فهرست مطالب پرونده ویژه
- مراکز داده، شاهرگ حیاتی سازمان‌ها
- چگونه یک مراکز داده را به شکل اصولی طراحی کنیم؟
- تقویت جایگاه ذخیره‌سازی فلش در مراکز داده توسط جدیدترین نسخه NVMe
- راهنمای استقرار رک‌های پرظرفیت در مرکز داده کم ظرفیت
- لایه‌‌بندی مرکز داده چیست و چرا ضروری است؟
- معماری ماژولار مرکز داده چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
- چرا مدل مرکز داده به عنوان سرویس، آینده مراکز اجاره‌ای و اشتراکی را شکل می‌دهد
- شبکه نرم‌افزار چیست و چه ارتباطی با مراکز داده نرم‌افزار محور دارد؟
مراکز داده، شاهرگ حیاتی سازمان‌ها
مراکز داده در ساده‌ترین تعریف به مکانی سرپوشیده و متمرکز اشاره دارند که تجهیزات مختلفی همچون سامانه‌های ذخیره‌ساز، پردازشی، تجهیزات شبکه، برق‌رسانی و تهویه مطبوع را میزبانی می‌کنند. مراکز داده با هدف جمع‌آوری، ذخیره‌سازی، پردازش، توزیع یا دسترسی به حجم زیادی از داده‌ها ساخته می‌شوند. در ابتدا مراکز داده میزبان ابرکامپیوترهای بزرگی بودند که ابعاد نسبتا بزرگی داشتند، اما این وضعیت به سرعت تغییر کرد و تجهیزات کوچک‌تر و ارزان‌تری برای پردازش داده‌ها ابداع شدند، اما تجهیزات منفرد به دلیل رشد تصاعدی داده‌ها قادر به پردازش حجم سنگینی از داده‌ها نبودند. سازمان‌ها برای حل این مشکل و دسترسی به توان پردازشی بیشتر تصمیم گرفتند سرورها را به یکدیگر و (شبکه‌سازی) شبکه‌های ارتباطی متصل کنند تا افراد بتوانند از راه دور به سرورها یا اطلاعات دسترسی داشته باشند. مراکز داده بسته به نوع کاربری که برای آن‌ها تعریف می‌شود، می‌توانند به عنوان یک مرکز داده پردازشی، ذخیره‌سازی، جمع‌آوری اطلاعات یا ترکیبی از حالت‌های یاد شده استفاده شوند. مراکز داده عملکردهای متفاوتی دارند، به‌طور مثال برخی از آن‌ها می‌توانند تعداد زیادی از سرورها را به اینترنت متصل کنند، در حالی که برخی دیگر برای فعالیت‌های درون سازمانی و میان شعبه‌ای استفاده می‌شوند. در حالت کلی مراکز داده بر مبنای وسعت و کارکرد به شش گروه مرکز داده سازمانی تجاری و دانشگاهی، ارائه‌دهندگان خدمات (عمدتا ابری)، مراکز داده اینترنتی، مراکز داده فراسازمانی، مراکز داده محلی و شبکه‌های خصوصی WAN تقسیم می‌شوند. تا اواسط دهه 90 میلادی بیشتر مردم ارتباط چندانی با اینترنت نداشتند، زیرا دسترسی به اینترنت به تجهیزات خاصی نیاز داشت و کاربران مجبور بودند در یک محیط متنی فاقد رابط گرافیکی کارهای خود را انجام دهند. در اوسط دهه 90 میلادی مفهوم وب و پروتکل HTTP با هدف به‌اشتراک‌گذاری ساده اطلاعات در اینترنت تغییر شگرفی به وجود آورد که رشد روز افزون کاربران اینترنتی یکی از این موارد بود. رشد روزافزون کاربران و حجم عظیم داده‌هایی که توسط تجهیزات الکترونیکی تولید می‌شد باعث پیشرفت مداوم مراکز داده شد. پیشرفتی که تا به‌امروز ادامه دارد. پیشرفت‌های مداوم باعث شد تا