وای‌فای را فراموش کنید؛ به استقبال لای‌فای بروید!

چرا باید با وای‌فای خداحافظی کنیم؟
هیچ شکی نیست که وای‌فای زندگی روزمره ما را متحول کرد و تا جزئی‌ترین کارها و رفتارهای ما را تحت تاثیر خود قرار داد. وای‌فای امکان به اشتراک‌گذاری اطلاعات و اینترنت را روی امواج رادیویی فراهم کرد و باعث شد تا بتوانیم با دستگاه‌های همراه وب‌گردی کنیم، با دستگاه‌های مختلف ارتباط برقرار کنیم و خیلی سریع و آسان یک شبکه ساده خانگی یا شبکه حرفه‌ای بی‌سیم داشته باشیم. به اطراف خود نگاه کنید؛ آیا چیزی می‌بینید که قابلیت اتصال به وای‌فای نداشته باشد؟ اگر دستگاهی پیدا کردید، پس به‌روز نیستید؛ چون می‌توانستید همان دستگاه را با قابلیت وای‌فای خریداری و استفاده کنید؛ در واقع وای‌فای در سال‌های اوج عزت و شکوه خود به سر می‌برد. روزگاری نه چندان دور، وای‌فای سرعت بسیار کمی داشت و از پس خیل عظیمی از کارها یا انتقال اطلاعات برنمی‌آمد؛ اما اکنون هم سرعت وای‌فای بسیار بهتر شده و هم همه‌جا در دسترس و قابل استفاده است؛ به طوری که برخی از مردم بدون وای‌فای نمی‌توانند زندگی کنند و انگار چیزی کم دارند. این سخنان به معنای این نیست که توسعه وای‌فای در همین‌جا متوقف شده است؛ بلکه صدها شرکت و دانشگاه در آزمایشگاه‌های بسیار مجهز خود مشغول کار روی امواج رادیویی، طول باندهای جدید، فشرده‌سازی بیش‌تر اطلاعات و پهنای‌باند بیش‌تر روی کانال‌های هوایی هستند و برای وای‌فای نوید روزهای بهتر را می‌دهند؛ اما از سوی دیگر، وای‌فای همیشه با محدودیت روبرو بوده است؛ محدودیت فرکانس‌های کاری، محدودیت پهنای‌باند برای انتقال اطلاعات با سرعت بیش‌تر، محدودیت‌های طول برد موثر یک سیگنال و مصون ماندن از عوامل محیطی تاثیرگذار روی کیفیت سیگنال‌های موجود در هوای آزاد و البته امنیت و شنود اطلاعات. از میان تمام این محدودیت‌ها، پهنای‌باند و امنیت اهمیت دوچندانی داشته و این روزها نمود بیرونی بیش‌تری دارند. وقتی همه دستگاه‌ها به وای‌فای وصل می‌شوند، به وضوح مشکل کاهش سرعت و ترافیک زیاد روی کانال‌های فرکانسی و نهایتاً مشکل پهنای‌باند رخ می‌دهد. از سوی دیگر، با ورود دستگاه‌های اینترنت اشیا به خانه‌ها و اداره‌ها، هر روز شاهد متدهای جدید سرقت اطلاعات، نفوذ به شبکه‌های بی‌سیم و هک وای‌فای هستیم. امواج رادیویی قابل کنترل نیستند و از در و دیوار خانه‌ها یا ساختمان‌ها عبور می‌کنند؛ پس به راحتی به دست دیگران می‌افتند و امکان شنود اطلاعات، سرقت اطلاعات، تداخل در شبکه و حتی از کار افتادن سرویس‌های روی شبکه بی‌سیم، فراهم می‌شود. شما هرچقدر از مکانیزم‌های امنیتی قوی‌تری استفاده کنید، باز هم امواج رادیویی کار خودشان را می‌کنند و به هر جایی سرک می‌کشند. اینجا است که محققان و کارشناسان به فکر جایگزین‌هایی برای وای‌فای می‌گردند و سال‌های دورتری مانند 10 سال بعد را تصور می‌کنند که دیگر امکان استفاده از این فناوری نیست؛ چون ممکن است در یک فضای 100 متری، بیش از صدها دستگاه روی فرکانس‌های وای‌فای فعال باشند. 

