکت‌های سیلیکون‌ولی است، بشکند و قواعد بازار را به هم بریزد.

خدمات ابری علی‌بابا به روایت آمار

«علی‌بابا»، خدمات ابری‌اش را در سال 2009 و تنها چند سال پس از راه‌اندازی سرویس AWS آمازون، افتتاح کرد؛ اما برای مدت‌های طولانی، تقریبا تا سال 2015 فقط شرکت علی‌بابا از خدمات استفاده می‌کرد یا به‌صورت خیلی محدود در اختیار شرکای تجاری «علی‌بابا» قرار می‌گرفت، این خدمات برای ارائه به دیگران نبود. در سال 2015، «علی‌بابا» با سرمایه‌گذاری یک میلیارد دلاری سعی کرد به‌طورجدی وارد بازار خدمات ابری شود و برای بزرگان این بازار گردنکشی کند. اکنون، وضعیت شرکت «علی‌بابا» در خدمات ابری اصلا قابل قیاس با سال 2015 نیست!
شرکت «علی‌بابا کلاود» در پایان سال 2017 به ارزش مالی 2.8 میلیارد دلاری رسیده است. درآمد این شرکت از خدمات ابری در سه‌ماهه چهارم سال 2017 نزدیک به 699 میلیون دلار و در سه‌ماهه سوم سال 2017 نزدیک به 553 میلیون دلار اعلام‌شده است. سرعت رشد این شرکت بین 103 تا 104 درصد تخمین زده می‌شود و اکنون با در دست داشتن نزدیک به 4 درصد کل بازار خدمات ابری جهان، در رتبه پنجم پس از آمازون (33 درصد)، مایکروسافت (13 درصد)، آی‌بی‌ام (8 درصد) و گوگل (6 درصد) قرار دارد. گوگل به‌شدت از جانب «علی‌بابا کلاود» احساس خطر می‌کند و بعید نیست تا انتهای سال 2018، این شرکت بتواند کسب‌وکار خدمات ابری گوگل را پشت سر بگذارد.

شکل 1- مقایسه رشد پنج شرکت برتر خدمات ابری در جهان طی سال‌های اخیر. شرکت «علی‌بابا» از صفر به سهم 4 درصد در سال 2018 رسیده و احتمالا جای گوگل را خواهد گرفت.

مطلب پیشنهادی

موفقیت به سبک جک ما، مدیرعامل علی‌بابا

۱۰ رمز موفقیت کارآفرینان از زبان ثروتمندترین مرد آسیا

گزارش‌های شرکت‌های تحقیقاتی نشان می‌دهند، «علی‌بابا» سریع‌ترین رشد را در خدمات ابری دنیا دارد. در کشور چین با داشتن 47.6 درصد بازار، رتبه اول را در دست دارد. در سال 2017، فقط 43 درصد بازار چین در اختیار خدمات ابری «علی‌بابا» بود. این شرکت به‌سرعت در حال گسترش خدماتش در آسیای شرقی و خاورمیانه است و نزدیک به 316 محصول و خدمات به سراسر جهان ارائه می‌دهد و در تازه‌ترین حرکت، یک مرکز داده در کشور اندونزی راه‌اندازی کرده است. اکنون، «علی‌بابا» در 18 کشور جهان مرکز داده اختصاصی دارد که از طریق آن‌ها سعی می‌کند خدمات و محصولات ابری‌ را به سراسر نقاط جهان برساند. این شرکت قصد دارد در سال 2018، از 39 میلیارد تا 68 میلیارد دلار برای راه‌اندازی و ساخت مراکز داده جدید سرمایه‌گذاری انجام دهد. پیش‌بینی می‌شود، با این سرمایه‌گذاری‌ها و رشد سریعی که این شرکت دارد؛ در سال 2024 به ارزش مالی 28.5 میلیارد دلار برسد. علی‌بابا روی اینترنت اشیا و هوش مصنوعی متمرکزشده و از 316 محصول و خدمات ابری این شرکت، حدود 60 محصول به‌طور مستقیم با هوش مصنوعی مرتبط هستند.

شکل 2- خدمات ابری «علی‌بابا» در حوزه‌های مختلفی از شهرهای هوشمند و ترافیک شهری تا سیستم‌های سلامتی و هوشمندسازی بیمارستان‌ها را شامل می‌شود.

«علی‌بابا کلاود» به‌سرعت شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات ابری کوچک‌تر را خریداری کرده یا به شرکای تجاری خود اضافه می‌کند. طی سال‌های اخیر، «علی‌بابا کلاود» موفق به شراکت با کسب‌وکارهای بزرگی مانند China National Petroleum Corporation، Malaysia Digital Economy Corporation و Cathay Pacific شده است. همین‌طور موفق شده با فیفا برای اسپانسری و همکاری در برگزاری مسابقات جام باشگاه‌های جهان تا سال 2022 قراردادی منعقد کند که در ادامه مفصل درباره‌اش صحبت خواهیم کرد. در پروژه‌ها ساخت چندین شهر دیجیتالی مانند برلین و هند همکاری دارد و زیرساخت‌های عظیمی از شهرداری‌ها مانند سیستم کنترل ترافیک شهر کوالالامپور مالزی را برعهده‌گرفته است. «علی‌بابا» از طریق یکی دیگر از شرکت‌های تابعه‌اش به نام AliCloud می‌‌خواهد با استفاده از هوش مصنوعی و کامپیوترهای ابری ترافیک شهرهای بزرگ دنیا را کنترل و مدیریت کند.

