ده شغل پردرآمد دنیای شبکه در ده سال آینده

این مطلب یکی از مجموعه مقالات پرونده ویژه «آینده مشاغل در دنیای فناوری» است. برای دریافت کل پرونده ویژهاینجا کلیک کنید. 

 اگر در پیکربندی سوییچ‌های سنتی سیسکو به مهارت‌های بالایی رسیدید، خوب است ولی به‌زودی این سوییچ‌ها از رده خارج می‌شوند. اگر در پیاده‌سازی و اجرای مراکز داده سنتی مبتنی بر شبکه‌های 10 گیگابیتی یک متخصص هستید، خود را برای پیاده‌سازی مراکز داده ۴۰ یا ۱۰۰ گیگابیتی آماده کنید. در ادامه می‌خواهیم به‌سراغ ده مهارت یا شغل پردرآمد و پرمتقاضی در ده سال آینده صنعت شبکه و مراکز داده برویم. دانستن این مهارت‌ها می‌تواند به ما چشم‌اندازی از مسیر حرکت بازار و نیازهای نیروی انسانی بدهد. اگر تمایل دارید در صنعت شبکه و مراکز داده فعالیت کنید، خیلی زود به‌سراغ آموزش یکی از این مهارت‌ها بروید. 

 مدیر شبکه (Network Administrator)
پست سازمانی مدیر شبکه از سال ۲۰۱۰ وارد باشگاه پردرآمدترین مشاغل دنیا شد و تاکنون رشدی ۲۸ درصدی را در هر سال تجربه می‌کند. برآورد می‌شود طی ده سال آینده نزدیک به صد هزار مدیر شبکه در سراسر دنیا نیاز باشد و درآمد متوسط این مدیران شبکه حدود ۶۹ هزار دلار در ماه است. روزانه به تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری شرکت‌های کوچک و متوسط و البته سازمان‌های بزرگ افزوده می‌شود و نیاز مبرمی به مدیران شبکه دارند تا بهره‌وری و مزیت‌های رقابتی بسازند. مدیران شبکه باید بتوانند زیرساخت و کل سیستم فناوری اطلاعات سازمان‌ها را به‌روز و امن نگه‌ دارند و دامنه وسیعی از نوآوری‌ها، فناوری‌های جدید و ظرفیت‌های بیشتر برای توسعه خدمات و محصولات یک کسب ‌و کار فراهم کنند. مدیران شبکه نیاز دارند هر سال به‌سراغ مهارت‌های جدیدتری بروند و در ابتدا خود را به‌روز نگه دارند تا بتوانند کل سیستم را مطابق اهداف شرکت به‌ جلو هدایت کنند. 

 مهندس کلان داده (Big Data Engineer)
همه‌ ما درباره کلان‌ داده‌ها چیزهایی شنیده‌ایم، ولی قضیه جدی‌تر از این حرف‌ها است و دیر یا زود تمام شرکت‌ها و کسب ‌و کارها درگیر پارامترهای این موج جدید دنیای فناوری می‌شوند. کسب ‌و کارها و سازمان‌هایی که با حجم انبوهی از اطلاعات روبه‌رو هستند، ناگزیرند مهندسان کلان داده را استخدام کنند تا با جمع‌آوری اطلاعات در گام اول و تجزیه و تحلیل علمی اطلاعات در مراحل بعدی بتوانند نتایج مفید و پیش‌برنده کسب ‌و کار خود را استخراج کنند. مهندسان کلان داده باید راهکارهای کلان داده را در سازمان‌ها ساخته، نگهداری و تست کنند. سیستم‌هایی با قدرت‌های محاسباتی بسیار سنگین بسازند و بدانند اطلاعات باید چگونه ذخیره و پردازش شوند. بدون مهندسان کلان داده، دیگر بخش‌های یک سازمان نمی‌دانند چگونه باید از اطلاعات ذخیره شده بهره‌برداری کنند. پیش‌بینی می‌شود مهندسان کلان داده درآمدی ۱۳۰ تا ۱۸۴ هزار دلاری داشته باشند. 

اینترنت اشیا مفهوم وسیع و پیچیده‌ای است که شاخه‌های بسیار زیادی مانند خانه‌های هوشمند، شهر هوشمند، ارتباطات بین خودرو M2M، سلامتی هوشمند، بیمارستان‌های هوشمند و راهکارهای امنیتی را شامل می‌شود.