LiFi چیست؟
یکی از سیستم‌هایی که در چند سال اخیر به عنوان جایگزین وای‌فای مطرح شده است؛ Light Fidelity (همان‌دهی با نور) است که به طور اختصار و به پیروی از WiFi به نام LiFi شناخته می‌شود. صحبت اصلی لای‌فای این است که از نور به جای امواج رادیویی و به جای دستگاه‌هایی به نام روتر از چراغ‌های LED برای انتقال اطلاعات استفاده شود؛ در واقع به جای استفاده از طیف‌های نامریی امواج رادیویی به سراغ طیف‌های مریی فراسرخ و نزدیک به فرابنفش نور برویم. ایجاد تغییر با سرعت زیاد در میزان شدت نوری که تابیده می‌شود، می‌تواند منبع تولید اطلاعات باینری یا همان دودویی باشد. یک دستگاه گیرنده با دریافت پرتوهای نور و مقایسه میان شدت روشنایی هریک از آن‌ها و میزان تغییراتی که رخ داده، اطلاعات دیجیتالی را دریافت و تبدیل کند؛ در نتیجه این انتقال اطلاعات، کامپیوترها، تبلت‌ها، اسمارت‌فون‌ها و دستگاه‌های همراه دیگری می‌توانند به اینترنت متصل شوند؛ پس، لای‌فای چیزی بیش‌تر از تابش نور با درخشندگی بیش‌تر و کم‌تر برای ساختن صفرها و یک‌های دیجیتالی و در کنار یک‌دیگر قراردادن‌شان تا رسیدن به اطلاعات واقعی نیست؛ در حالی که در آزمایش‌های اخیری که صورت گرفته است، فناوری لای‌فای به صورت عملی توانسته است اطلاعات را با سرعت 150 مگابیت بر ثانیه منتقل کند؛ البته کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند این میزان سرعت به مرز 10 گیگابیت بر ثانیه برسد که چیزی در حدود 250 برابر میانگین سرعت شبکه‌های باندپهن کنونی است؛ پس، تعجب‌آور نیست که می‌بینیم مردم با شنیدن لای‌فای هیجان‌زده می‌شوند و دوست دارند زودتر این فناوری کاربردی و عملیاتی شود. در میان افراد مختلفی که روی فناوری لای‌فای کار کردند، باید از استاد دانشگاه ادینبورگ، پروفسور هارالد هاس (Harald Haas) نام ببریم؛ در واقع وی اولین نفری بود که در سال 2011 روی این ایده کار و در سخنرانی خود در موسسه TED بدان اشاره کرد (شکل 1).

 شکل 1: پروفسور هارالد هاس، بنیان‌گذار و یکی از پیشگامان توسعه‌دهنده فناوری لای‌فای

پس از این معرفی بود که تحقیق روی لای‌فای سرعت گرفت و دانشگاه‌های دیگر هم به توسعه این فناوری ترغیب شدند. وی بنیان‌گذار یک شرکت خصوصی به نام PureLiFi است که به طور اختصاصی روی محصولات مبتنی بر لای‌فای کار می‌کند. در حال حاضر ارزش مالی این شرکت حدود 14 میلیون یورو است و اخیراً نیز یک سرمایه‌گذاری 5/1 میلیون یورویی جذب کرده است(شکل 2). 

