رمز و رازهای موفقیت شیائومی در صنعت موبایل و دنیای تجارت

برای داشتن درک درست از میزان تاثیرگذاری شیائومی در فضای گوشی‌های هوشمند باید کمی به عقب بازگردیم. هنگامی‌که شیائومی اولین گوشی خود را در سال 2011 میلادی معرفی و روانه بازار کرد، نوکیا همچنان یک بازیگر تاثیرگذار بر صنعت موبایل به‌شمار می‌رفت، به‌ویژ‌ه آن‌که با سیستم‌‌عامل سیمبیان (Symbian) به شهرت چشم‌گیری دست پیدا کرده بود. سامسونگ به‌تازگی به بزرگ‌ترین بازیگر اکوسیستم اندروید تبدیل شده بود و HTC هم همچنان در بازار وجود داشت. با این‌حال، هیچ‌کدام از این برندها، گوشی‌های جذاب و چشم‌گیر با قیمت قابل قبول و مقرون‌به‌صرفه‌ای را معرفی و روانه بازار نکرده بودند.

دموکراتیزه کردن سخت‌افزار

امروزه گوشی‌های هوشمندی که روانه بازار می‌شوند تا حد زیادی بر مبنای مفهوم ارزش خرید ساخته می‌شوند. درست است که گوشی‌های هوشمندی مثل محصولات تاشدنی‌ها به بازار عرضه شده‌اند، اما گوشی‌هایی که عمدتا بر مبنای ابداعات و نوآوری‌ها مورد توجه رسانه‌ها قرار می‌گیرند، قیمت‌های زیادی دارند و بیشتر مورد توجه کاربرانی قرار دارند که معیار اصلی آن‌ها از خرید گوشی‌های هوشمند، جدیدترین محصول به بازار عرضه شده است. شیائومی با ورود به بازار گوشی‌های هوشمند همه‌چیز را دست‌خوش تغییرات اساسی کرد. 

همه‌چیز با شیائومی می۱ آغاز شد. دستگاهی که با پردازنده‌ پرقدرت اسنپ‌دراگون S3، یک گیگابایت حافظه اصلی و صفحه‌نمایشی با وضوح بالا نگاه‌ها را به خود معطوف ساخت. اصلی‌ترین رقیب گوشی شیائومی در آن زمان، گلکسی S2، پرچم‌دار سامسونگ بود که با مشخصات مشابهی روانه بازار شده بود، اما شیائومی می۱ صدها دلار ارزان‌تر از رقیب کره‌ای خود بود. شیائومی از همان زمان خط‌مشی خود را مشخص کرد که قصد دارد در چه مسیری گام بردارد. 

شیائومی در زمینه توسعه و تولید گوشی‌های پر‌قدرت مقرون‌به‌صرفه پیشگام است

طبق گفته وب‌سایت Android Authority در این زمینه، شیائومی تا سال 2014 میلادی آماده ورود به بازارهای بین‌المللی شده بود. با معرفی شیائومی می3، این شرکت چینی موفق شد به فرمول کلی خود مبنی بر عرضه‌ دستگاهی که حاشیه‌ سود کمی داشته باشند، دست پیدا کند. همچنین، در اقدامی قابل توجه، روند فروش فوری گوشی‌ها از طریق فروشگاه‌های آنلاین را به رویکردی عادی تبدیل کرد، در حالی که شرکت‌های دیگر پس از رونمایی از گوشی‌های خود تاریخ مشخصی را برای عرضه گوشی به بازار تعیین می‌کردند، شیائومی استراتژی خود را بر مبنای فروش لحظه‌ای استوار کرد. 

این دو استراتژی راهگشا، به شیائومی کمک کردند حاشیه‌ سود فروشنده و هزینه‌های مربوط به نگه‌داری حجم زیادی از محصولات در انبار را کاهش دهد. این استراتژی به اندازه‌ای کارآمد بود که شیائومی در سال 2014 میلادی موفق شد 18.7 میلیون گوشی می‌3 را به فروش برساند و تنها ظرف چند ساعت تمام گوشی‌های این شرکت در بازارهای بین‌المللی به‌فروش رسید. 

