چت کردن؛ برترین چشم‌انداز جدید موبایل

چت‌بات‌ها، این برنامه‌های کامپیوتری که با انسان‌ها صحبت می‌کنند و شبیه آن‌ها هستند، در شکل‌های مختلفی همچون دستیاران کنترل صدا مانند سیری و کورتانا یا به صورت آنلاین به عنوان نمایندگان خدمت‌رسانی به مشتریان برای خرده‌فروشی‌های عمده ظاهر می‌شوند. اگر از مسنجر یا پلتفرم‌های پیام‌رسان دیگر استفاده کنید، می‌توانید با بات‌ها همانند کاربران دیگر ارتباط برقرار کنید. بات‌ها انسان نیستند؛ آن‌ها برندهایی همچون H&M یا Whole Foods هستند که بسته به کلمات کلیدی که تایپ می‌کنید، خدماتی را ارائه می‌دهند؛ مثلاً پیشنهاد می‌کنند که در موقعیت‌‌های مختلف چه لباسی بپوشید یا به شما ایده‌های غذایی می‌دهند. همچنین برای خرده‌فروشان، سرویس‌ها و بسیاری از شرکت‌ها این امکان را فراهم می‌کنند تا در پلتفرم‌هایی که زمان زیادی است از آن‌ها استفاده می‌کنند، با کاربران موبایل تعامل برقرار کنند؛ به‌خصوص از زمانی که میل کاربران به استفاده از اپ‌های جدید کاهش یافته است. بر اساس تازه‌ترین گزارش comScore، نیمی از مالکان تلفن هوشمند در آمریکا ماهیانه یک اپ هم دانلود نمی‌کنند. 

مطلب پیشنهادی

پرمخاطب‌ترین‌ها از نگاه Neilsen

برترین‌ و محبوب‌ترین برنامه‌های کاربردی سال 2016

ظرفیت بات‌ها به عنوان جایگزینان اپ، شرکت‌هایی همچون اپل، فیسبوک، گوگل و دیگران را بر آن داشت تا به پیام‌رسانی به عنوان روش جدید تعامل با وب، توجه ویژه‌ای کنند. رابط‌های جدید، قصد دارند تأثیر بسیار زیادی بر فناوری داشته باشند. رونمایی اپل از رابط کاربر گرافیکی و ماوس، باعث شد آی‌بی‌ام همچنان در انزوای طولانی‌مدت خود از سیطره بر پی‌سی، باقی بماند. استیو جابز با رابط صفحه نمایش لمسی، دنیا را متحول کرد. حرکت به سوی رابط محاوره‌ای از طریق چت‌بات‌ها می‌تواند نوآوری عمیق دیگری را رقم بزند. شاید هیچ‌کس بهتر از تد لیوینگستون، بنیان‌گذار نرم‌افزار ارتباطی Kik، این موضوع را نداند؛ برنامه‌ای که به گفته این شرکت حدود 300 میلیون کاربر در سراسر جهان دارد که 40 درصد آن‌ها نوجوان هستند.
لیوینگستون 28ساله، از همان ابتدا متوجه توان بالقوه پیام‌رسانی شده بود، اما هنوز نتوانسته بود آن‌گونه که باید از آن بهره‌برداری ‌کند. او ابتدا Kik را در سال 2009 راه‌اندازی کرد تا کاربران بلک‌بری بتوانند با کاربران دستگاه‌های اندرویدی و iOS ارتباط برقرار کنند. وقتی بلک‌بری Kik را از گوشی‌های خود حذف کرد و از لیوینگستون به دلیل نقص سرویس پیام‌رسانی بسته‌اش شکایت کرد، این اپلیکیشن یک‌باره ناپدید شد. رقبایی همچون واتس‌اپ که تعداد کاربران آن میلیاردی است، به شهرت و شناخت عمومی رسیدند، در حالی که لیوینگستون مشغول صرفه‌جویی در هزینه‌ها و عرضه دوباره محصولش بود. در آن زمان پرتردید و پرتنش، او موفق به یافتن طرحی شد که بتواند Kik را از سایر رقبایش متمایز کند؛ او Kik را به یک پلتفرم تبدیل کرد، جایی‌که کاربران می‌توانستند بازی کنند یا لباس بخرند، بدون آنکه نیاز باشد اپلیکیشن را ترک کنند. این ایده پیش‌بینی شده بود، اما کاربران را ملزم می‌کرد تا اپ‌های کوچکی را در داخل Kik دانلود کنند. 