 معمار شبکه (Network Architects)
افرادی که شبکه‌ها و سیستم‌های ارتباطی میان کامپیوترهای مختلف را طراحی و پیاده‌سازی می‌کنند، به معمار شبکه معروف‌ هستند. شاید سؤال کنید، از ابتدای پیدایش شبکه‌ها در چند دهه گذشته، این شغل وجود داشت است. اما جواب این است که یک معمار شبکه در دهه ۲۰۲۰ بسیار متفاوت از یک معمار شبکه در دهه ۱۹۹۰ است. شبکه‌های کامپیوتری به‌شدت پیچیده و چندوجهی شدند، تجهیزات ارتباطی بی‌سیم و دستگاه‌های موبایل و همراه به شبکه افزوده شدند، ویدیو و پادکست بخش عظیمی از ترافیک اینترنت را تشکیل می‌دهند و همه‌چیز به اینترنت وصل می‌شود. یک معماری شبکه درآمدی ۱۲۰ تا ۱۷۰ هزار دلاری خواهد داشت. معمارهای شبکه در دنیای جدید باید بتوانند راهکارهایی برای کاهش مصرف انرژی بدهند و به سیستم‌های الکتریکی تسلط کامل داشته باشند و البته از امنیت چیزهایی بدانند. 

معمار اینترنت اشیا (Internet of Things Architect)
آیا کسی می‌داند چه تعداد دستگاه به اینترنت وصل هستند؟ یک میلیارد، دو میلیارد یا بیشتر. تا سال ۲۰۲۰ چه تعداد دستگاه به اینترنت وصل خواهند بود؟ برخی کارشناسان صحبت از ۶ تا ۷ میلیارد دستگاه می‌زنند؛ یعنی یک صنعت بزرگ، پول‌ساز و جریان‌ساز. پس طبیعی است شرکت‌ها به‌سوی اینترنت اشیا هجوم بیاورند و مهارت‌های مرتبط با استانداردها و معماری اینترنت اشیا ارج و قرب یابند. اینترنت اشیا مفهوم وسیع و پیچیده‌ای است که شاخه‌های بسیار زیادی مانند خانه‌های هوشمند، شهر هوشمند، ارتباطات بین خودرو M2M، سلامتی هوشمند، بیمارستان‌های هوشمند و راهکارهای امنیتی را شامل می‌شود. یک معمار اینترنت اشیا باید به سخت‌افزار، نرم‌افزار، امنیت و علم اطلاعات در اینترنت اشیا تسلط داشته باشد. 

کلاود در کنار اینترنت اشیا یک صنعت بزرگ جریان‌ساز است که برای هر فرد علاقه‌مند در دنیای آی‌تی درآمدزایی خواهد داشت. کلاود یکی از مشاغل داغ سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ بوده و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۰ جزء پردرآمدترین مشاغل نه‌تنها در دنیای شبکه بلکه در کل دنیای آی‌تی باشد.

مهندس محاسبات شناختی/ یادگیری ماشینی (Cognitive Computing Engineer)
اگر در آگهی‌های شرکت‌های شبکه‌ای و سازنده‌های مراکز داده، مهندس محاسبات شناختی یا مهندس یادگیری ماشینی دیدید، اصلاً تعجب نکنید. بی‌‌شک، یک دهه آینده متعلق به یادگیری ماشینی و ابزارهای مرتبط با آن است. گوگل، آی‌بی‌ام، اینتل، مایکروسافت، اپل، فیسبوک و ده‌ها شرکت بزرگ دنیای فناوری از ابزارهای یادگیری ماشینی استفاده می‌کنند. صدها استارت‌آپ در سراسر دنیا در حال آموزش و پرورش شبکه‌های عصبی برای کارهای خاص هستند. مهارت‌های شبکه‌های عصبی و یادگیری ماشینی فقط منوط به کاربردهای سطح بالا نیست و اکنون در تبلیغات و بازاریابی، بهینه‌سازی مصرف انرژی، خدمات پشتیبانی، خدمات مسافرتی، تحلیل اطلاعات و تهدیدات امنیتی به کار گرفته شده‌اند. مراکز داده به ابزارهای یادگیری ماشینی مجهز می‌شوند و بسیاری از کارخانه‌ها و کارگاه‌ها با استفاده از این ابزارها به‌سوی خودکارسازی فرآیندها حرکت کردند. کارآفرینان می‌توانند روی حوزه محاسبات شناختی حساب ویژه‌ای باز کنند و برای هر صنعتی، ابزارها و نرم‌افزارهای خاص آن صنعت را بسازند و به بازار عرضه کنند. محاسبات شناختی و یادگیری ماشینی حوزه‌ای کاملاً جدید اما پول‌ساز در آینده است. 