حامی جام باشگاه‌های جهان تا 2022

یکی از خبرسازترین موفقیت‌های بخش خدمات ابری «علی‌بابا» در ماه‌های اخیر به مشارکت و حمایت این شرکت از مسابقات جام باشگاه‌های جهان تا سال 2022 برمی‌گردد. «فیفا» و «علی‌بابا» در اواخر سال گذشته میلادی، قرارداد همکاری با یکدیگر امضا کردند تا علی‌بابا به‌طور رسمی حامی مسابقات جام باشگاه‌های جهان در شش قاره شود. قرار است «علی‌بابا» چندین میلیون دلار در فوتبال و توسعه بسترهای این ورزش محبوب سرمایه‌گذاری کند و از سوی دیگر، زمینه استفاده بهتر و بیشتر از فناوری در فوتبال و ورزشگاه‌ها را فراهم سازد. «سیمون‌های»، مدیرعامل شرکت «علی‌بابا کلاود» درباره این قرارداد می‌گوید: «این روزها فوتبال دیگر خرید یک بلیت و تماشای بازی در یک ورزشگاه نیست. با کمک فناوری و پیشرفت دانش اینترنت، می‌توان کارهای بزرگ‌تری برای سرگرمی و لذت بردن مردم انجام داد. به همین دلیل است که فیفا تمایل دارد با ما همکاری کند.»
«علی‌بابا» امیدوار است با حمایت و شراکت در برگزاری این مسابقات، زمینه استفاده بیشتر فناوری در فوتبال را فراهم کند و با قدرتمندسازی زیرساخت‌ها و تجهیزات ورزشگاه‌ها، آن دسته از افرادی را که به اینترنت پرسرعت دسترسی ندارند یا امکان تماشای یک بازی فوتبال باکیفیت بسیار بالا را ندارند از این ورزش بتوانند لذت ببرند و تجربه متفاوتی داشته باشند. «فیفا» و «علی‌بابا» می‌خواهند فناوری‌های روز دنیا در حوزه ارتباطات و فیلم‌برداری را به کشورهای دیگر از جمله کشورهای آسیایی مانند چین بکشانند تا تمام مردم جهان چه در ورزشگاه‌ها و چه در خانه با بهترین کیفیت مسابقات فوتبال را تماشا کنند. قرار است شرکت «علی‌بابا کلاود» زمینه برگزاری مسابقات جام باشگاه‌های جهان در کشور چین را فراهم کند. «شرکت خدمات ابری علی‌بابا» از سال 2017 و در مسابقات نهایی جام باشگاه‌های جهان در شهر دبی امارات به‌عنوان حامی حضور داشته و قرار است تا سال 2022 حامی اول این مسابقات باشد.

شکل 3- شرکت «علی‌بابا کلاود» حامی مسابقات جام باشگاه‌های جهان در سال 2017

طلوع خورشیدی از شرق

شاید تا چندی پیش، گفتن این جمله که یک شرکت تولیدکننده اسمارت‌فون چینی در رتبه سوم یا دوم جهان قرار دارد؛ بیشتر شبیه یک جوک و طنز بود؛ اما امروز، هواوی رتبه دوم برترین تولیدکننده گوشی در جهان را دارد و شیامی هم در رتبه چهارم قرار دارد. حالا، اگر بگوییم شرکت «علی‌بابا کلاود» در آینده رتبه دوم برترین خدمات‌دهنده کلاود را خواهد گرفت؛ شاید باورنکردنی باشد؛ یعنی این شرکت بالاتر از گوگل، مایکروسافت، فیس‌بوک، آی‌بی‌ام و دیگران قرار می‌گیرد؟ رشد این شرکت در بازار خدمات و محصولات ابری چنین چیزی را نشان می‌دهد. خیلی سخت است که خدمات ابری «علی‌بابا» بتواند سرویس AWS آمازون را به زیر بکشد، ولی می‌تواند پشت‌سرش قرار گرفته و تمام جهان را در سیطره مراکز داده خود قرار دهد. اکنون، این شرکت از شرق دنیا در چین و مالزی بگیرید تا غرب دنیا در سیلیکون‌ولی مرکز داده تاسیس کرده و هنوز هم خسته‌ نشده است. پس چندان دور از انتظار نیست که بتواند این بازار را از وضعیت منوپولی شرکت‌های امریکایی نجات دهد.