هر سال، چند مؤسسه اعتبارسنجی آکادمیک فهرست‌هایی از نام بهترین دانشگاه‌های دنیا منتشر می‌کنند. این فهرست‌ها رتبه دانشگاه‌ها را در دنیا، در کشور خودشان و در رشته‌های تخصصی متفاوت ارزیابی و اعلام می‌کنند. البته این رتبه‌بندی‌ها به طور مستقیم تأثیری در بهبود کیفیت کار و فعالیت‌های دانشگاهی ندارد، اما بر تصمیم‌گیری دانشجویانی که قرار است در آینده به این دانشگاه‌ها بپیوندند تأثیر زیادی دارد و به طور طبیعی، بهترین دانشجویان جذب دانشگاه‌هایی می‌شوند که در یک یا چند رشته علمی و فنی اعتبار جهانی دارند. با این وجود، روش‌هایی که مؤسسات مذکور برای رتبه‌بندی استفاده می‌کنند یکسان نیست و پیچیدگی‌های پیدا و پنهان بسیاری دارد. در نتیجه این فهرست‌ها در بسیاری از جزئیات و رتبه‌بندی‌ها دچار اختلاف نظر شدید هستند و باعث سردرگمی کسانی می‌شوند که مایلند به هر حال تصویر روشنی از وضعیت دانشگاه‌های برتر دنیا به دست بیاورند.
روش رتبه‌بندی
سه فهرست استفاده شده در این بررسی عبارتند از QS با پیشینه بریتانیایی (1)، فهرست THE با پیشینه امریکایی (2) و فهرست شانگهای با پیشینه چینی (3). معمولاً هریک از این سه فهرست به عمد از روش‌هایی استفاده می‌کنند که در اغلب اوقات دانشگاه‌های خاصی به صدر جدول صعود کنند و دانشگاه‌های دیگر به‌سختی قادرند این دانشگاه‌ها را در رتبه‌بندی شکست دهند. اما اگر بتوانیم منطق ساده‌ای پیدا کنیم که میانگینی از این سه فهرست را دربر داشته باشد، بعید است یک دانشگاه به صدر جدول مشترک صعود کند و واقعاً بر اساس همه ملاک‌ها و معیارها شایسته نباشد.
برای تهیه فهرستی با مشخصات مورد نظر، اولاً در هریک از سه فهرست مذکور فقط 50 دانشگاه اول دنیا در رشته کامپیوتر در سال 2017 به‌عنوان مرجع استفاده شده‌اند. ثانیاً ابتدا هریک از سه فهرست بر اساس نام کشور مرتب شده و سپس اولین دانشگاه برتر از هر کشور استخراج و با دومین دانشگاه برتر همان کشور و اولین دانشگاه کشور بعدی مقایسه شده است. اگر اولین دانشگاه کشور بعدی به طور میانگین از دومین دانشگاه کشور قبلی در جایگاه بهتری قرار گرفته باشد، نامش در فهرست نهایی قرار می‌گیرد؛ در غیر این صورت، نام دانشگاه دوم همان کشور در فهرست درج می‌شود.
ممکن است این سؤال برای خوانندگان کنجکاو پیش بیاید که چرا چنین روشی استفاده شده است و فایده آن چیست؟ مزیت این روش آن است که اختلاف نظر و جانب‌داری احتمالی هریک از این فهرست‌ها از کشورها یا دانشگاه‌های خاص به طور خودکار حذف می‌شود و دانشگاه‌هایی که به رتبه‌های پایین‌تر رانده شده‌اند، اما تقریباً به اندازه دانشگاه‌های برتر هریک از این فهرست‌ها شایستگی مطرح شدن دارند، بالاتر و مورد توجه قرار می‌گیرند.
