راهنمای خرید: کدامیک را انتخاب کنیم؟ هارددیسک (HDD) یا حافظه حالت جامد (SSD)

این روزها گزینه‌های ذخیره‌سازی متعددی پیش روی کاربران حضور دارد: از لپ‌‌تاپ با هارد حالت جامد (SSD) گرفته تا کامپیوتر شخصی که از هارد مرسوم HDD استفاده می‌کند تا ترکیبی از هر دوی این‌ها: هارد SSD به‌عنوان دیسک اصلی که سیستم‌عامل روی آن نصب می‌شود و هارد HDD به‌عنوان هارد دوم که معمولا برای نگهداری فایل‌ها از آن استفاده می‌شود.

اما بین این دو کدام را انتخاب کنیم؟ کدام یک بیشتر با نیازهای ما منطبق است؟ در این‌جا با بیان تفاوت بین این دو نوع هارد شک‌های شما را برطرف می‌کنیم تا بتوانید انتخاب ساده‌تری داشته باشید.

هارد HDD و SDD چیستند؟

هارد دیسک، قطعه‌ای سخت‌افزاری از کامپیوتر است که از آن برای ذخیره داده‌ها استفاده می‌شود. این هارد شامل یک صفحه فلزی است که از سیستم ضبط مغناطیسی برای ذخیره انواع فایل مانند یک سند ساده ورد تا پروژه چند میلیون دلاری برای شیشه‌های جدید واقعیت مجازی استفاده می‌کند.

نحوه ذخیره اطلاعات در این هارد به‌این شکل است که داده‌ها روی چندین دیسک چرخشی نوشته می‌شوند و هر چه این دیسک‌ها باریک‌تر و نازک‌تر باشند، عملیات ذخیره‌سازی بهتر انجام می‌شود.  به‌همین دلیل است که دیسک‌ها اندازه یکسانی دارند اما ظرفیت ذخیره‌سازی آن‌ها متفاوت است. هاردها از زمان اختراع‌شان که در سال 1960 میلادی بوده تا به‌امروز همواره در حال تغییر و تحول هستند و معمولا هر یک سال و نیم یک‌بار ظرفیت آن‌ها دو برابر می‌شود.

دستگاه‌هایی که عموما از HDD استفاده می‌کنند کامپیوترهای دسکتاپ، لپ‌تاپ‌ها و سرورهای کسب‌وکار هستند.

از طرف دیگر، هارد SSD هم مشابه هارد HDD عمل می‌کند اما با یک تفاوت، فایل‌ها در چیپ‌های فلشی که به‌هم پیوسته هستند ذخیره می‌شوند. این چیپ‌ها می‌توانند روی ماردبرد دستگاه طراحی شده باشند (مانند برخی از لپ‌تاپ‌های سایز کوچک)، یا روی کارت PCIe یا داخل جعبه‌ای مشابه با هارد دیسک باشند. یکی از خصوصیات فوق‌العاده این چیپ‌ها قابلیت بازخوانی داده‌ها حتی در شرایطی است که انرژی داخل سیستم وجود ندارد.

لپ‌تاپ‌ها، تبلت‌ها و اسمارت‌فون‌ها دستگاه‌هایی هستند که به‌صورت پیش‌فرض از این نوع هارد استفاده می‌کنند. هم‌چنین به‌خاطر داشته باشید که برخی از دستگاه‌ها مانند دوربین‌های عکاسی هم از این نوع هارد استفاده می‌کنند تا زمان پاسخ را افزایش دهند و از طرف دیگر بتوانند عکس‌های بیشتری را روی سیستم‌های ذخیره خارجی مانند کارت‌های SD ذخیره کنند.

مزایا و معایب HDD و SSD

قبل از این‌که به تفاوت‌های این دو مدل ذخیره‌سازی بپردازیم باید به‌این نکته اشاره کنیم که: این دو نوع هارد یک عملکرد مشابه دارند و آن‌هم ذخیره کردن فایل‌ها است. تفاوت‌هایی که در ویژگی‌ها و نوع استفاده آن‌ها وجود دارد باعث برتری یکی بر دیگری در شرایط مختلف می‌شود.

قیمت هارد HDD و SDD

یکی از مهم‌ترین فاکتورهایی که در هنگام خرید فضای ذخیره باید درنظر داشته باشید میزان بودجه‌ای است که برای آن کنار گذاشته‌اید. به‌هر حال این قیمت کالا است که گزینه‌های انتخاب ما را محدود می‌کند. هارد HDD به‌دلیل نوع کارایی و بهره‌وری که در هنگام ساخت آن وجود دارد گزینه بسیار ارزان‌تری است. اما هارد SSD به‌دلیل این‌که هم‌چنان در سال‌های اولیه تولید قرار دارد و هم‌چنین اجزایی که در ساخت آن استفاده می‌شود خیلی گران‌تر از هارد HDD است.

ظرفیت هارد HDD و SDD

دومین فاکتور ظرفیت ذخیره‌سازی موردنظر برای دستگاهی است که استفاده می‌کنیم. این روزها که حجم اطلاعات دائما در حال افزایش است و اندازه آرشیوها پیوسته بزرگ‌تر از گذشته می‌شود ظرفیت بیشتری موردنیاز است. از طرف دیگر لازم داریم تا خیلی سریع‌تر و با کارایی بیشتری به فایل‌ها دسترسی داشته باشیم.

سرعت و کارایی هارد HDD و SDD

سرعت دسترسی، حرکت، تغییرات و پاک کردن فایل‌ها یکی از موارد اساسی در استفاده روزانه است. هارد SSD از هر دو منظر سرعت و کارایی در سطح بالاتری نسبت به هارد HDD قرار دارد. به‌بیان ساده‌تر، کامپیوتری که از هارد SSD استفاده می‌کند خیلی سریع‌تر عمل می‌کند.