 شکل 2: یک لامپ لای‌فای، یکی از محصولات مفهومی ساخته شده توسط موسسه PureLiFi

پروفسور هالس می‌گوید: «ایده لای‌فای یک ایده نسبتاً قدیمی است؛ حتی الکساندر گراهام بل در سال 1880 از نور برای برقراری ارتباط در حین ساخت فتوفون استفاده کرده است؛ اما ایده اصلی لای‌فای، هنگامی مطرح شد که چراغ‌های LED ظهور کردند؛ چون آن‌ها ظرفیت‌های جدیدی را به وجود آوردند و اجازه دادند تا انتقال اطلاعات روی نور با سرعت بیش‌تری رخ بدهد. من این موضوع را 12 سال پیش هنگامی که داشتم روی یک پروژه در دانشگاه کار می‌کردم، متوجه شدم و از آن هنگام دائم به این فکر می‌کردم که چگونه می‌توان اطلاعات را با سرعت زیاد، روی طیف‌های نوری متصاعد شده از چراغ‌های LED جدید منتقل کرد. همان زمان هم الگوریتم‌های مدولاسیون رمزنگاری برای چراغ‌های LED وجود داشت که مشکل بزرگ دیگری به نام امنیت اطلاعات را حل می‌کرد».  
پروفسور هالس اعتقاد دارد دستگاه‌های مصرف‌کننده لای‌فای حداقل تا پنج سال آینده وارد بازار نخواهند شد و حتی در صورتی که محصولاتی کاربردی مشاهده کنیم، هنوز ناچاریم از این دستگاه‌ها در کنار فناوری‌های 4G، 5G و وای‌فای استفاده کنیم. وی می‌گوید تا کنون نزدیک به 14 میلیارد چراغ LED ساخته و وارد بازار شده است که نیاز دارند به شبکه‌های کابلی اینترنت سقفی متصل شوند تا امکان استفاده از لای‌فای فراهم شود. با چنین زیرساخت بزرگ و گسترده‌ای که نیاز است مهیا شود، به نظر می‌رسد فناوری لای‌فای بیش از هر چیزی به زمان نیاز دارد تا در خانه‌ها و کسب‌وکارها مورد استفاده قرار گیرد. 
نکته کلیدی در استفاده از این فناوری این است که می‌توان از لامپ‌های LED کنونی تنها با تعویض هسته مرکزی آن‌ها (که یک دیود نوری نیمه‌هادی) استفاده کرد؛ بدون اینکه نیازی به تعویض کل لامپ باشد. لامپ‌های مجهز به فناوری لای‌فای همانند لامپ‌های LED معمولی نوردهی و روشنایی خواهند داشت؛ با این تفاوت که برای انتقال اطلاعات باید همیشه روشن باشند. در حال حاضر، هزاران چراغ LED در شرکت‌های تجاری، فروشگاه‌ها، مجتمع‌های اداری و خرید، پاساژها و مراکزی دیگر مانند فرودگاه‌ها و هتل‌ها وجود دارد. صاحبان این شرکت‌ها می‌توانند به راحتی این چراغ‌ها را به لای‌فای مجهز کرده و با کم‌ترین هزینه دستگاه‌های بی‌سیم را به اینترنت متصل کنند. به همین خاطر انتظار می‌رود در آینده شاهد محصولات تجاری ترکیبی از وای‌فای و لای‌فای باشیم؛ شاید اینجا سوالی مطرح شود که آیا خاموش/روشن شدن‌های مکرر یک چراغ LED برای تولید و انتقال اطلاعات نمی‌تواند برای انسان آزاردهنده باشد؟ در جواب باید گفت، سرعت فلش زدن چراغ‌های LED مجهز به لای‌فای این‌قدر بالا است که توسط انسان قابل رویت و مشاهده نیست؛ بلکه انسان یک نور ثابت و معمول را خواهد دید؛ در حالی که در رشته‌های نور تابیده شده، اطلاعات دیجیتالی نیز ارسال می‌شوند (شکل 3). 

 شکل 3: موسسه PureLiFi در این شکل شبکه‌های موبایل، وای‌فای و لای‌فای را از نظر پهنای‌باند، سرعت انتقال اطلاعات و نحوه استفاده با یک‌دیگر مقایسه کرده است.