بررسی فهرست نهایی
فهرستی که به روش فوق تهیه شده است حقایق جالبی را آشکار می‌کند. یک نمونه، مقایسه سوئیس و انگلستان است. اگر شما به فهرست‌های امریکایی و بریتانیایی رجوع کنید، قاعدتاً نام دانشگاه‌هایی مانند کمبریج و آکسفورد باید در بالای جدول قرار گیرند. اما وقتی به میانگین عددی تکیه می‌کنید، حتی اگر میانگین همین دو فهرست را کنار هم بگذارید، در مجموع دو دانشگاه سوئیسی در وضعیت بهتری قرار می‌گیرند. انستیتو فناوری زوریخ در سوئیس در میان این سه فهرست رتبه میانگین 5.66 را به دست آورده و در رده سوم فهرست ما قرار گرفته است. جالب اینکه حتی در کشور انگلستان به‌تنهایی، باز هم دانشگاه‌های آکسفورد و کمبریج در صدر قرار نمی‌گیرند، زیرا این سه فهرست بر سر برتر بودن این دو دانشگاه توافق ندارند. اما با کمی دقت مشخص می‌شود هر سه فهرست اتفاق نظر دارند که دانشگاه‌های ادینبورگ و امپریال کالج لندن در رشته کامپیوتر جزء بهترین‌های انگلستان هستند. به عبارت دقیق‌تر، این دو دانشگاه بریتانیایی اولین دو دانشگاهی هستند که هر سه فهرست به طور میانگین اعتقاد دارند در آن کشور، در رشته کامپیوتر، رتبه برتر دارند. برعکس، دانشگاه کمبریج که در فهرست QS پنجم است، حتی در میان 50 نام نخست فهرست THE قرار ندارد و در فهرست شانگهای رتبه 44 را به خود اختصاص داده است.
در فهرست نهایی، دو دانشگاه برتر امریکا در رشته کامپیوتر در صدر قرار گرفته‌اند. رتبه‌های سوم و چهار جدول نهایی به ترتیب از کشور سوئیس هستند و کشورهای سنگاپور، کانادا، انگلستان، چین و هنگ کنگ در رتبه‌های بعدی از نظر کشوری قرار گرفته‌اند. تقریباً به طور تصادفی و صرفاً بر اساس فرمول فوق از هر کشور دو دانشگاه برتر استخراج شده است. تنها دو استثنا وجود دارد. دانشگاه‌های تورنتو کانادا و دانشگاه ملی سنگاپور امتیاز مساوی دارند و به ترتیب در رده 5 و 6 جدول آمده‌اند. به همین دلیل دومین دانشگاه از کشور سنگاپور در رده هفتم قرار گرفته است. همچنین، یک دانشگاه از چین و یک دانشگاه از هنگ کنگ در انتهای فهرست قرار گرفته‌اند. حضور تقریبی دو دانشگاه از بعضی کشورها نشان می‌دهد رتبه خود این کشورها تصادفی و بی‌دلیل نیست. به عبارت دیگر، اگر یک کشور دو بار در فهرست ظاهر شود، نشان‌دهنده تثبیت رتبه‌ای است که بهترین دانشگاه آن کشور از آن خود کرده است.
با نگاهی به فهرست نهایی مشخص می‌شود که از میان 10 دانشگاه برتر دنیا در رشته کامپیوتر، 3 دانشگاه به امریکای شمالی، 3 دانشگاه به اروپا و 4 دانشگاه به آسیا اختصاص دارند. به این ترتیب، توزیع یکنواختی از نظر دانشگاه‌های برتر در سراسر دنیا حاصل شده است. یعنی برای داوطلبانی که مایل به تحصیل در دانشگاه‌های برتر دنیا هستند، در سراسر دنیا گزینه‌های بسیار خوبی وجود دارد و فقط منحصر به یک کشور یا چند دانشگاه معروف و خاص نیست. در صفحات بعد به معرفی مختصری از هر دانشگاه و و رشته‌هایی که ارایه می‌کند می‌پردازیم.