شیائومی برای تسلط بر بازار هند به استراتژی تجاری پیچیده یا زمان زیادی نیاز نداشت. تا سال 2017 میلادی، شیائومی موفق شد با عبور از سد سامسونگ به محبوب‌ترین برند موبایل در بازار پرسود هند تبدیل شود. امروزه شیائومی 21 درصد سهم بازار موبایل کشور هند را در اختیار دارد و رتبه اول را به خود اختصاص داده است. این شرکت چینی در سطح بین‌المللی تنها سامسونگ و اپل را بالاتر از خود می‌بیند و سومین تولیدکننده گوشی‌های هوشمند در بازار شناخته می‌شود. 

معرفی دستگاه‌های سری ردمی و پوکو به شیائومی اجازه داد فروش گوشی‌های میان‌رده و اقتصادی خود را به میزان قابل توجهی افزایش دهد و سهم بیشتری از بازارهای بین‌المللی را به‌دست آورد. از آن زمان تاکنون، شیائومی مدل کسب‌و‌کار خود را به‌شکل قابل توجهی اصلاح کرده و اکنون در کنار عرضه‌ گوشی‌های پرچم‌دار گران‌قیمت، از کانال‌های آفلاین نیز اقدام به‌فروش گوشی می‌کند تا فروش محصولات از فروشگاه‌های آنلاین تنها منبع درآمد این شرکت نباشد. استراتژی شیائومی برای عرضه‌ گوشی هوشمند از طریق فروشگاه‌های آنلاین همچنان ایده‌ جالب توجهی است و به اندازه‌ای موفق بوده که الگوی بازیگران جدیدی مثل شرکت ناتینگ (Nothing) شده است. 

شیائومی در سال 2018 میلادی حاشیه‌ سود خود پس از کسر مالیات را به پنج درصد رساند تا اطمینان حاصل کند فاصله رقابتی خود با رقبا را حفظ خواهد کرد. البته مسیر سوددهی شیائومی تنها محدود به گوشی‌های هوشمند نمی‌شود و این شرکت برای افزایش درآمدهایش از استراتژی‌های تجاری دیگری نیز استفاده می‌کند. 

اکوسیستم بزرگ شیائومی

شیائومی در طول یک دهه گذشته، توانسته است اکوسیستم گسترده‌ای پدید آورد که شامل صدها برند همکار است. شیائومی بخش اعظم درآمدهای خود را از طریق فروش گوشی‌های هوشمند کسب می‌کند، اما افزون‌ بر تولید گوشی، محصولات متنوعی مثل لامپ، جاروبرقی  مسواک، تلویزیون و حتا کفش هوشمند را تولید و روانه بازار می‌کند.

تلاش‌های شیائومی برای گسترش اکوسیستمش از رابط کاربری MIUI شروع شد. شیائومی خیلی زود متوجه شد که تمرکز روی توسعه نرم‌افزار می‌تواند درآمدهایش را به‌شکل قابل توجهی افزایش دهد. درست مشابه رویکردی که گوگل برای سیستم‌عامل اندروید، رابط کاربری اندروید و فروشگاه نرم‌افزاری اتخاذ کرد و توانست به سودآوری کلانی رسید. 

واقعیت این است که شیائومی از طریق فروش سخت‌افزار سود خیلی زیادی مشابه شرکت‌های بزرگی مثل اپل و سامسونگ به‌دست نمی‌آورد، اما از طریق فروش تم، پس‌زمینه‌های جذاب، صدای زنگ و غیره در رابط کاربری MIUI به سود قابل توجهی دست پیدا کرده است. بد نیست بدانید که شیائومی خودش را شرکتی آنلاین و اینترنت‌محور و نه یک شرکت سخت‌افزاری می‌داند. 