شرکت‌های تجاری در همین زمان می‌توانند نیمه هادی‌هایی بسازند که با سرعت بیش‌تری فلش بزنند یا اصطلاحاً خاموش/روشن شوند و در نتیجه اطلاعات با سرعت بسیار بالاتری منتقل شود؛ در واقع لای‌فای فناوری است که دامنه توسعه و پیشرفت زیادی دارد و قابلیت تبدیل شدن به یکی از سریع‌ترین فناوری‌های ارتباطی در سراسر جهان را دارد. ممکن است با وجود ارائه این توضیحات، هنوز کاملاً متقاعد نشده باشید که یک فناوری می‌تواند با استفاده از همین لامپ‌های LED معمولی، اطلاعات روی اینترنت را با سرعت بسیار زیاد منتقل کند و یک تحول بزرگ در شبکه‌های کامپیوتری به وجود بیاورد. برای این گروه از کاربران باید توضیح داد ما هم‌اکنون نیز در حال استفاده از فناوری لای‌فای هستیم. شما وقتی یک دستگاه کنترل راه دور تلویزیون را از روی میز برمی‌دارید و روی دکمه‌هایش فشار می‌دهید، از لای‌فای استفاده می‌کنید. پروفسور هاس توضیح می‌دهد هنگامی که دارید از کنترل راه دور استفاده می‌کنید، یک چراغ LED اینفرارد روشن/خاموش می‌شود و یک رشته اطلاعات استریم شده‌ را با سرعت بسیار کم دو هزار بیت بر ثانیه، به سوی گیرنده تلویزیون منتقل می‌کند؛ اما در لای‌فای هزاران اطلاعات استریم شده به طور موازی منتقل می‌شوند که در مقایسه با یک رشته اطلاعات، هم سرعت انتقال بسیار بیش‌تری را فراهم می‌کنند و هم حجم اطلاعات بیشتری را منتقل می‌کنند. 

لای‌فای چگونه کار می‌کند؟
شاید در سایت‌های مختلف چیزهایی درباره لای‌فای خوانده باشیم و بدانیم که انتقال اطلاعات از طرق نور انجام می‌شود؛ اما سوالات فنی زیادی پیرامون این فناوری مطرح است. اطلاعات چگونه به دست یک لامپ LED می‌رسد؟ لامپ‌های LED به کدام شبکه یا سرور یا زیرساخت وصل هستند؟ در دستگاه گیرنده چه اتفاقاتی می‌افتد؟ سعی می‌کنیم به طور مختصر به این سوال‌ها جواب بدهیم. گفتیم که اینفرارد در کنترل راه دور تلویزیون‌ها، به نوعی ساده شده فناوری لای‌فای است. هر یک از لامپ‌های LED از طریق یک کابل شبکه به یک روتر/اکسس‌پوینت یا سرور مرکزی وصل می‌شوند. کاربران، این دستگاه‌ها یا کابل‌ها را نخواهند دید و اصولاً از دسترس عموم مردم پنهان خواهند بود( قاعدتاً در دیوار کار گذاشته می‌شوند یا با استفاده از کف‌پوش‌های کاذب سقفی پهنان می‌شوند). هسته اصلی لامپ با استفاده از فلش زدن و روشن/خاموش شدن سعی می‌کند اطلاعات دریافت شده از کابل شبکه را روی طیف‌های نور متصاعدکننده از خود منتشر کند. در دستگاه گیرنده (مثلاً گوشی تلفن همراه یا تبلت) یک فتودیتکتور قرار دارد که رشته‌های نور را دریافت و کدگشایی می‌کند. اطلاعات کدگشایی شده به یک مبدل تحویل داده می‌شوند تا به صورت سیگنال‌های الکتریکی، تحویل پردازنده دستگاه شوند؛ همان‌طور که می‌بینید فناوری وای‌فای بسیار ساده و بدون هیچ‌گونه پیچیدگی خاصی کار می‌کند (شکل 4). 

