۶ ویژگی جدید و مهم روترهای بی‌سیم در سال ۲۰۱۹

وای‌فای ۶

بدون شک، سال ۲۰۱۹ را باید سال وای‌فای ۶ (استاندارد 802.11ax) نام‌گذاری کنیم. شرکت‌های سازنده تراشه‌های کامپیوتری، محصولات خود را در سال ۲۰۱۸ معرفی و رونمایی کرده و وعده داده‌اند که اولین محصولات مبتنی بر وای‌فای ۶ در سال ۲۰۱۹ وارد بازار می‌شود. البته، چند شرکت مانند ایسوس با معرفی ROG Rapture GT-AX11000، دی‌لینک با معرفی DIR-A9000، تی‌پی‌لینک با رونمایی از Archer AX6000 و Archer AX11000 و نت‌گیر با روتر RAX120 به پیشواز نسل جدیدی از روترهای بی‌سیم رفتند، اما چون کاربران روی موبایل، دسکتاپ و شبکه هنوز به تجهیزات وای‌فای ۶ مجهز نشده بودند، در عمل استفاده از این روترهای فوق پیشرفته امکان‌پذیر نبوده تا سال ۲۰۱۹ که شاهد فراگیر شدن این تجهیزات خواهیم بود. وای‌فای ۶ یا همان استاندارد 802.11ax نسل بعدی استاندارد 802.11ac است که تفاوت‌های اساسی با آن دارد. وای‌فای ۶ روی هر دو فرکانس رادیویی ۲.۴ و ۵ گیگاهرتز کار کرده، مدولاسیون سریع‌تر و تکنیک‌هایی مانند OFDMA را به کار می‌گیرد تا سرعت نهایی دستگاه را به مرز ۱۰ گیگابیت و حتی بیشتر برساند. در سال ۲۰۱۹ انتظار داریم انواع روترهای بی‌سیم، اکسس‌پوینت، کارت شبکه، اسمارت‌فون و دستگاه‌های سازگار با وای‌فای ۶ تولید و روانه بازار شوند. البته، همیشه رسم بر این بوده که این تجهیزات به‌مرور به‌دست مصرف‌کننده نهایی می‌رسند و شاید در پایان سال ۲۰۱۹ یا سال ۲۰۲۰ شاهد فراگیر شدن وای‌فای ۶ باشیم. استاندارد 802.11ac پس از سال‌ها توانست یک انقلاب در روترهای بی‌سیم سری N ایجاد کند و برای چندین سال، جریان اصلی بازار باشد، اما اکنون باید جای خودش را به روترهای وای‌فای ۶ بدهد. هنوز شرکت‌های روترساز به عرضه و معرفی محصولات AC ادامه خواهند داد و فروش اصلی بازار در این رده است، اما بزودی کاربران نهایی به وای‌فای با سرعت چند گیگابیت عادت می‌کنند.

شکل۱. روتر ایسوس ROG Rapture GT-AX11000 جزو اولین روترهای مجهز به وای‌فای ۶ با سرعت ۱۰ گیگابیت است که از ابتدای سال ۲۰۱۹ به فروش می‌رسد.​

وای‌فای 802.11ay

شرکت کوالکام با رونمایی از پردازنده موبایل اسنپدراگون ۸۵۵، توجه همگان را به‌سوی نسل جدیدی از شبکه‌های وای‌فای جلب کرد. این تراشه از استاندارد 802.11ay پشتیبانی می‌کند. این استاندارد نسخه به‌روزرسانی شده استاندارد 802.11ad است که تصور می‌شد هم‌زمان و همگام با استاندارد 802.11ac توسعه پیدا کند و حتی چندین روتر بی‌سیم هم مبتنی بر آن روانه بازار شد، اما مشکلات و محدودیت‌های فراوان آن به انتشار پیش‌نویس 802.11ay منجر شد. شاید این پرسش برای شما پیش بیاید که استاندارد 802.11ay چیست و چه تفاوتی با 802.11ad و 802.11ax دارد؟ استاندارد جدید همانند AD روی فرکانس ۶۰ گیگاهرتز کار می‌کند که پهنای‌باند بسیار زیاد و برد موثر کمتری دارد. استاندارد 802.11ad یا WiGig برای انتقال اطلاعات به شکل بی‌سیم در فاصله‌های بسیار کوتاه چند متر (تصور کنید یک اتاق ۱۲ متری) مناسب است. اما درحال‌حاضر 802.11ay با برخورداری از مدولاسیون بهتر، MU-MIMO و استریم ۴ جریان اطلاعات
(MIMO 4x4) می‌تواند به سرعتی بین ۲۰ الی ۴۰ گیگابیت بر ثانیه برای انتقال اطلاعات در فاصله‌ای ۳۰۰ تا ۵۰۰ متر دست یابد. یعنی یک جهش بسیار بزرگ در سرعت و برد موثر که به WiGig 2 معروف است.

شکل۲. شرکت کوالکام با عرض تراشه اسنپدراگون ۸۵۵، گام بزرگی برای توسعه وای‌فای 802.11ay برداشت، زیرا اسمارت‌فون‌های مجهز به این تراشه می‌توانند به روتر و وای‌فای 802.11ay متصل شوند.

