در سال 1998، هنگامی‌که جونی ليندمان برای نوکيا کار می‌کرد، اين شرکت مهارناپذير به‌نظر می‌رسيد. در همان زمان، نوکيا به‌عنوان بزرگ‌ترين سازنده گوشی‌های همراه در جهان و يکی از برترين کارآفرينان فنلاند در آن دوران، به باارزش‌ترين شرکت اروپا تبدیل می‌شد. پس از آن، در سال 2007 بود که اپل، آی‌فون را معرفی کرد و روزگار از نوکيا روبرگرداند. ليندمن، مديری که گروهی تقريباً صد نفره از حرفه‌ای‌‌ترين‌های نرم‌افزار جهان را زیر نظارت خود داشت، پيشنهاد دريافت مزايای پايان خدمت1 (از سوی شرکت) را پذيرفت. نوکيا چندين بار شمار زيادی از کارکنان خود را تعديل کرده بود.
جست‌و‌جوی ليندمن برای پيدا کردن شغلی که درآمدش به اندازه دوران کاری او در نوکيا باشد، به جایی نرسيد. او پس از ثبت‌نام در دوره آموزش رانندگی خودروهای سنگين، در ماه می، قراردادی را امضا کرد تا در شهر تامپر (Tampere) در تقریباً 100 مایلی شمال هلسینکی، پايتخت فنلاند، به‌عنوان راننده اتوبوس کار کند. ليندمن می‌گويد: «فکر کردم بايد به هر شکل، از خودم آدم مفيدی بسازم. حدود 20 سال از عمر کاري‌ام باقی مانده است و می‌خواهم شرط ببندم که راننده‌ها تا آن زمان (هنوز هم) مورد نياز خواهند بود.» با برآورد او، اگر همسرش هم يک کار پيدا کند، درآمد خانواده او تقريباً با درآمد دوره پيش از اخراجش برابر می‌شود.
کارکنان ماهر در فنلاند، با پيوستن به گروه بي‌کاران، با بازار کار سرد و توان‌فرسایی رو‌به‌رو می‌شوند و مانند ليندمن، می‌کوشند که دوباره به جرگه شاغلان بپيوندند. اقتصاد فنلاند به دلیل مشکلات دو صنعت پيشتاز اين کشور، یعنی فناوری و صنعت کاغذ، آسيب پذيرفته است. نوکيا در کنترل بازار اسمارت‌فون‌ها جنگ را در مقابل اپل و سامسونگ باخت و دو شرکت بزرگ فعال در عرصه کاغذ و خميرکاغذ، يعنی استورا انسو (Stora Enso) و UPM که بزرگ‌ترين شرکت‌های کاغذسازی اروپا هستند، از رکود رسانه‌های چاپی صدمه ديده‌اند. اقتصاددانان می‌گويند اوضاع از اين هم بدتر خواهد شد. توليد ناخالص داخلی فنلاند از زمان سقوط 8.3 درصدی‌اش در سال 2009، که رقمی برابر با 201 ميليارد يورو (269 ميليارد دلار) بود، ديگر به وضعيت خود در دوره پيش از بحران اقتصادی بازنگشته است. اقتصاددانانی که از سوی بلومبرگ نظرسنجی شدند، می‌گويند که ارزش اقتصاد فنلاند امسال يا راکد خواهد بود و يا روندی کاهشی را خواهد پيمود تا برای سومين سال پياپی شاهد افول باشد. با افزايش درصد بي‌کاران فنلاند (اين میزان که در ژوئن پارسال 7.8 درصد بود در ژوئن امسال به 9.2 درصد رسيد) خزانه اين کشور، بار پرداخت حقوق بي‌کاران را بر دوش می‌کشد. در سال گذشته، اين پرداخت‌ها 17.5 درصد افزايش يافت و به 4.15 ميليارد يورو رسيد، به‌گفته مؤسسه بيمه اجتماعی اين کشور، این رقم از دهه 1990 تاکنون، بيش‌ترين رقم است. متوسط حقوق بيکاری در سال گذشته، بسته به درآمدهای پيشين هر شخص، روزانه 67 يورو بود که در مقايسه با حقوق 55 يورویی در سال 2008 افزايش يافته است. یوهانا بروترس، از اقتصاددانان Danske Bank در هلسينکی، می‌گويد: «در چشم‌انداز امسال يا سال آینده تغيير محسوسی وجود ندارد. وضعيت همين‌طور شکننده باقی خواهد ماند. بيکاری پنهان، شغل پاره‌وقت، و افزايش شمار بازنشستگی‌ها، از (گسترش) گونه‌های رسمی بيکاری پيشگيری کرده است.»
