پیشرفت شگفت‌انگیز هوش مصنوعی در حوزه خلاقیت

در واقع منظورم از جمله فوق این است که توضیح بدم که ما همین حالا هم تکامل یافته هستیم. تصور کنید در یک مهمانی، فردی از شما سوالی می‌پرسد که جوابش را نمی‌دانید. اگر شما یکی از این اندام‌های سایبورگ را داشته باشید، در چند ثانیه، می‌تونید جواب را بدهید، اما این فقط شروع کار است. حتا Siri  اپل نیز یک ابزار منفعل و بدون احساس است. در حقیقت، برای سه و نیم میلیون سال گذشته، ابزارهایی که ما در اختیار داشتیم کاملا بی حس بودند. آن‌ها کارهایی که ما درخواست می‌کردیم را انجام می‌دادند و قابلیت بیشتری نداشتند. ابتدایی‌ترین ابزارمان، فقط زمانی که ما ضربه می‌زدیم برش می‌داد و حتا اکثر ابزارهای پیشرفته، بدون هدایت صریح ما کاری انجام نمی‌دهند. در حقیقت، این مبحثی است که بسیاری از مردم زمان حاضر را نامید می‌کند که ما همیشه به این نیاز محدود شده‌ایم که به‌طور دستی خواسته‌هامون رو به ابزارها اعمال کنیم. درست مشابه با کارهای دستی که از دست‌هایمان برای ساخت آن‌ها استفاده می‌کنیم. حتا زمانی که با کامپیوتر کار می‌کنیم، بازهم باید کارها را به شکل صریح و روشن بیان کنیم.

فرض کنید، می‌خواهیم با یک کامپیوتر مکالمه داشته باشم. می‌خواهیم بگوییم که کامپیوتر، بیا ماشین بسازیم و اون یک ماشین نشونم بده. در ادامه می‌گوییم ظاهرش باید بهتر باشد و کامپیوتر یک نمونه دیگر را نشان می‌دهد. علاوه بر این، مکالمه‌ای (با کامپیوتر) شاید به این زودی‌ها نباشه، شاید کمتر از آن‌چه که خیلی از ما فکرش رو کنیم، اما همین الان، ما داریم روش کار می‌کنیم. ابزارهایی که از منفعل بودن به تولید کننده بودن، جهش می‌کنند. ابزارهای طراحی مولد از یک کامپیوتر و الگوریتم‌هایی برای ترکیب هندسی استفاده می‌کنند تا با طراحی‌های جدیدی که همگی کار خودشون بوده، ظهور کنند. تمام چیزی که نیاز داره، هدف‌ها و چارچوب‌های شما است.

یک مثال ساده

اجازه دهید به مثالی در این زمینه اشاره کنیم. در مورد این شاسی هواپیمای بدون سرنشین، تمام کاری که لازم خواهید داشت این است که بهش چیزی شبیه این بگید که چهارتا پروانه داشته باشه، ازش می‌خواهید تا جای امکان سبک باشد و نیاز دارید تا به‌طور آیرودینامیکی کارامد داشته باشد و چیزی که کامپیوتر انجام میده اینه که کل راه‌حل‌های ممکن رو بررسی می‌کنه و هر مورد ممکنی رو که معیار شما رو پوشش بده را به کار می‌گیره. برای این‌کار به کامپیوترهای بزرگ نیاز است، اما اون با این ایده به سراغمون اومد که ما، خودمون هم، هرگز تصورش رو نکرده بودیم و کامپیوتری با این توانایی در خودش، در حال ظهور هست که هیچ کس تا حالا چیزی مثل اون رو طراحی نکرده و این (کامپیوتر) طراحی رو کاملا از صفر شروع کرد. به‌خاطر این‌که الگوریتم‌هایی طراحی شده تا مشابه راهی که سیر تکاملی انجام میده، عمل کنند.

چیزی که ما رو به هیجان میاره اینه که ما شروع کردیم تا این تکنولوژی رو در دنیای واقعی ببینیم. ما برای دو سالی روی هواپیمای ایرباس با این مفهوم هواپیمایی برای آینده کار کرده ایم. هنوز روش داره کار میشه. اما اخیرا از یک هوش مصنوعی مولد طراحی استفاده کردیم که ازش یک نمونه جالب پدید آمده. این یک چاپ سه بعدی پارتیشن کابین هست که بوسیله یک کامپیوتر طراحی شده. محکم‌تر از مدل اصلی، با وزن نصف و قرار است به شکل گسترده در ایرباس A320 استفاده شود. خلاصه که اکنون کامپیوترها قادر به تولید هستند، اونها برای مشکلات به خوبی تعریف شده ما، راه حل‌های خودشون رو ارائه می‌دهند. اما اون‌ها حسی نیستند. هنوز، برای هر (طراحی) مجبورند از ابتدا شروع کنند، به این خاطر که اون‌ها هرگز آموزش نمی‌بینند.

