بزرگ‌ترین باورهای اشتباهی که پیرامون زنجیره بلوکی قرار دارند

زنجیره بلوکی فهرستی از تراکنش‌های معاملاتی ایمن در حوزه مالی یا سایر حوزه‌ها است. فهرستی که اطلاعات آن پیوسته میان شبکه‌های کامپیوتری به اشتراک قرار گرفته و در لحظه‌ به‌روزرسانی می‌شود. در حقیقت، این رکوردهای ثبت‌شده در ارتباط با تراکنش‌ها هستند که اساس زنجیره بلوکی را تشکیل می‌دهند. فناوری زنجیره بلوکی از سال 2008 و همراه با بیت‌کوین ناگهان در کانون توجه رسانه‌ها و سازمان‌ها قرار گرفت. فناوری که با نام «ساتوشی ناکاموتو» عجین شده است. در حال حاضر، فناوری زنجیره بلوکی بیشتر در ارتباط با نقل‌وانتقال پول و به‌ویژه رمزارزها استفاده می‌شود، حال آن‌که کاربردهای دیگری نیز برای این فناوری وجود دارد. در ادامه 13 باور اشتباهی را که همچون هاله‌ای زنجیره بلوکی را احاطه کرده‌اند، بررسی کنیم. 

مطلب پیشنهادی

زنجیره بلوکی: فناوری آینده‌ساز

زنجیره بلوکی چیست، چگونه کار می‌کند و چرا جهان ما را متحول خواهد ساخت؟

باور 1: فقط یک زنجیره بلوکی بی‌همتا وجود دارد

بیشتر مردم بر این باورند که فقط یک زنجیره بلوکی بی‌همتا وجود دارد که اساس کار رمزارزها را رقم‌زده است. اما در حقیقت زنجیره‌های بلوکی متنوعی برای مقاصد مختلف وجود دارند. این زنجیره‌های بلوکی می‌توانند به شکل متن‌باز و عمومی بوده یا به شکل کاملا اختصاصی از سوی شرکت‌ها یا افراد پیاده‌سازی شده باشند، اما همان‌گونه که پیش‌تر در مطلب «زنجیره بلوکی چیست و چرا پیاده‌سازی آن مشکل است؟» به آن اشاره داشتیم، پیاده‌سازی اگر به شکل غیرمتمرکز انجام‌شده باشد، شما زنجیره بلوکی را خواهید داشت.

باور 2: کاربرد زنجیره بلوکی تنها در حوزه مالی و تراکنش‌های بانکی

اولین به‌کارگیری زنجیره بلوکی در ارتباط با رمز ارزها و بیت‌کوین بود، اما توانایی‌های زنجیره بلوکی فراتر از حوزه‌های مالی است. در حال حاضر، زنجیره بلوکی در ارتباط با قراردادهای هوشمند، شناسایی هویت دیجیتال، ذخیره‌سازی ابرمحور، سامانه‌های رای‌گیری دیجیتال و حتی تامین امنیت پروازهای هوایی استفاده می‌شود. در زنجیره بلوکی این مسئله حائز اهمیت نیست که چه نوع داده‌هایی در یک تراکنش مبادله می‌شوند، بلکه مهم این است که این فرآیند به‌درستی انجام شود. به همین دلیل بیشتر مردم تصور می‌کنند، زنجیره بلوکی با تراکنش‌های مالی مترادف است، بیت‌کوین، نمونه عالی از به‌کارگیری زنجیره بلوکی است، اما زنجیره بلوکی به این فناوری محدود نمی‌شود. 

باور 3: زنجیره بلوکی و بیت‌کوین هر دو یک مفهوم هستند

تصور بیشتر مردم بر این است که زنجیره بلوکی و بیت‌کوین دو مفهوم یکسان هستند. درحالی‌که زنجیره بلوکی به‌مراتب گسترده‌تر و فراگیرتر از رمزارزها است. بیت‌کوین، یکی از رمزارزهایی است که بر پایه زنجیره بلوکی ایجادشده است. در کنار بیت‌کوین، رمز ارزهای دیگری همچون اتریوم، ریپل، Waves و.... نیز وجود دارند که مبتنی بر زنجیره بلوکی هستند.