 شکل 4: نحوه کار کردن لای‌فای در لامپ LED و گیرنده

زیرساخت گسترده و آماده
پروفسور هاس به این نکته هم اشاره می‌کند که یک طیف مرئی نور، از پهنای‌باندی تقریباً ده هزار برابر بیش‌تر از یک طیف نامرئی رادیویی بهره می‌برد؛ پس لای‌فای منابع بسیار بزرگی برای انتقال اطلاعات ایجاد می‌کند. زیرساخت آماده قابل استفاده برای این فناوری هم بزرگ‌تر از این ظرفیت است. این زیرساخت شامل چراغ‌های LED پیاده‌روها، خیابان‌ها، خودروها، لوازم خانگی، لامپ های سقفی و همه چراغ‌هایی که در اطراف ما هستند، می‌شود؛ اگر بخواهید مقایسه‌ای گذرا به زیرساخت دو فناوری وای‌فای و لای‌فای داشته باشیم، آمار نشان می‌دهند تا کنون نزدیک به 1.4 میلیارد ایستگاه رادیویی شبکه‌های سلولی در سراسر جهان نصب شده است در حالی که بیش از 14 میلیارد لامپ LED وجود دارد. برای لای‌فای نیاز به دکل‌های رادیویی نیست و اگر بخواهیم از جنبه‌ای دیگر مسئله را نگاه کنیم، در هزینه‌ها صرفه‌جویی خواهد شد و به محیط زیست نیز آسیبی نمی‌رسد؛ در حال حاضر یکی از بزرگ‌ترین مشکلات شهرهای پیشرفته استفاده از دکل‌های مخابراتی متعدد است. 
هاس درباره زیرساخت شبکه‌های موبایل می‌گوید: «در نسل دوم شبکه‌های مخابراتی حداکثر فاصله میان دو دکل باید 35 کیلومتر باشد؛ اما در شبکه‌های 4G شاهدیم که این فاصله به 200 تا 500 متر می‌رسد و بدتر از آن در نسل بعدی شبکه‌های موبایل 5G حداکثر فاصله میان دکل‌ها باید 50 متر باشد». وی ادامه می‌دهد: «بنابراین، شهر کوچکی را تصور کنید که اگر بخواهد در تمام مناطق از 5G استفاده کند، باید در هر 50 متر یک دکل مخابراتی نصب کند وگرنه پوشش سراسری برای شبکه موبایل به دست نخواهد آمد؛ ولی وقتی شما از سیستم نور استفاده می‌کنید، چراغ‌های LED جایگزین می‌شوند و دیگر به این دکل‌ها نیازی نیست. لای‌فای یک فناوری بسیار دوست‌دار محیط ‌زیست و سبز است. شما از چراغ‌های روشن در خیابان‌ها برای اتصال به اینترنت استفاده می‌کنید و این‌گونه در منابع و انرژی صرفه‌جویی کردید. در کشوری مانند انگلستان تعداد خیابان‌های زیادی به لامپ‌های LED مجهز شدند تا از انرژی کربن کم‌تر استفاده شود؛ شاید به نظر برسد خاموش کردن چراغ‌های LED در مواقع غیرضروری بهتر است و باعث کاهش هزینه‌ها و جلوگیری از آلودگی نوری می‌شود؛ ولی باید گفت، همین چراغ‌ها می‌توانند نقاط دسترسی به اینترنت برای کاربران خارج از خانه باشند و در عوض از دکل‌های مخابراتی و ایستگاه‌های وای‌فای کم‌تری استفاده کرد که خطرات و آلودگی بیش‌تری دارند. هاس می‌گوید حتی چراغ‌های LED در هواپیما می‌توانند برای سرویس‌دهی اینترنت به مسافران استفاده شوند. هاس در سخنرانی خود در TED می‌گوید: «به نظر می‌رسد امکانات لای‌فای بی‌پایان هستند و واقعاً هم این‌چنین است». وی می‌گوید: «ما تازه در شروع راه هستیم؛ درست مانند زمانی که اولین گوشی موبایل را اختراع کردیم که با گوشی‌های موبایل کنونی بسیار متفاوت است. لای‌فای بازار بزرگی دارد که نسبتاً آماده است؛ ولی 5 سال زمان خواهد برد تا به طور انبوه مورد استفاده قرار گیرد». شرکت PureLiFi در حال کار و توسعه نسل سوم محصولاتش است. هاس و همکارانش در کنفرانس موبایل امسال می‌خواهند یک شبکه کامل لای‌فای را به نمایش بگذارند. هاس می‌گوید: «این شبکه همانند وای‌فای خواهد بود و شما در حال حرکت می‌توانید از شبکه برای انتقال اطلاعات به کاربران دیگر، استفاده کنید. نام این شبکه مفهومی LiFlame است و سرعت دانلود/آپلود اطلاعات 10 مگابایت بر ثانیه را در فاصله سه متری با چراغ‌های LED استاندارد فراهم می‌کند. تراکم نرخ اطلاعات در این شبکه دو مگابایت بر ثانیه در هر مترمکعب است». وی می‌گوید: «ما این شبکه را به صورت آزمایشی برای برخی از مراکز امنیتی و دفاعی/نظامی نصب و راه‌اندازی کردیم؛ همین‌طور در برخی کارخانه‌ها و مراکز صنعتی ارزیابی‌هایی صورت گرفته است. که دستاوردها و تحولاتش چشم‌گیر و امیدوارکننده بود؛ هم‌چنین این فناوری در سالن بسکتبال تیم Golden State Warriors کالیفرنیا نیز آزمایش شده است». (شکل 5)