اجازه دهید به سال ۱۹۵۲ بازگردیم. کامپیوترهای آن زمان برای بازی دوز (تیک-تاک-تو) ساخته شده بودند. معامله بزرگی بود! ۴۵ سال بعد از اون، در۱۹۹۷، دیپ بلو (کامپیوتر شطرنج) کاسپارو را در بازی شطرنج شکست داد. ۲۰۱۱، واتسون در مسابقه تلویزیونی جپردی این، دو شرکت‌کننده انسان را شکست داد که این‌کار برای یک کامپیوتر سخت‌تر از بازی شطرنج هست. در حقیقت، به‌جای کار روی دستور عمل‌های از قبل طرح شده، واتسون مجبور به استفاده از استدلال جهت مقابله با رقیب‌های انسانی‌اش بود و در انتها نرم‌افزار طراحی شده شرکت ذهن-عمیق-گوگل، آلفاگو، قویت‌رین انسان در (بازی) گو رو شکست داد که دشوارترین بازی شناخته شده است. در واقع، در بازی گو، حرکت‌های ممکن برای این بازی بیشتر از اتم‌های موجود در جهان هست. پس در راستای برنده شدن، کاری که آلفاگو مجبور به انجام‌اش بود توسعه (الگوریتمی) دارای بینش بود و در حقیقت، در برخی موارد، برنامه‌نویسان آلفاگو علت کارهایی که آلفاگو انجام داده بود رو متوجه نمی‌شدند.

پیشرفت بسیار سریع فناوری

پیشرفت‌ها در دنیای فناوری اطلاعات خیلی سریع اتفاق می‌افتند. منظورم این‌که در نظر بگیرید. در محدوده طول عمر یک انسان، کامپیوترها از سمت بازی‌های کودکان به سمت چیزی که بهش اوج تفکر استراتژیک می‌گیم، رسیده‌اند. درسته؟ از منطق خالص به بینش رسیده‌اند. در حالی که خیلی از انسان‌ها از این پل هیچ‌گاه عبور نمی‌کنند!

شما در کسری از ثانیه تصمیمات مهمی می‌گیرد و این دقیقا همون بینشی هست که هم اکنون، سیستم‌های عمیق یادگیر ما در حال شروع به ارتقا(به آن) هستند. بزودی، شما دقیقا قادر خواهید بود تا چیزهایی که ساخته و طراحی کرده‌اید رو به یک کامپیوتر نشون بدید و کامپیوتر بهش نگاه کنه و بگه، متاسفم رفیق، این هرگز کار نخواهد کرد. باید دوباره تلاش کنی. یا اینکه ازش بپرسید که آیا مردم آهنگ بعدی شما رو دوست خواهند داشت، یا در مورد طعم جدیدی از بستنی یا، خیلی مهم‌تر از این، با کمک کامپیوتر مشکلی را رو حل کنید که هرگز قبلا باهش روبرو نشد‌ه‌اید. به‌طور مثال، تغییرات آب وهوایی یکی از این موارد است. چیزی که در موردش صحبت می‌کنم این است که فناوری، توانایی‌های درکی ما رو تقویت می‌کنه که به عنوان انسان‌های تکمیل نشده قدیمی می‌تونیم چیزهایی رو تصور و طراحی کنیم که به سادگی خارج از دسترس ما بوده. حال تصور کنید حمیدرضا تائبی که در بسیاری از حوزه‌ها دانش کم یا ناچیزی دارد، به واسطه یک تراشه هوشمند در کسری از ثانیه جواب تمامی پرسش‌ها را بداند. اکنون هدف دستیابی به سطحی از ادراک است که هوش مصنوعی در اختیار انسان قرار بدهد، نه این‌که تنها هوش مصنوعی به آن تجهیز شود.

تعامل و همکاری انسان و روبات

حالا در مورد ساخت تمامی این چیزهای جدید احمقانه‌ای که ما قراره اختراع و طراحی کنیم، چطور؟ به نظر من عصر انسان تکامل یافته به همان اندازه که درمورد دنیای فیزیکیه در مورد حوزه مجازی و فکری هم هست. پس چطور تکنولوژی ما رو کامل می‌کنه؟ در دنیای فیزیکی، پاسخ سیستم‌های رباتیک هستند. مطمئنا این ترس وجود داره که روبات‌ها دارن کار رو از انسان‌ها می گیرند در بخش‌های خاصی این واقعیت وجود داره. اما من بیشتر، به این ایده علاقه‌مند هستم که همکاری انسان و روبات‌ها، آن‌ها رو به سمت تکامل همدیگر و آغاز سکونت در فضای جدیدی، پیش میبره.

آزمایشگاه تحقیقات کاربردی روباتیک در سانفرانسیسکو یکی از حوزه‌های تمرکز روی روبات‌های پیشرفته است. به ویژه حوزه همکاری انسان و روبات. پس، همکاری ربات و انسان که می‌تونه به زبان انگلیسی ساده و حرکات اولیه را انجام بده و برخی کارها را با همکاری انسان انجام دهد موضوع ساده‌ای نیست. برای این‌کار روبات باید قابلیت ادارک‌پذیری داشته باشد. این یک پروژه جذاب است که شرکت‌های بزرگ سیلیکون ولی در حال کار روی آن هستند. هدف یکی از این پروژه‌ها که  HIVE نام دارد این است که نمونه اولیه‌ای از تجربه همکاری مشترک انسان‌ها، کامپیوترها و روبات‌ها برای حل مشکلات طراحی پیچیده کلید بخورد. در این پروژه قرار است انسان در نقش کارگر عمل کند، اطراف سازه در دست ساخت بچرخد، بامبو رو را با دست حالت بدهد. خوب، از این لحاظ که بامبو ماده‌ای متفاوت با دیگر مواد هست، برای روبات‌ها کار فوق‌العاده مشکلی هست. اما بعد از اون روباتها (الیاف های) فیبری را می‌پیچند که انجام دادنش تقریبا برای انسانها غیرممکن است و بعد از اون ما یک هوش مصنوعی خواهیم داشت که همه چیز رو کنترل می‌کند و به انسان‌ها می‌گوید چه کاری رو انجام بدهند. موضوعی که جالبه این‌که  بدون تعامل انسان، ربات و هوش مصنوعی ساخت یک چنین پروژه‌هایی غیر ممکن است.