باور 4: زنجیره بلوکی بدون هیچ‌گونه رخنه امنیتی بوده و مصون از هرگونه حمله هکری است

یکی دیگر از برداشت‌های نادرست پیرامون زنجیره بلوکی به نفوذناپذیر بودن این فناوری بازمی‌گردد. در حقیقت، برخی تصور می‌کنند یک سرویس مبتنی بر زنجیره بلوکی در برابر هر مدل حمله‌ای ایمن بوده و هکرها نمی‌توانند اطلاعات هویتی افراد را سرقت کنند، کلاهبرداری‌ها برای همیشه از میان خواهد رفت و همه‌چیز حالت آرمانی به خود خواهد گرفت. این حرف درست است که در زنجیره بلوکی هر فردی نمی‌تواند یک بلوک جدید تقلبی ایجاد کرده یا به‌راحتی تغییراتی روی رکوردهایی اعمال کند که روی چند سامانه کامپیوتری ذخیره یا ایجاد شده‌اند یا کامپیوتر قدرتمندی را به خدمت گرفته تا محاسباتی روی ریشه اصلی بلوک‌ها انجام دهد. اما شرکت‌ها توانسته‌اند آسیب‌پذیری‌ها و رخنه‌هایی در زنجیره بلوکی یا سامانه‌های مبتنی بر زنجیره بلوکی کشف کنند. هکرها می‌توانند از این آسیب‌پذیری‌ها برای حمله به این سامانه‌ها استفاده کنند. تنها در یک مورد حمله هکری به سایت
Bitfinex واقع در هنگ‌کنگ که حوزه فعالیت آن تبادل رمزارزها است، هکرها توانستند 65 میلیون دلار را به سرقت ببرند. در نمونه مشابه دیگری، سازمان DAO که در زمینه راهکارهای غیرمتمرکز به فعالیت اشتغال دارد، در اثر یک حمله هکری 60 میلیون دلار خود را از دست داد. دقت کنید، اگر کیف پول رمزارزتان هک شود، به‌سختی می‌توانید به کیف پول خود دومرتبه دسترسی داشته باشید. پژوهشگران امنیتی علت اصلی تقلب در فناوری زنجیره بلوکی را اعتماد بیش‌ازاندازه کاربران برشمرده‌اند. کاربرانی که تصور می‌کنند روی یک‌یک فناوری ضد هک متمرکزشده‌اند و هیچ عاملی سرمایه‌های نقدی آن‌ها را تهدید نمی‌کند. 

مطلب پیشنهادی

همه مصائب زنجیره بلوکی

زنجیره بلوکی چیست و چرا پیاده‌سازی آن فرآیندی پیچیده و دشوار است؟

باور 5: زنجیره‌ بلوکی غیرقابل نفوذ است

شاید زنجیره بلوکی به دلیل آسیب‌پذیری‌های نرم‌افزاری یا قوانین نه‌چندان قدرتمند به هدف راحتی برای هکرها تبدیل شود، اما طرفداران این فناوری برای حل مشکل فوق راهکار معکوس کردن معاملات را پیشنهاد داده‌اند. البته این راهکار بیشتر در مورد زنجیره‌های بلوکی خصوصی که تعداد اعضای آن‌ها کمتر بوده و رسیدن به یک اجماع کلی کار ساده‌تری است، امکان‌پذیر است. راهکاری که در آن رمزارزها به دو بخش تقسیم می‌شوند. بیت‌کوین در برابر تهدیدی موسوم به حمله 51 آسیب‌پذیر است. به‌عبارت‌دیگر، اگر کاربری کنترل 51 درصد از معادن داده‌کاوی را به دست آورد، کنترل 49 درصد بیت‌کوین‌های باقی‌مانده نیز از آن او خواهد شد. درست است که دستیابی به 51 درصد معادن به قدرت محاسباتی قدرتمندی نیاز دارد، اما فراموش نکنید با عرضه سامانه‌های قدرتمند پردازشی شبیه اولین کامپیوتر کوانتومی که آی‌بی‌ام چندی پیش از آن رونمایی کرد، این کار غیرممکن نیست. 