کامپیوتری که سیستم‌عامل آن روی HDD نصب شده باشد معمولا زمان بیشتری برای بوت نیاز دارد. در حالی‌که هرچیزی که به SSD مربوط می‌شود کارایی بیشتری دارد. پس اگر کامپیوتر سریع‌تری نیاز دارید بدون شک باید سراغ گزینه SSD بروید.

دوام هارد HDD و SDD

هر سیستم ذخیره‌سازی متفاوت از دیگری ساخته می‌شود و در برابر ضربه و خرابی، آسیب‌پذیری بیشتری دارد. هارد HDD به‌دلیل این‌که از چندین بخش متحرک مختلف ساخته می‌شود در برابر هر نوع حرکتی آسیب‌پذیر است. برای همین زمان جابه‌جایی باید دقت زیادی داشته باشید. از طرف دیگر، بخش‌های متحرک بعد از مدتی از کار می‌افتند.

اما هارد SSD هیچ بخش متحرکی ندارد برای همین اگر این نوع هارد روی زمین بیافتد و ضربه بخورد احتمال از دست رفتن داده‌ها در آن بسیار کم است. لازم به‌ذکر است که هر واحد از فلش مموری فقط برای تعداد دفعات محدودی قابل نوشتن یا پاک کردن است. اما ابزارهای متفاوتی برای این منظور وجود دارد که این فرآیند را مانیتور و بهینه‌سازی می‌کند تا عمر مفید هر واحد را افزایش دهد.

تکه تکه شدن

تکه تکه شدن روندی است که فایل‌ها در آن شکسته شده و در فضای موجود پخش می‌شوند. فقط هاردهای HDD هستند که از این موضوع ضربه می‌خورند. این هاردها به دلیل سطوح ذخیره‌سازی چرخشی خود خیلی بهتر می‌توانند با فایل‌های بزرگ‌تر که روی بلوک‌های جامد ذخیره می‌شوند کار کنند. وقتی این بلوک‌ها با فایل‌های شکسته شده پر می‌شوند سرعت خواندن و نوشتن داده‌ها پایین می‌آید. با این‌که تلاش‌های زیادی در این زمینه انجام شده و خواندن و نوشتن فایل‌ها بهینه‌سازی شده اما هم‌چنان این هاردها در برابر تکه تکه شدن آسیب‌پذیر هستند.

از طرف دیگر، هاردهای SSD به دلیل نوع ساخت خود با چنین مشکلی روبرو نیستند زیرا در آن‌ها خبری از مکان فیزیکی فایل‌ها نیست و هیچ هد فیزیکی برای خواندن داده وجود ندارد. به‌همین دلیل، هارد SSD نسبت به HDD سرعت خیلی بیشتری دارد.

اندازه هر واحد

یکی دیگر از فاکتورهای مهم سایز هر واحد است. بسته به نوع دستگاه محدودیت‌های فیزیکی مشخصی وجود دارد. هارد HDD به دیسک‌های چرخشی وابسته است و به‌همین دلیل اندازه واحد آن محدود است. اندازه این هاردها برای کامپیوترهای دسکتاپ و لپ‌تاپ، 1.8، 2.5 و 3.5 اینچ است. شرکت‌های معتبر تولید کننده هارد به‌دلیل سقوط قیمت هارد SSD خط تولید محصولاتی که اندازه آن‌ها کمتر از 1.8 اینچ است را متوقف کرده‌اند.

هارد SSD هیچ محدودیت فیزیکی ندارد. از همین رو، روند توسعه واحدهای کوچک‌تر ادامه دارد.

نویز هارد HDD و SDD

با این‌که شاید این عامل چندان مهم به‌نظر نرسد اما بسته به‌نوع استفاده و هم‌چنین تعداد ساعت‌هایی که در طول روز از کامپیوتر استفاده می‌شود می‌تواند در هنگام خرید هارد تأثیرگذار باشد. به‌عنوان مثال، تهیه کننده موسیقی که برای ضبط اثر خود به‌غیر از کامپیوتر وسیله دیگری در اختیار ندارد باید تا جایی که ممکن است از دستگاهی استفاده کند که تولید صدای آن کم است و روی خروجی کار او تأثیر منفی نمی‌‌گذارد.

هارد HDD هر چقدر هم که ساکت باشد باز در هنگام کار کامپیوتر نویزی منتشر می‌کند که می‌تواند از هر کدام از بخش‌های تشکیل دهنده آن تولید شود. اگر سیستم بنابر هر دلیلی آسیب دیده باشد این نویز می‌تواند خیلی بدتر باشد. اما هارد SSD از آن‌جایی که هیچ جزء مکانیکی ندارد در نتیجه نویزی هم تولید نمی‌کند.

نتیجه، HDD یا SSD؟

تنها در شرایطی هارد HDD بخرید که بودجه شما محدود است یا این‌که کاربر معمولی هستید و برای کارهای روزانه خود مانند کارهای متداول شرکتی، وب‌گردی یا گوش کردن به موسیقی و تماشای فیلم نیازی به‌ هارد SSD ندارید.

البته اگر کسب‌وکار شما در ارتباط با سرورهای دانلود مولتی‌مدیا است چاره‌ای جز خرید هارد HDD ندارید زیرا فضای ذخیره‌سازی آن‌ها نسبت به SSD خیلی بیشتر است.

اما اگر با صوت سروکار دارید، تهیه کننده موسیقی هستید یا این‌که دائما در حال حرکت و جابه‌جایی هستید حتما دنبال هارد SSD باشید.