 شکل 5: فناوری لای‌فای در استادیوم تازه تاسیس تیم بسکتبال Golden State Warriors کالیفرنیا به کار گرفته شده است

پروفسور هاس می‌خواهد فناوری لای‌فای را تا سال 2018 در ورزشگاه‌های جدید ورزشی و سرگرمی شهر سان فرانسیسکو استفاده کند. هنگامی که مردم در خیابان‌های مجهز به لامپ‌های لای‌فای قدم می‌زنند، اطلاعات منتقل خواهند شد. هاس و همکارانش خیلی امید دارند بتوانند این فناوری جدید را در محیط‌های بزرگ و شلوغ که نیاز به پهنای‌باند زیاد برای تبادل اطلاعات و اتصال به اینترنت وجود دارد، مورد استفاده و ارزیابی قرار دهند. به اعتقاد آن‌ها، در جاهایی مانند ورزشگاه‌های با جمعیت چند ده هزار نفری، فناوری‌هایی مانند شبکه‌های موبایل یا وای‌فای جواب‌گو نخواهد بود و لای‌فای بهتر دیده می‌شود. 

کاربردهای انتزاعی
به برخی کاربردهای معمول و قابل تصور از فناوری لای‌فای اشاره کردیم؛ اما این فناوری کاربردهایی منحصربه‌فرد و انتزاعی دارد که ممکن است تا مدت‌ها شناخته نشوند و بعد از چندین سال کشف شوند؛ مثلاً صحبت از ارتباط خودروها با یک‌دیگر توسط چراغ‌های LED است؛ همین‌طور تجهیزاتی که در حوزه اینترنت اشیا و مشخصاً خانه‌های هوش‌مند و آشپزخانه مطرح هستند، می‌توانند با فناوری لای‌فای به یک‌دیگر متصل شوند و با هم ارتباط برقرار کنند. تصور کنید در یک آشپزخانه لامپ LED لای‌فای روشن باشد و بعد یخچال، جارو برقی، ماشین لباس‌شویی، سنسورهای دما و اطفای حریق و غیره بدان متصل باشد و از این طریق روی بسترهای اینترنت، اطلاعات را از راه دور به مالک خانه برسانند (شکل 6). در این مثال، دیگر خبری از یک اکسس‌پوینت یا روتر وای‌فای نیست و علاوه بر صرفه‌جویی در هزینه و انرژی، امنیت خانه تامین شده است. لای‌فای را هر جایی که نمی‌توانید تصور کنید، می‌توان به کار گرفت؛ سکوهای نفتی یا زیرآب و در زیردریایی‌ها یا در هواپیماها. جالب است بدانید در حال حاضر نیروی دریایی ایالات متحده، روی پروژه‌ای کار می‌کند که هدفش توسعه این فناوری است. برای این پروژه بودجه و فازهای تحقیقاتی و عملیاتی مختلفی تدوین شده است که در نتیجه آن احتمالا زیردریایی‌ها و ناوهای این کشور به زودی به لای‌فای مجهز می‌شوند. 