باور 6: زنجیره بلوکی ارزان و مقرون‌به‌صرفه است

هزینه پیاده‌سازی زنجیره بلوکی به عوامل متعددی بستگی دارد. حال آن‌که شما برای پیاده‌سازی زنجیره بلوکی در مقطع فعلی به سامانه‌های متعددی نیاز دارید. برای مثال، در برخی از فناوری‌های مبتنی بر زنجیره بلوکی همچون بیت‌کوین، هزینه استخراج یا همان معدن‌کاوی بیش‌ازاندازه سنگین است. محاسبه و پردازش حجم عظیمی از داده‌ها در عمل هزینه‌های سنگین مصرف برق، به خدمت گرفتن نیروهای متخصص و پیاده‌سازی زیرساخت‌های گران‌قیمت را به همراه دارد. به همین دلیل است که مشاهده می‌کنید فرآیند استخراج بیت‌کوین عمدتا در کشورهایی انجام می‌شود که هزینه برق مصرفی آن‌ها پایین بوده و نیروی کار با قیمت پایینی استخدام می‌شود. در نتیجه، مادامی‌که راهکاری مناسب برای محاسبه مصرف برق ابداع نشود، به‌سختی می‌توانیم اعلام داریم زنجیره بلوکی برای همه صنایع، همه افراد و هر نوع برنامه‌ جامعی مناسب است. افرادی که طرفدار واقعی زنجیره بلوکی هستند، این استدلال را مطرح می‌کنند که هزینه نقل‌وانتقال پول از مکانی به مکان دیگر بر پایه رمزارزهای مبتنی بر زنجیره بلوکی در مقایسه با نمونه سنتی ناچیز و کم است، اما طرفداران این فناوری به هزینه پیاده‌سازی یک چنین سامانه‌ای به‌درستی اشاره نمی‌کنند. 

باور 7: زنجیره بلوکی تنها برای سازمان‌های بزرگ مناسب است

هر کاربر یا شرکتی در ابعاد بزرگ یا کوچک می‌تواند از زنجیره بلوکی استفاده کند و در این زمینه هیچ محدودیتی وجود ندارد. برای مثال، شرکت Ascribe از زنجیره بلوکی در حوزه هنر و تخصیص شناسه هویتی Cryptographic استفاده می‌کند. شرکت UProov از زنجیره بلوکی در حوزه عکس‌برداری و زمان‌بندی فیلم‌ها استفاده می‌کند. شرکت Warranteer از زنجیره بلوکی برای تایید اعتبار ضمانت محصولات در حوزه خرده‌فروشی‌ها استفاده می‌کند. شرکت Filament که در صنعت اینترنت اشیا فعالیت دارد، در نظر دارد از زنجیره بلوکی برای ارسال و دریافت اطلاعات میان ابزارهای هوشمند استفاده کند. همان‌گونه که مشاهده کردید، انعطاف‌پذیری در زمینه ورود به صنایع مختلف از خصایص زنجیره بلوکی است، هر چند در مقطع فعلی به دلیل هزینه‌های بالا ممکن است بیشتر صنایع تمایلی به انجام این‌کار نداشته باشند. با این تفاسیر زنجیره بلوکی به سازمان‌های بزرگ محدود نیست و هر کسب‌وکاری می‌تواند از این فناوری استفاده کند. 

باور 8: امکان ذخیره کردن فایل‌های اکسل در زنجیره بلوکی

برخی از کاربران بر این باورند، زنجیره بلوکی مکانیزم درستی برای ذخیره‌سازی اسناد است، اما باید بدانید که زنجیره بلوکی می‌تواند اطلاعاتی از یک سند خاص را شامل شود و در نتیجه برای ذخیره‌سازی اسناد و داده‌ها ابداع نشده است. دقت کنید اسناد، داده‌ها و تراکنش‌های ذخیره‌شده روی زنجیره بلوکی تنها از سوی توسعه‌دهنده زنجیره بلوکی در دسترس هستند.