پی‌نوشت‌ها:
1- topuniversities.com
2- timeshighereducation.com
3- shanghairanking.com
(1)
(Massachusetts Institute of Technology (MIT
انیستیتو فناوری ماساچوست دو رشته الکترونیک و کامپیوتر را در کنار یکدیگر و در یک دپارتمان ارایه می‌دهد. در حال حاضر 5 رشته و انتخاب اصلی برای دانشجویان وجود دارد. اما دانشجویان در طول مدت تحصیلاتشان می توانند مسیرهای (دروس) تخصصی متفاوتی را طی کنند و مطالعاتشان را با علایقشان تطبیق دهند.
Electrical Science and Engineering
Electrical Engineering and Computer Science
Computer Science and Engineering
Computer Science and Molecular Biology
Computer Science, Economics and Data Science
(2)
Carnegie Mellon University
دانشگاه کارنگی ملون در آمریکا دو دپارتمان بزرگ و مستقل برای هریک از شاخه های علمی و مهندسی کامپیوتر دارد و هر دپارتمان یک رشته اصلی دارد. دپارتمان مهندسی الکترونیک و کامپیوتر روی گرایش سخت افزاری رشته کامپیوتر تمرکز دارد و دپارتمان دانش کامپیوتر روی گرایش نرم افزاری آن. رشته های جدید که از ترکیب هنر و کامپیوتر یا بیولوژی و کامپیوتر حاصل شده نیز در دپارتمان دانش کامپیوتر ارایه می‌شود.
Computer Science
Computational Biology
Computer Science and the Arts
Music and Technology
Electrical and Computer Engineering
(3)
Swiss Federal Institute of Technology Zurich
انیستیتو فدرال فناوری زوریخ در سوییس برای هریک از شاخه های سخت افزار و نرم‌افزار دپارتمان جداگانه دارد و هر یک از این دو دپارتمان تنها یک رشته اصلی در مقطع لیسانس تدریس می‌کنند. گرایش نرم افزار در دپارتمان دانش کامپیوتر و گرایش سخت افزار در دپارتمان مهندسی الکترونیک و فناوری اطلاعات ارایه می‌شود. زبان رسمی دوره لیسانس آلمانی است.
Computer Science
Electrical Engineering and Information Technology
(4)
National University of Singapore
دانشگاه ملی سنگاپور تمام رشته‌های اصلی کامپیوتر را در یک دپارتمان اختصاصی برای کامپیوتر ارایه می‌دهد. پنج رشته اصلی ارایه شده شامل دانش کامپیوتر (نرم‌افزار)، مهندسی کامپیوتر (سخت افزار)، سیستم‌های اطلاعاتی، تحلیل آماری کسب و کار (داده کاوی) و امنیت اطلاعات است. تقسیم‌بندی های این دانشگاه به مدل توصیه شده از سوی IEEE-CS و ACM بسیار شبیه است.
Computer Science
Information Systems
Computer Engineering
Business Analytics
Information Security
(5)
University of Toronto
دانشگاه تورنتو کانادا گرایش‌های علمی و مهدسی کامپیوتر را در دو دانشکده مجزا تدریس می‌کند. علاقه مندان به گرایش مهندسی میتوانند در شاخه های سخت افزار، نرم‌افزار و یا الکترونیک دیجیتال تحصیل کنند و و دوست داران گرایش‌های علمی میتوانند یکی از نه شاخه رشته دانش کامپیوتر (از جمله وب، بازی‌های کامپیوتری و هوش مصنوعی) را در دانشکده علوم و هنر دنبال کنند.
Computer Science
Electrical & Computer Engineering
(6)
Nanyang Technological University
دانشگاه نانیانگ سنگاپور یک دانشکده واحد برای هردو گرایش علمی و مهندسی کامپیوتر دارد و دانشجویان می توانند در یکی از دو رشته دانش کامپیوتر و مهندسی کامپیوتر و یا گرایش های تخصصی و ترکیبی مدرک بگیرند.