 معمار/ مهندس کلاود (Cloud Architects/Integration)
کسب‌ و کارهای مبتنی بر کلاود هر ساله رشدی ۳۳ درصدی را تجربه می‌کنند. چه ارائه‌دهند‌گان خدمات کلاود و چه مصرف‌کنندگان خدمات کلاود به مهارت‌ها و نیروهای انسانی جدید آموزش‌دیده نیاز دارند. مهندسان و معمارن کلاود باید بتوانند برای کسب ‌و کارهای مختلف، کلاودهای عمومی، خصوصی و ترکیبی را راه‌اندازی و با دیگر سرویس‌ها ادغام و مجتمع‌سازی کنند. امن‌سازی بسترهای خدمات کلاود نیز چالش اصلی تمام شرکت‌هایی است که می‌خواهند به‌سوی پلتفرم‌های ابری حرکت کنند. 
در این میان به برنامه‌های کاربردی بسیار زیاد و متنوعی نیاز است که شرکت‌های نوپا و صاحب دانش و ایده باید طراحی و توسعه دهند. کلاود در کنار اینترنت اشیا یک صنعت بزرگ جریان‌ساز است که برای هر فرد علاقه‌مند در دنیای آی‌تی درآمدزایی خواهد داشت. کلاود یکی از مشاغل داغ سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ بوده و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۰ جزء پردرآمدترین مشاغل نه‌تنها در دنیای شبکه بلکه در کل دنیایآی‌تی باشد. 

 مهندس اس‌دی‌ان (SDN Engineer)
شبکه‌های نرم‌افزارمحور رویکرد غالب صنعت شبکه در همه حوزه‌ها طی چند سال اخیر بوده است و به گفته کارشناسان بزرگ‌ترین تحول این صنعت در چهار دهه اخیر محسوب می‌شود. تجهیزات SDN دو تا سه سال است که وارد بازار شده‌اند، ولی شاهد رشد قابل توجه و حرکت گسترده شرکت‌ها به‌سوی این فناوری هستیم. بنابراین، پیش‌بینی می‌شود تا چند سال آینده نیاز به مهندسان SDN در صدر مشاغل حوزه آی‌تی و شبکه قرار بگیرد. مهندسان شبکه SDN باید بتوانند از میان انواع استانداردها، معماری‌ها، راهکارها و تجهیزات در بازار بهترین راهکار را برای هر کسب‌ و کار انتخاب و در اجرا و پیاده‌سازی نظارت داشته باشند. مهندس SDN نیاز دارد به زمینه‌های مختلفی مانند مجازی‌سازی، کلاود، ذخیره‌سازی و شبکه‌سازی تسلط داشته باشد و بتواند نقشه راهی برای حرکت از شبکه‌های سنتی به‌سوی شبکه‌های نرم‌افزارمحور طراحی و پیاده‌سازی کند. افرادی که می‌خواهند در این حوزه کار کنند، باید توانایی کار با کنترلرهای SDN از جمله OpenFlow را داشته باشند و تاحدودی از برنامه‌نویسی API سمت برنامه‌های کاربردی سردر بیاورند. (ماهنامه شبکه کتاب «آشنایی با SDN» را در سال 1391 منتشر کرده است که علاقمندان می توانند با مراجعه به سایت شبکه آن را تهیه نمایند.)

 5G فقط محدود و محصور به گوشی‌های موبایل نیست و بسیاری از بخش‌های دیگر مانند روبات‌ها، خودران‌ها، پهپادها، ارتباطات ماشین به ماشین و اینترنت اشیا را تحت ‌تأثیر قرار می‌دهد.

 مهندس واقعیت مجازی (VR Engineer)
برآورد می‌شود تا سال ۲۰۲۰، صنعت واقعیت مجازی به ارزش ۳۰ میلیارد دلار برسد. چنین صنعتی روی دیگر صنایع و از جمله صنعت شبکه تأثیرگذار خواهد بود. مهندسان واقعیت مجازی باید بتوانند بسترهای ارتباطی و شبکه‌ای برای انتقال حجم عظیمی از اطلاعات ویدیویی آن هم به‌صورت زنده و بی‌درنگ فراهم کنند. تمام بازی‌های المپیک ۲۰۲۰ توکیو به‌صورت واقعیت مجازی برای سراسر جهان پخش خواهد شد که نیازمند بسترها و زیرساخت‌های پیچیده ذخیره‌سازی و انتقال اطلاعات است. مراکز داده و سیستم‌های با قدرت‌های محاسباتی بسیار بالا باید وارد این کارزار شوند و بار ترافیکی جدیدی را تجربه کنند. بنابراین، بخشی از بازار واقعیت مجازی و واقعیت افزوده به بسترهای شبکه و سرور مرتبط و وابسته خواهد بود. ایجاد پلتفرم‌های VR و توسعه آن‌ها یکی از چالش‌های جذاب سال‌های آینده است. وقتی در یک صنعت، شرکت‌هایی مانند گوگل، فیسبوک، مایکروسافت، اپل، سونی، اچ‌تی‌سی و دیگران چشم طمع داشته باشند و با یکدیگر به رقابت بپردازند، بهتر است شما هم خود را آماده کنید. البته واقعیت مجازی یک صنعت بسیار تازه‌وارد است و شاید هنوز هیچ‌گونه گواهی یا دوره‌های مدونی برای آن استانداردسازی نشده باشد، اما می‌تواند یک هدف بزرگ برای آینده باشد. 