آن روی سکه 

تمرکز شیائومی بر سرویس‌های نرم‌افزاری مزایای زیادی برای این شرکت به‌ارمغان آورده است، اما به موازات رشد، کارهایی انجام داد که باعث شد کارشناسان به انتقاد از این شرکت بپردازند. هئیت مدیره این شرکت، بر کسب درآمد از نرم‌افزارها تاکید زیادی داشت، به‌همین دلیل در حرکتی که مورد انتقاد کاربران قرار گرفت به سراغ نمایش تبلیغات در سرویس‌های نرم‌افزاری‌اش رفت. این شرکت چینی در بخش عمده‌ای از اکوسیستم نرم‌افزاری‌اش اقدام به نمایش تبلیغات کرد، از اپلیکیشن‌های پیش‌فرض سیستمی گرفته تا صفحه‌ قفل گوشی. موفقیت چشم‌گیر شیائومی در فروش محصولات سخت‌افزاری مملو از تبلیغات، باعث شد دیگر برندهای نرم‌افزاری رویکردهای مشابهی را اتخاذ کنند. به‌طوری‌که، امروزه افرادی که گوشی‌های پرچم‌دار شرکت‌هایی مثل سامسونگ را خریداری می‌کنند از نمایش تبلیغات در نرم‌افزارها در امان نیستند. 

انتقادها از شیائومی باعث شد تا این شرکت مجبور شود کمی از تبلیغات فاصله بگیرد، اما استراتژی تبلیغاتی این شرکت اثر عمیقی بر اکوسیستم اندروید گذاشت. امروزه، شیائومی همچون گذشته به‌شکل گسترده در گوشی‌هایی که تولید می‌کند تبلیغ نشان نمی‌دهد و تا حد زیادی از خط‌مشی‌های تجاری چند سال قبل خود فاصله گرفته است، با این‌حال تمرکز بیش‌ازحد روی تولید و عرضه نرم‌افزار‌های کاربردی که تبلیغات از مولفه‌های ثابت آن به‌شمار می‌روند، باعث شده برخی کاربران به‌سراغ برندهای رقیب بروند. شیائومی با خط‌مشی تبلیغاتی که به اکوسیستم اندروید وارد کرد، باعث شد تا کاربران از سیستم‌عامل اندروید ذهنیت بدی پیدا کنند. کاربران از نمایش تبلیغات در گوشی‌های ارزان‌قیمت خرسند نیستند، حتا در شرایطی که گوشی‌های اقتصادی شبیه به گذشته تبلیغات را نشان نمی‌دهند. 

اوایل سال جاری شمسی، شیائومی با موج بزرگی از انتقادات درباره عملکرد محصولاتش روبه‌رو شد، به‌طوری که مجبور شد در یک بیانیه رسمی به این مسئله پاسخ دهد. شیائومی در بیانیه رسمی که منتشر کرد، اعلام کرد: «شیائومی از استراتژی‌‌های مدیریت دما برای حصول اطمینان از تجربه بهینه محصولات خود استفاده می‌کند. به‌‌ویژه در مورد برنامه‌‌هایی که برای مدت زمان طولانی استفاده می‌شوند. در بیشتر دستگاه‌ها، ما 3 نوع حالت عملکردی داریم. این حالات مختلف به کاربران اجازه می‌دهند تعادلی میان عملکرد روان دستگاه و بهره‌وری انرژی در سطوح سیستمی تنظیم کنند. این بهینه‌سازی برای حفظ عملکرد برنامه‌ها، کاهش مصرف انرژی و کاهش درجه حرارت انجام می‌شود». علاوه بر این، شیائومی به این نکته اشاره دارد که می‌توان محدودیت‌‌های عملکرد برنامه‌ها را تا حدی از طریق حالت‌‌های عملکرد داخلی که High Performance نام دارد، دور زد. 