باور 9: تمامی زنجیره‌های بلوکی در سراسر جهان همگانی بوده و عامه مردم به آن دسترسی دارند

زنجیره‌های بلوکی متعددی به شکل عمومی در اختیار همه مردم قرار دارد، اما زنجیره بلوکی همانند هر فناوری دیگری همچون ابر می‌تواند به شکل عمومی، خصوصی یا نیمه‌خصوصی طراحی‌شده باشد. حتی این احتمال وجود دارد که بلوکی خصوصی، به بلوکی عمومی تبدیل شود. برای مثال، بیت‌کوین یک زنجیره بلوکی عمومی است که همگان به آن دسترسی دارند، اما Corda یک زنجیره بلوکی خصوصی است که کنسرسیوم R3 آن را طراحی کرده است. این باور اشتباه از آنجا شکل‌گرفته که زنجیره‌های عمومی مشهور همچون رمزارزها به شکل عمومی در اختیار همگان قرار دارند. 

باور 10: هکرها و مجرمان سایبری مخاطبان اصلی زنجیره بلوکی

درست است که زنجیره بلوکی و بیت‌کوین از سوی هکرها و مجرمان سایبری برای باج‌گیری و مقاصد غیرقانونی استفاده می‌شود، اما رمزارزها و به‌ویژه بیت‌کوین به دلایلی همچون شفافیت و عدم توانایی ایجاد رخنه در آن‌ها استفاده می‌شوند. بیت‌کوین یک زنجیره بلوکی عمومی است که هر مدل معامله‌ای در آن انجام می‌شود، اما رمزارزها به‌تدریج به یکی از راهکارهای مبادله مالی در مقیاس جهانی تبدیل خواهند شد.

مطلب پیشنهادی

بلاک‌چین باعث بهبود امنیت اینترنت اشیا و حتا VoIP می‌شود

بلاک‌چین فراتر از بیت‌کوین

باور 11: عدم تفاوت میان قراردادهای حقوقی و قراردادهای هوشمند

اصل کلیدی قراردادهای هوشمند بر این پایه است که هر زمان شرط خاصی محقق شد، در ادامه کارهای خاصی انجام شود. در یک قرارداد هوشمند جنبه‌های قانونی و حقوقی در نظر گرفته نمی‌شود. با‌وجود این، می‌توان قراردادهای هوشمند را به‌عنوان یک مدرک قانونی و ادله معتبر استفاده کرد. اما دقت کنید که قرارداد هوشمند بیشتر حکم یک ابزار را دارد. 

باور 12: زنجیره بلوکی آمده است تا حریم خصوصی شما را نابود کند

تفسیر اشتباهی پیرامون زنجیره بلوکی عمومی وجود دارد که اعلام می‌دارد، همه جزییات تراکنش‌ها و معامله‌هایی که به این شکل انجام می‌شود، در معرض دید همگان قرار خواهد داشت. اما واقعیت چیز دیگری است. در یک تراکنش این‌چنینی تنها اطلاعات مربوط به مقدار معامله و تابع هش به شکل عمومی انتشار پیدا می‌کنند؛ درحالی‌که در یک تراکنش سنتی، تمامی اطلاعات هویتی شما از نام و مشخصات سه‌جلدی شناسنامه گرفته تا آدرس محل زندگی، میزان بدهی‌ها و میزان سرمایه‌های شما در موسسه مالی ثبت می‌شود. 

باور 13: زنجیره بلوکی تنها یک تب زودگذر است

سایمون کوشلی پژوهشگر شرکت PriceWaterHouseCoopers در نوامبر سال 2018 میلادی گزارشی منتشر کرد که نشان می‌دهد از نوامبر سال 2016 تا نوامبر سال 2018 میلادی نزدیک به 1.4 میلیارد دلار در صنعت زنجیره بلوکی سرمایه‌گذاری انجام‌شده است. زنجیره بلوکی هنوز در مرحله تکامل است و بسیاری از قابلیت‌های کاربردی آن به‌درستی کشف نشده‌اند. در نتیجه انقلاب زنجیره بلوکی را نباید یک تب زودگذر تصور کرد. درست شبیه زمانی‌که بسیاری از افراد مسافرت‌های فضایی، رشد و ظهور فضای مجازی و بسیاری دیگر از فناوری‌های عادی امروزی را یک خواب‌وخیال تصور می‌کردند.