مفاهیمی همچون مراکز داده ماژولار، استقرار محیط‌های پر ظرفیت در مراکز داده کم ظرفیت، مرکز داده به عنوان سرویس و ده‌ها عنوان دیگر به ادبیات مراکز داده وارد شود. اصلی‌ترین مشکل مراکز داده امروزی مستهلک بودن تجهیزات است. طول عمر تجهیزات فیزیکی مراکز داده بیشتر از مدت زمان قید شده در گارانتی تجهیزات است. به همین دلیل بیشتر شرکت‌ها تمایلی ندارند محصولات قدیمی را به‌روزرسانی کنند، حتا سرورها یا روترهای که بیش از 10 سال از عمر آن‌ها گذشته است. مدیران فناوری‌اطلاعات با این استدلال که تجهیزات هنوز قابل استفاده هستند، ترجیح می‌دهند از فناوری‌های قدیمی استفاده کنند. نگرش فوق باعث شده برخی از سازمان‌ها نتوانند هیچ‌گاه از قابلیت‌های واقعی نرمافزارها استفاده کند، زیرا نرمافزارها متناسب با تجهیزات سخت‌افزاری روز بازار آماده می‌شوند. سخت‌افزارهای قدیمی فرآیند تعمیر و نگهداری (O&M) تجهیزات را سخت‌تر می‌کنند و احتمال قطع دسترسی به خدمات کاربردی یک سازمان را افزایش می‌دهند. سازمان‌هایی که از مراکز داده قدیمی استفاده می‌کنند برای غلبه بر این مشکل و گام برداشتن همسو با تغییرات روز دنیای فناوری دو گزینه در اختیار دارند. گزینه اول مدرنیزه کردن مرکز داده و گزینه دوم مهاجرت به سمت فناوری‌های ابرمحور و ارائه‌دهندگان خدمات اشتراک مکانی است. مدرنیزه کردن مراکز داده فرآیند مدیریت را ساده‌تر، کارآمدتر و کم هزینه‌تر می‌کند. در بحث مدرنیزه کردن سازمان‌ها می‌توانند از یک راه میان‌بر که استقرار مرکز داده پرظرفیت درون مرکز داده قدیمی است استفاده کنند. راهکار فوق مزیت‌های قابل توجهی برای سازمان به ارمغان می‌آورد و اجازه می‌دهد سازمان از یک مدل ترکیبی استفاده کند. فرآیند ارتقا و مدرنیزه کردن یک مرکز داده قدیمی با تدوین استانداردهای عملکردی آغاز می‌شود، در مرحله بعد ارزیابی‌های دقیق در ارتباط با شکاف‌های موجود، مخاطرات و الزامات انجام شود و سپس تیمی متشکل از متخصصان شبکه (سازمان یا شرکت متخصص) فناوری‌های مرتبط با سه حوزه سخت‌افزار و تجهیزات (برقی و مکانیکی)، سامانه‌های نرم‌افزاری و برنامه‌های نگهداری از سامانه‌های فناوری‌اطلاعات سازمان را بررسی می‌کنند و در نهایت پروژه نوسازی را پیشنهاد می‌دهند. در بیشتر موارد این تیم‌ها گزینه استقرار یک مرکز داده مدرن درون یک مرکز داده سنتی را پیشنهاد می‌دهند، البته به شرطی که سازمان بودجه و فضای مناسب در اختیار داشته باشد. گزینه دوم عزیمت به سمت فناوری‌های ابرمحور است که ویژگی‌های خاص خود را دارد. فناوری‌های ابرمحور ضمن ارائه یک مدل انعطاف‌پذیر مانع از آن می‌شوند تا سازمان منابع مالی و انسانی خود را صرف مشکلات روزمره مدیریت زیرساخت مراکز داده کند. در روش فوق تنها کاری که سازمان باید انجام دهد انتخاب پلتفرمی متناسب با فعالیت‌های تجاری است. با این مقدمه به سراغ پروند ویژه این شماره مراکز داده خواهیم رفت.