 ظرفیت بات‌ها به عنوان جایگزینان اپ، شرکت‌هایی همچون اپل، فیسبوک، گوگل و دیگران را بر آن داشت تا به پیام‌رسانی به عنوان روش جدید تعامل با وب، توجه ویژه‌ای کنند

در نهایت، لیوینگستون و کریستوفر بست، به این نتیجه رسیدند که به اپ‌ها اجازه دهند از داخل kik با کاربران سخن بگویند. امروزه، Kik جایگاه خود را در آینده با چت‌بات‌ها محکم می‌کند. لیوینگستون می‌گوید: «به نظر می‌رسد قرار است در آینده گفت‌وگو، پایه و اساس همه کارها باشد، طوری که حتی اینترنت هم به آن نخواهد رسید. چه می‌شود اگر گفت‌وگو بر جهان حکم‌فرما شود؟»
چت کردن در سراسر جهان گسترش یافته است. در چین، سیستم‌عامل یک تلفن به اندازه اپ‌های چت آن مهم نیستند. افراد از طریق وی‌چت (WeChat) که ماهانه 700 میلیون کاربر دارد، نه تنها می‌توانند با دوستان خود صحبت کنند، بلکه می‌توانند بلیت بخرند، میز شام رزرو کنند و تاکسی بگیرند؛ همه این‌ها با استفاده از helperهای خودکار انجام می‌شود. امروزه در چین، 10 میلیون حساب تجاری و همچنین میلیون‌ها اپ در وی‌چت وجود دارد.
در وی‌چت، کسب‌وکارها اغلب با یک بات راه می‌افتند و به کلی از صفحه وب عبور می‌کنند. یک دلیل آنکه چت کردن در چین تا این اندازه تکامل یافته، این است که اکثر چینی‌ها با کامپیوترهای رومیزی بزرگ نشده‌اند و به تعامل آنلاین از طریق مرورگرها و فهرست‌های کشویی عادت نکرده‌اند. دريک کانل، مهندس سرپرست موتور جست‌وجو در مایکروسافت که بات جست‌وجوی زبان چینی آن-Xiaoice – بیش از 20 میلیون کاربر در شش پلتفرم شبکه اجتماعی و اپ‌های چت دارد، می‌گوید: «مشکلی که وجود دارد، این است که افراد عادت کرده‌اند به روش‌های خاص از گوشی‌های خود استفاده کنند.»

در برخی کشورها، نوجوانان بخش بزرگی از جمعیت را تشکیل می‌دهند. پس موبايل بر زندگي نسل نت يا اينترنت حکم‌فرمايي مي‌کند. شاید به همین دلیل است که شرکت مالک نرم‌افزار وی‌چت، Tencent، سال گذشته به عنوان بخشی از مشارکت استراتژیک، 50 میلیون دلار روی Kik سرمایه‌گذاری کرد. اپ لیوینگستون در موقعیت خوبی قرار دارد تا هم‌زمان با نیاز نوجوانان در خدماتی همچون امورات بانکی یا خرید، به کمک آنان بیاید. لیوینگستون می‌گوید: «شرکت Tencent گفته است این شما یا فیسبوک هستید که متوجه این موضوع خواهید شد و ما فکر می‌کنیم که این شما هستید.» 
این جاه‌طلبی‌ها، لیوینگستون را به مصاف مستقیم با فیسبوک می‌برد. در سال 2014، فیسبوک واتس‌اپ را به قیمت 14 میلیارد دلار خریداری کرد و با تصمیمش برای تبدیل مسنجر به یک اپ مستقل، این سرویس را به یک غول با کاربران میلیاردی تبدیل کرد. در حال حاضر نیز به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا بات‌های خود را در مسنجر داشته باشند؛ برای مثال، شرکت لباس Everlane به شما امکان می‌دهد سفارش خود را از طریق بات ردیابی کنید. واتس اپ، یک سرویس پیام‌رسانی باقی‌ مانده است؛ بدون آنکه بات‌های کسب‌وکار داشته باشد. فیسبوک دکمه‌ای را برای صفحه‌های وب شخص ثالث معرفی کرده است که می‌تواند کاربران را به یک بات در مسنجر ببرد و به آن‌ها اجازه دهد با خدمات مشتریان سخن بگویند یا خریدشان را کامل کنند. جِرِمی گلدبرگ، طراح محصولات در فیسبوک که روی پیام‌رسانی کار می‌کند، می‌گوید: «ما می‌خواهیم این کار کاملاً فراگیر شود؛ خوشبختانه می‌توانیم بگوییم که این دکمه جدید Like است یا روش جدیدی برای خرید اجناس.» اینکه مدیر پیام‌رسانی فیسبوک، دیوید مارکوس، رئیس سابق پی‌پال است، اتفاقی نیست. چت کردن می‌تواند بهترین روش برای فیسبوک باشد تا به چیزی شبیه کیف دیجیتالی تبدیل شود. 

چگونه یک چت‌بات بهتر بسازیم؟
ایجاد چت‌باتی که افراد دوست داشته باشند با آن تعامل برقرار کنند، کار آسانی نیست. حال ببینیم که بات‌های قبلی چه کارهای درست و غلطی انجام داده‌اند.