شیائومی تاثیرگذاری غیرقابل انکاری بر اکوسیستم اندروید گذاشته است

سبک و سیاق کاری شیائومی در سال 2022 با شرکتی که لی جون در سال 2010 میلادی پایه‌گذاری کرد، تفاوت‌های ملموس زیادی دارد. با این‌حال شیائومی از خط‌مشی‌های سنتی خود دور نشده است. MIUI هنوز هم زیربنای تمامی گوشی‌های هوشمند شیائومی را شکل می‌دهد و بلندپروازی‌های این شرکت برای ساخت یک اکوسیستم بزرگ‌ متشکل‌ از دستگاه‌های هوشمند به‌هم‌متصل، به‌شکل چشم‌گیری افزایش پیدا کرده است. به‌طوری که این شرکت در نظر دارد، در بلندمدت بسته کاملی از تمام تجهیزات هوشمندی که یک خانه هوشمند به آن‌ها نیاز دارد، آماده کند. 

البته آن‌گونه که پیش‌بینی می‌شد، به‌دلیل حضور شرکت‌هایی مثل ریلمی و برندهای تابعه‌ BBK Electronics در بازار موبایل، رقابت شدیدی در این بازار وجود دارد، به‌طوری‌که استراتژی‌هایی که شیائومی بر مبنای آن‌ها کار می‌کند، به دفعات توسط شرکت‌های دیگر تکرار شد. فارغ از مدل تجاری و کسب درآمدی که شیائومی بر مبنای آن گام برمی‌دارد، واقعیت این است که هیچ شرکتی همانند شیائومی بر تولید و عرضه‌ گوشی‌های قدرتمند با قیمت مناسب به بازار تاکید نکرده است. یکی از عوامل موفقیت شیائومی در صنعت موبایل، ساخت گوشی‌های هوشمند قدرتمندی است که قابلیت‌هایی مثل گوشی‌های پرچم‌دار دارند. 

در زمینه عرضه محصولات هوشمند به بازار، شیائومی تا حدودی بر مبنای خط‌مشی و استراتژی‌هایی گام برمی‌دارد که ابتدا توسط اپل به دنیای تجارت و فناوری وارد شد. اپل در اوایل فعالیت خود موفق شد پس از صرف زمان قابل توجهی محصولاتی مثل Apple TV و Apple Music را به یک جریان نقدی پرسود تبدیل کند. به‌طوری که امروزه مشاهده می‌کنیم بخش اعظمی از درآمدهای اپل از بخش افزونه‌های نرم‌افزاری و سرویس‌های اشتراک محصولات است، در حالی که اپل، به‌عنوان یک شرکت سخت‌افزاری در سطح جهان شناخته می‌شود. شرکت‌های مختلفی تلاش کردند از الگوی تجاری اپل کپی‌برداری کنند، اما تنها چند شرکت محدود مثل شیائومی در این زمینه موفق شدند. به‌دنبال تحریم هواوی، شیائومی موفق شد بیش از گذشته جای پای خود در کشور چین را باز کند. در سال 2021 میلادی فروش گوشی‌های شیائومی رشد قابل توجهی تجربه کردند و این شرکت توانست بخش مهمی از سهم بازار هواوی را از آن خود کند. هرچند میزان رشد فروش گوشی‌های شیائومی کوتاه‌مدت بود. 

وقتی سهام شیائومی در سال 2018 میلادی به‌شکل عمومی انتشار پیدا کرد، یعنی فقط 8 سال بعد از تاسیس، ارزشی معادل 50 میلیارد دلار داشت که باعث شد سومین برند ارزشمند در صنعت موبایل شناخته شود. در مجموع باید بگوییم که حرکت شیائومی در ساخت اکوسیستم نرم‌افزاری که یک پله بالاتر از سخت‌افزار قرار دارد، تفاوت‌ اصلی این شرکت با رقبا به‌شمار می‌رود.