نوکيا، در سال 2008 ميلادی 125 هزار نفر کارمند داشت که در 6 سال گذشته، 76 هزار نفراز آنان را در سراسر جهان اخراج کرده است. اين شرکت، طی10 سال گذشته بيش از 60 ميليارد دلار در بخش پژوهش و گسترش (R&D) سرمايه‌گذاری کرده، اما تعداد محصولات موفق آن، در سال‌های اخير اندک بوده است. نوکيا در سپتامبر سال گذشته، کسبوکار گوشی‌های خود را در ازای 7.2 ميليارد دلار به مايکروسافت فروخت تا بر کسبوکار تجهیزات مخابراتی و شبکه و نیز فروش حق اختراع‌های خود متمرکز شود. اين‌کار، شرکت را دوباره به دوران سوددهی بازگردانده است، اما کم‌رنگ‌تر شدن حضور نوکيا به اين معنی است که اين شرکت ديگر نمی‌تواند مانند دوران اوج خود در گذشته پرچم‌دار ملت فنلاند باشد. زمانی نوکيا 4 درصد توليد ناخالص داخلی فنلاند را به خود اختصاص داده بود. مايکروسافت در ماه ژوئیه امسال اعلام کرد به 18 هزار شغل در سراسر جهان پايان خواهد داد که 1100 شغل از آن نيز شرکت نوکيا در فنلاند را دربر می‌گیرد؛ این رقم حدود 20 درصد نيروی کار اين شرکت فناوری در فنلاند را تشکيل می‌دهد. جری‌پکا تئوراجاروی، مهندس نرم‌افزار که چهار فرزند دارد، 12 سال برای نوکيا کار کرده است. مايکروسافت همسو با بخشی از تعديل شغل‌های اعلام‌شده، قصد دارد مرکز توسعه اسمارت‌فون در شهر اولو (Oulu) فنلاند را (يعنی جایی که او در آن‌جا کار می‌کند)تعطيل کند.
اين شهر با حدود 200 هزار نفر جمعيت که تقريباً در 350 مايلی شمال هلسينکی قرار دارد، حتی پيش از تعديل شغل‌های اخير نيز يکی از بيش‌ترين آمار بيکاری در کشور را داشت. او می‌گويد: «واقعيت اين است که حدود 30 سال از عمر کاری من باقی مانده است. می‌توانم به‌طور قانونی يک شغل دوم دست و پا کنم؛ فقط بايد ببينم کجا و چه شغلی.» فنلاند در فوريه امسال از صندوق هماهنگی جهانی اروپا (European Globalisation Adjustment Fund) يک بسته مساعدتی دريافت کرد تا از کارکنان اخراج‌شده نوکيا پشتيبانی کند. آنتی رين، وزير دارایی اين کشور، گفته است که دولت او برای کمک به کارکنان بي‌کار شهر اولو برنامه‌ای را ارائه خواهد کرد. نوکيا برای کارکنان اخراج‌شده‌‌ای که دست به‌کار شوند و با موفقيت کسب‌وکاری به‌راه بياندازند، وام‌هایی را اعطا می‌کند. اين وام‌ها از سال 2011 به اين سو در کمک به شکل‌گيری حدود 400 شرکت تأثيرگذار بوده است. با کاهش وزن اقتصادی روسيه در فنلاند، شايد روند افزايشی بيکاری در اين کشور ادامه پيدا کند.
گردشگران روسيه ديگر گروه‌گروه وارد اين کشور نمی‌شوند، با اوج‌گيری بحران در اوکراين که از زمان هدف‌گيری پرواز شماره 17 خطوط هوایی مالزی بيش‌تر هم شده است، تقريباً 10 درصد صادرات فنلاند به مقصد اين همسايه شرقی‌اش با تهديد رو‌به‌رو شده است. دولت‌های اتحاديه اروپا در روز 29 جولای درباره اعمال تحريم‌های گسترده ضد روسيه، به توافق رسيدند تا صادرات دستگاه‌های مدرن‌سازی صنعت نفت را محدود کرده و قراردادهای مربوط به دستگاه‌هایی را که کاربرد نظامی دارند، منع کنند. بروترس، از Danske Bank، می‌گويد: «آشکارترين تهديد در برابر رشد، روسيه است. رويدادها در روسيه می‌تواند با تبديل‌شدن به بحرانی تمام‌عيار، سراسر اقتصاد آن‌ها را به لرزه بياندازد، در اقتصاد خود ما هم هيچ‌چيز امن نيست.»
پانويس:
1. منظور از severance package يا مزايای پايان خدمت، حقوق و مزايايی است که شرکت‌ها در اختيار افراد از کار بي‌کارشده خود قرار می‌دهند.
ماهنامه شبکه را از کجا تهیه کنیم؟
ماهنامه شبکه را می‌توانید از کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور و نیز از دکه‌های روزنامه‌فروشی تهیه نمائید.
ثبت اشتراک نسخه کاغذی ماهنامه شبکه
ثبت اشتراک نسخه آنلاین
کتاب الکترونیک +Network راهنمای شبکه‌ها
- برای دانلود تنها کتاب کامل ترجمه فارسی +Network اینجا کلیک کنید.
کتاب الکترونیک دوره مقدماتی آموزش پایتون
- اگر قصد یادگیری برنامه‌نویسی را دارید ولی هیچ پیش‌زمینه‌ای ندارید اینجا کلیک کنید.
نظر شما چیست؟