 توسعه‌دهنده شبکه‌های بی‌سیم و موبایل (Development Wireless and Mobile Network) 
رشد شبکه‌های بی‌سیم و موبایل بسیار بیشتر از شبکه‌های کابلی است. 5G موج جدید دنیای ارتباطات و مخابرات است و تمام توجه‌ها را به خود جلب کرده است. کارشناسان برآورد می‌کنند فناوری 5G بتواند میلیون‌ها کار جدید در دنیای فناوری اطلاعات ایجاد کند. 5G فقط محدود و محصور به گوشی‌های موبایل نیست و بسیاری از بخش‌های دیگر مانند روبات‌ها، خودران‌ها، پهپادها، ارتباطات ماشین به ماشین و اینترنت اشیا را تحت ‌تأثیر قرار می‌دهد. مهندسان شبکه‌های بی‌سیم نیاز دارند مهارت‌های خود را بر اساس تجهیزات و فناوری‌های جدید به‌روزرسانی کنند تا بتوانند انواع سیستم‌ها و زیرساخت‌های مخابراتی را اجرا و پیاده‌سازی کنند. بهبود ارتباطات بی‌سیم در چند سال اخیر بسیار مورد توجه و اهمیت شرکت‌ها قرار گرفته است و سازمان‌های بزرگ دوست دارند مشکلات شبکه‌های بی‌سیم از جمله محدودیت پوشش‌دهی و آنتن‌دهی، امنیت و سرعت را از میان بردارند. در حال حاضر، مهارت‌های مربوط به شبکه‌های مخابراتی و بی‌سیم بزرگ در صدر بهترین مشاغل دنیای آی‌تی قرار دارند و پیش‌بینی می‌شود با ورود فناوری و تجهیزات 5G این وضعیت بهتر هم بشود. 

 مدیریت زیرساخت مرکز داده (Data Center Infrastructure Management)
یکی از اصلی‌ترین فرصت‌های شغلی در چند سال اخیر مهندسی DCIM بوده است و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۰ این روند ادامه داشته باشد. هر سازمان یا کسب ‌و کاری که می‌خواهد یک مرکز داده مستقل داشته باشد، به چند مهندس DCIM نیاز دارد. مهندس DCIM به تمام تجهیزات و امکانات مرکز داده نظارت و کنترل دارد و باید پارامترهایی مانند PUE، CUE، DCeP و مصرف انرژی سرورها و تجهیزات، بهینه‌سازی مصرف انرژی کل مرکز داده، سیستم‌های خنک‌کننده و مسائل امنیتی و بازیابی بحرانی را مدیریت کند. این افراد باید درک و آشنایی کاملی با مجازی‌سازی و پردازش‌های ابری داشته باشند و در مسائلی مانند آپ‌تایم، دسترس‌پذیری، مدیریت چرخه زندگی و قابلیت اعتماد مهارت‌های ویژه‌ای را کسب کرده باشند. مراکز داده کنونی از زیرساخت‌های پیچیده‌ای بهره می‌برند که مدیران عمومی فناوری اطلاعات و گاهی مدیران شبکه قادر به درک آن‌ها نیستند. 
به‌همین خاطر، مهندسان DCIM باید بتوانند روند حرکتی و توسعه مراکز داده را به اهداف سازمان‌ها و کسب ‌و کارها منطبق کنند و ظرفیت‌های مراکز داده را در خدمت توسعه کسب ‌و کارها به کار بگیرند و از سوی دیگر میان هزینه‌ها، مصرف انرژی، توسعه ظرفیت‌های جدید و به‌کارگیری فناوری‌های نوین تعادل ایجاد کنند.