 شکل 6: نمایی از استفاده لای‌فای در خانه‌های هوش‌مند و اینترنت اشیا

برآورد می‌شود بازار لای‌فای تا سال 2018 نزدیک به 9 میلیارد دلار ارزش داشته باشد؛ اما هر سال افزایش و جهشی بزرگ خواهد داشت چون شرکت‌ها و کسب‌وکارهای نوپا به شدت علاقه‌مند هستند وارد این بازار شدند و محصولات جدیدی را عرضه کنند. مدرک این گفتار خود صحبت‌های پروفسور هاس در سخنرانی TED است. وی می‌گوید: «تاکنون با شرکت‌های صاحب فناوری و سازندگان محصولات مصرفی الکترونیکی در سراسر جهان مذاکره کرده‌ایم تا بتوانند خدمات و محصولات‌شان را عرضه کنند. این‌جا انتهای لای‌فای نیست». هاس هنوز به دنبال کاربردهای بیش‌تر و بهتری از لای‌فای است و دستاوردهای فعلی راضی‌اش نمی‌کند. وی می‌گوید: «این‌که می‌توانیم با سرعتی صد برابر وای‌فای، اطلاعات را تبادل کنیم؛ ذهنم به سراغ انواع خدمات و برنامه‌های کاربردی می‌رود که می‌توان روی یک دستگاه همراه داشته باشیم. بی‌راه نیست بگوییم که وقتی سرعت صد برابر می‌شود، شما می‌توانید صد برنامه کاربردی و نرم‌افزار جدید روی یک گوشی موبایل نصب کنید و این‌گونه ظرفیت این دستگاه را افزایش دهید. یک آی‌فون را تصور کنید که در دست بسیاری از کاربران قرار دارد؛ اگر به شما بگویند این آی‌فون می‌تواند با سرعتی صد برابر سرعت وای‌فای فعلی به اینترنت وصل شود، چه ظرفیت عظیمی فراهم خواهد شد و چه تعداد برنامه کاربردی نصب می‌شود. همین‌طور یک خانه هوش‌مند را تصور کنید که مجهز به لامپ‌های لای‌فای است؛ چه تعداد برنامه کاربردی برای یک چراغ می‌توان نوشت؛ مثلاً برنامه‌ای نوشت که از بیماران در خانه نگه‌داری و مراقبت کند و صرفه اقتصادی نیز دارد». 

چرا لای‌فای امن‌تر از وای‌فای است؟
فناروی لای‌فای از نور چراغ‌های LED برای ساختن اطلاعات و سپس ارسال آن‌ها به یک دستگاه گیرنده استفاده می‌کند. یک سوراخ کوچک در دستگاه گیرنده کافی است تا نور از طریق آن وارد شود و بعد تبدیل به اطلاعات شود؛ بنابراین، نه در دستگاه فرستنده که یک لامپ LED است و نه در دستگاه گیرنده، هیچ چیز اضافی فیزیکی نمی‌تواند نفوذ کند و این یک مزیت است؛ از سوی دیگر نور مرئی نمی‌تواند از دیوار، در و اشیای با جنس سخت عبور کند و در نتیجه اطلاعات درون یک اتاق یا خانه باقی می‌مانند. لای‌فای امن‌ترین روش برای انتقال اطلاعات میان کاربران یک خانه است. نور کاملاً قابل کنترل و محدودشدن است؛ اما امواج رادیویی فاقد این ویژگی‌اند و تا ده‌ها متر آن‌طرف‌تر قابل شنود و سرقت اطلاعات هستند. پروفسور هاس می‌گوید: «وقتی به اطراف خودمان نگاه می‌کنیم، حداقل 10، 15 یا 20 شبکه بی‌سیم می‌بینیم. یعنی به طور طبیعی این شبکه‌ها قابل هک شدن هستند؛ اما برای فناوری لای‌فای چنین اتفاقی نمی‌افتد؛ چون شما هیچ شبکه‌ای نخواهید دید». مزیت امنیتی دیگر روی فناوری لای‌فای استفاده از الگوریتم‌ها و مدولاسیون‌های رمزنگاری بهتر و قوی‌تر روی طیف‌های نور مرئی نسبت به امواج رادیویی است. محققان روی این بعد از فناوری لای‌فای نیز تحقیقات زیادی کردند و چندین روش برای رمزنگاری اطلاعات با کم‌ترین هزینه و انرژی یافتند که در آینده مطرح خواهند شد. 