زمانی‌که در حال چت‌ کردن هستید، اپل، گوگل و مایکروسافت نیز در بحث شرکت می‌کنند. اپل کاری کرده است که آی‌مسیج (iMessage) به اپ‌های شخص ثالث مثل OpenTable و Airbnb دسترسی داشته باشد و به شکل گویاتری، به کاربران امکان می‌دهد یاد‌داشت‌های دستی و استیکرهای سفارش را به اشتراک بگذارند. پاییز امسال شاهد انتشار گوگل الو (Google Allo) بودیم؛ یک اپلیکیشن چت با یک دستیار هوش مصنوعی توکار. برای مثال، اگر با کسی درباره شام خوردن پیام ردوبدل می‌کنید، الو می‌تواند با بهره بردن از اطلاعات گوگل درباره تاریخچه جست‌وجوی کاربران و علایق آنان، به طور خودکار به شما پیشنهاد رزرو رستوران‌ بدهد. فیسبوک نیز برای اینکه از قافله عقب نماند، دستیار دیجیتال خود -M- را به‌زحمت با فهرست‌بندی میلیون‌ها مکالمه واقعی در جهان آموزش می‌دهد. اما جذاب‌ترین بازی، می‌تواند از جانب مایکروسافت باشد که در جنگ موبایل‌ها، بازنده به حساب می‌آید. مایکروسافت در حال ساختن بخش «خدمات شناختی» است که به توسعه‌دهندگانی که قصد دارند برای فیسبوک، گوگل یا Kik بات بسازند، امکان می‌دهد به الگوریتم‌های یادگیری ماشینی وصل شوند و برای رمزگشایی متن و تصاویر از آن‌ها کمک بگیرند. مایکروسافت خود را در موقعیت حمایت از چت‌بات‌ها قرار داده است. چالش‌های لیوینگستون در Kik، فقط جیب پرپول و قابلیت‌های هوش مصنوعی رقبایش نیستند، بلکه محدودیت‌های خود بات‌ها است.

 در سال 2014، فیسبوک واتس‌اپ را به قیمت 14 میلیارد دلار خریداری کرد و با تصمیمش برای تبدیل مسنجر به یک اپ مستقل، این سرویس را به یک غول با کاربران میلیاردی تبدیل کرد

توسعه‌دهندگان همچنان در تلاشند بفهمند کدام بات‌ها بیشترین تعامل را برقرار می‌کنند و هنوز هم نتوانسته‌اند موفقیتی در این زمینه به دست بیاورند. لیوینگستون پیش‌بینی می‌کند که چت‌بات‌ها ممکن است در تعاملات خود کمتر احساس انسان بودن (هوش مصنوعی سنگین) کنند؛ در عوض سبک‌تر و هدفمندتر هستند و لازم است که ذاتاً اجتماعی باشند. شاید بزرگ‌ترین نوآوری Kik این است که به کاربران اجازه می‌دهد بات‌ها را مستقیماً در مکالماتی که با دوستان خود انجام می‌دهند، فرابخوانند و از طریق دعوت کردن بات‌هایی که دوست دارند، آن‌ها را به اشتراک بگذارند. این گسترش اجتماعی طبیعی بات‌ها ممکن است مشکلی را که موجب رکود اقتصاد اپلیکیشن‌ها شده است، حل کند. 
لیوینگستون، امیدوار است فقط شاهد موج بزرگ بعدی موبایل‌ نباشیم، بلکه در نهایت به دستش بیاوریم. او می‌گوید: «آینده اجتناب‌ناپذیر است، باید دید چه کسی اول به آن می‌رسد.»

نگاهی به مهم‌ترین اپ‌های پیام‌رسانی در سراسر جهان
وی‌چت: بیش از 90 درصد کاربرانش چینی هستند، وی‌چت در هند و آسیای جنوب‌شرقی نیز استفاده می‌شود.
لاین: اپ پیام‌رسان محبوب ژاپن به‌تازگی طرح تلفن هوشمند مخصوص خود را با داده‌های نامحدود برای سرویس‌های لاین عرضه کرد.
KokaoTalk:ا93 درصد کاربران تلفن هوشمند کره جنوبی برای این اپ چت ثبت نام کرده‌اند.
واتس‌اپ: طرح جدید فیسبوک برای جمع‌آوری داده‌ها از کاربران واتس‌اپ، کارشناسان را نگران حریم خصوصی افراد کرده است.
Kik: نوجوانان، عاشق گمنامی آن هستند؛ اما به همین دلیل از Kik انتقاد شده است.
آی مسیج: اپل به عنوان اپلیکیشن چت پیش‌فرض iOS، آی‌مسیج را بر اساس تعداد کاربرانی که از این اپ استفاده می‌کنند، می‌سازد.
مسنجر: فیسبوک قابلیت پرداخت‌ پول را وارد مسنجر کرده و ممکن است به یک موتور تجاری موبایل تبدیل شود.
گوگل الو: این دستیار می‌تواند با استفاده از داده‌های غیرموازی گوگل، به پرتال جدید و خاصی تبدیل شود.
اسلک(Slak) : اپلیکیشن چت در محل کار که در حال حاضر در صدها سرویس گنجانده شده است.