Computer Science
Computer Engineering
(7)
University of Edinburgh
دانشگاه شهر ادینبورگ در انگلستان علاقه ویژه ای به گرایش نرم‌افزار دارد و علاقه‌مندان می توانند در یکی از پنج رشته پیش ارایه شده در دانشکده کامپیوتر تحصیل کنند. دوتا از این پنج رشته یکسان هستند ولی یکی از آنها نام مهندسی را با خود دارد. این برای جذب دانشجویانی خارجی است که از کشورهایی می‌آیند که کامپیوتر را بیشتر یک رشته مهندسی میدانند تا علمی! رشته علوم شناختی (مبحثی شامل روانشناسی، علوم اعصاب و کامپیوتر) نیز در همین دانشکده تدریس می‌شود.
Artificial Intelligence
Cognitive Science
Computer Science
(Computer Science (BEng
Software Engineering
(8)
Imperial College London
کالج سلطنتی لندن شیوه خاصی در ارایه رشته کامپیوتر دارد. دانشجویان میتوانند رشته دانش کامپیوتر را به طور کامل مستقلا در دانشکده مهندسی دنبال کنند و یا در یک رشته ترکیبی بین ریاضی و دانش کامپیوتر تحصیل کنند. رشته ترکیبی مذکور مقدار بیشتری از مباحث ریاضی را ارایه می‌دهد. همچنین دانشجویان میتوانند یک سال اضافه بر دوره لیسانس تحصیل کنند و گرایش تخصصی بگیرند.
(Computing (BEng
(Computing - Artificial Intelligence (MEng
(Computing - Computation in Biology and Medicine (MEng
(Computing - Games, Vision and Interaction (MEng
(Computing - Software Engineering (MEng
BEng Mathematics and Computer Science
(Computing (Computational Management) (MEng
(9)
Tsinghua University
درباره دانشگاه تسینگوآ چین اطلاعات کمی داریم. اما چنانکه از وب سایت این دانشگاه پیداست، تنها یک رشته در مقطع کارشناسی در دپارتمان دانش کامپیوتر و فناوری تدریس می‌شود. این دانشگاه شهرتش را از تلاش فراوان برای جذب دانش آموزان برتر المپیادهای ریاضی و کامپیوتر و ارایه آموزش با کیفیت برای دانشجویان ممتاز چینی به‌دست آورده است.
Computer Science and Technology
(10)
Hong Kong University of Science and Technology
دپارتمان مهندسی دانشگاه علم و فناوری هنگ کنگ چهار رشته در ارتباط با کامپیوتر ارایه می‌کند. رشته‌های اصلی عبارتند از دانش کامپیوتر و مهندسی کامپیوتر. اما رشته سوم در واقع همان دانش کامپیوتر است که با عنوان مهندسی همراه است. رشته چهارم بیشتر مربوط به داده کاوی و کسب و کار است و یک رشته مدیریتی است.
BEng in Computer Science
BSc in Computer Science
BEng in Computer Engineering
BSc in Risk Management and Business Intelligence
ماهنامه شبکه را از کجا تهیه کنیم؟
ماهنامه شبکه را می‌توانید از کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور و نیز از دکه‌های روزنامه‌فروشی تهیه نمائید.
ثبت اشتراک نسخه کاغذی ماهنامه شبکه
ثبت اشتراک نسخه آنلاین
کتاب الکترونیک +Network راهنمای شبکه‌ها
- برای دانلود تنها کتاب کامل ترجمه فارسی +Network اینجا کلیک کنید.
کتاب الکترونیک دوره مقدماتی آموزش پایتون
- اگر قصد یادگیری برنامه‌نویسی را دارید ولی هیچ پیش‌زمینه‌ای ندارید اینجا کلیک کنید.
نظر شما چیست؟