آینده
هاس و همکارانش در دانشگاه ادینبورگ به شدت مشغول کار برای توسعه لای‌فای هستند؛ ولی آن‌ها تنها نیستند و تیم‌های تحقیقاتی دیگری در دانشگاه‌های سنت اندروز، استراتکلاید، آکسفورد، کمبریج و غیره نیز بر روی طیف‌های مختلف نور مرئی کار می‌کنند. کشور انگلیس یکی از پیشگامان این فناوری محسوب می‌شود که در توسعه لای‌فای سرمایه‌گذاری‌های کلانی انجام داده است. کشورهای دیگر دنیا از جمله ایالات متحده نیز به طور موازی دارند برنامه‌های خود را برای عملیاتی‌ کردن لای‌فای پیش می‌برند؛ حتی هاس پیشنهاد داده است یک شهر به طور کامل به لای‌فای مجهز شود و سرویس‌های دیگری مانند 4G و وای‌فای حذف شوند تا مزیت‌ها و ارزش واقعی این فناوری برای کارهای روزمره مردم نمایان شود و فرآیند جایگزینی آن با سیستم‌های ارتباطی قدیمی شتاب بیش‌تری بگیرد. 
هاس با قاطعیت می‌گوید: «هم‌اکنون هم می‌توان یک شهر مجهز به لای‌فای داشت و نه تنها مشکل حادی پیش نخواهد آمد، بلکه روش‌های جدیدی از ارتباط مردم با یک‌دیگر کشف می‌شود. آن‌ها همیشه آنلاین و متصل خواهند بود و این چیزی است که همه انتظارش را دارند؛ به خصوص شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات آنلاین را خوشحال می‌کند». هاس بیش‌تر از یک فناوری، درباره تغییر روش‌های ارتباطی صحبت می‌کند و می‌گوید: «امروزه انسان به شیوه‌های متفاوتی با آی‌فون و شبکه‌های اجتماعی در ارتباط است؛ شیوه‌هایی که برای محیط زیست خطرناک هستند و زندگی شهری را با تهدیداتی روبرو کرده‌اند». هاس اعتقاد دارد باید این شیوه‌های ارتباطی تغییر کنند و از نور برای ارتباط انسان با ماشین و محیط زیست استفاده شود؛ اگر بتوانیم هر چیزی در محیط اطراف‌مان را با نور به اینترنت متصل کنیم؛ جهان تازه‌ای را ایجاد کرده‌ایم و ارتباطات در سطح بالاتری از اکنون قرار می‌گیرد و دیگر محدودیت‌های کانال‌های رادیویی یا پهنای‌باند، رویاهای ما را متوقف نمی‌کنند. هاس می‌گوید: «چنین جهانی را شاید در ده سال آینده ببینیم ولی از همین الان هیجان‌انگیز است»

===========================

شاید به این مطالب هم علاقمند باشید:

Linksys WRT1900AC؛ روتری نوستالژیک اما هنوز سریع و پر قدرت!

4 ترفند افزایش قدرت سیگنال‌های روترهای بی‌سیم

راه‌اندازی دو روتر با یک کابل اتصال به اینترنت

سرعت بیشتر؛ پهنای باند بیشتر (روترهای وای‌فای پرسرعت سال 2015)

Asus RT-AC68U؛ روتری فوق‌العاده سریع اما خوش قیمت

چه کسی به وای‎فای من نفوذ کرده است؟

این 5 عامل باورنکردنی سرعت وای‌فای شما را پایین می‌آورند

استاندارد جدید وای‌فای برای دستگاه‌های کم مصرف

اگر از روترهای بی‌سیم متنفر هستید؛ این دستگاه را بخرید!