تفاوت اساسی AY با استاندارد AX در این است که از فرکانس‌های رادیویی ۲.۴ و ۵ گیگاهرتز پشتیبانی نمی‌کند و به‌طور خاص برای انتقال اطلاعات در فاصله‌های نزدیک طراحی‌شده است. در سال ۲۰۱۹ انتظار داریم روترهایی با پیش‌نویس 802.11ay روانه بازار شوند. به‌ویژه این‌که اسمارت‌فون‌های مجهز به تراشه اسنپدراگون ۸۵۵ در این سال عرضه خواهند شد. اما باز هم نمی‌توان امیدی داشت که این استاندارد طی یک سال فراگیر شود ولی حتما در سال‌های بعد، با عرضه محصولات شبکه بیشتری در این رده و نسل وای‌گیگ، دستیابی به سرعت‌های چند ده گیگابیت روی وای‌فای رویایی به تحقق پیوسته است. حتی گفته می‌شود در آینده این استاندارد می‌تواند سرعت وای‌فای را به ۱۰۰ گیگابیت برساند. این سرعت‌ها تنها با ارتباط دو دستگاه مبتنی بر AY به دست می‌آیند. 

مطلب پیشنهادی

راهنمای خرید روتر دوبانده

5 نکته مهم در خرید روتر بی‌سیم دوبانده

رمزنگاری WPA3

بیش از دو دهه است که استانداردهای رمزنگاری WPA و WPA2 در شبکه‌های وای‌فای حکمرانی می‌کنند و تصور اولیه بر این بود که امن‌ترین متد برای رمزنگاری اطلاعات در ارتباطات بی‌سیم هستند. در سال‌ ۲۰۱۷ چندین باگ و آسیب‌پذیری برای سیستم رمزنگاری WPA2 کشف شد و هزاران شبکه وای‌فای در معرض خطر افتادند. در همان سال، پیش‌نویس استاندارد WPA3 نوشته‌شده و در نیمه اول سال ۲۰۱۸ به تصویب رسید. از اواخر سال ۲۰۱۸ شاهد عرضه محصولات شبکه از جمله روترهای بی‌سیم مبتنی بر WPA3 هستیم، اما در سال ۲۰۱۹ هر محصول شبکه‌ای رونمایی شود، از این پروتکل رمزنگاری پشتیبانی می‌کند که یک گام بزرگ برای امن‌سازی وای‌فای است. WPA3 با نسخه‌های پیشین سازگاری دارد و کاربران می‌توانند از یک روتر جدید ۲۰۱۹ در شبکه استفاده کنند، درصورتی‌که برخی از دستگاه‌های آن هنوز مبتنی بر WPA2 و WPA هستند. WPA3 چندین ویژگی دارد که در WPA2 یافت نمی‌شود؛ اولین ویژگی آن، بهبود امنیت وای‌فای عمومی است. 

شکل۳. روتر تی‌پی‌لینک Archer AX11000 با درگاه WAN چند گیگابیتی. در سال ۲۰۱۹ اغلب روترهای پرچم‌دار بازار درگاه‌های اترنت چند گیگابیتی خواهند داشت.
در این پروتکل با استفاده از متد Individualized Data Encryption اطلاعات تبادلی میان دو دستگاه در یک شبکه بازی مانند وای‌فای عمومی رمزنگاری می‌شود و شما بدون این‌که برای اتصال به یک وای‌فای خصوصی نیازی به رمزعبور داشته باشید همانند وای‌فای شخصی خودتان از آن استفاده می‌کنید. به‌علاوه، WPA3 شبکه‌های بی‌سیم را نسبت به حملات Brute Force مقاوم‌تر می‌کند و چندین آسیب‌پذیری بزرگ WPA2 را پوشش می‌دهد. اپلیکیشن‌ها و دستگاه‌های بدون نمایشگر یا سیستم ورودی نیز امن‌تر خواهند بود. بنابراین در سال ۲۰۱۹ شاهد بزرگ‌ترین اتفاق یعنی به‌روزرسانی پلتفرم امنیتی روترهای بی‌سیم پس از نزدیک به دو دهه خواهیم بود.

درگاه‌های اترنت چند گیگابیتی

در ابتدا دهه ۲۰۱۰، سرعت وای‌فای از اترنت بسیار عقب‌تر بود. استاندارد 802.11n نهایت سرعتی که به دست می‌داد؛ ۳۰۰ مگابیت بود، اما درگاه‌های LAN از استاندارد 1000Base-T استفاده می‌کردند که سرعت انتقال اطلاعات روی کابل و شبکه اترنت را به مرز ۱ گیگابیت می‌رساند. کم‌کم وای‌فای توسعه پیدا کرد و با ورود استاندارد 802.11ac شاهد سرعت‌های بیشتر از ۱ گیگابیت بودیم. امروزه، سرعت وای‌فای روی روترهای متوسط بازار به چند گیگابیت هم می‌رسد و نوبت به درگاه‌ها و شبکه‌های اترنت است که هنوز ۱ گیگابیت باقی مانده‌اند. خوشبختانه، شرکت‌های روترساز تغییر و تعویض درگاه‌های LAN را آغاز کرده‌اند و از تراشه‌های سوییچی استفاده می‌کنند که سرعت‌هایی فراتر از 1 گیگابیت مانند 2.5Gbps و 5Gbps را پشتیبانی می‌کنند. تاکنون، چندین روتر بی‌سیم مانند ایسوس GT-AX11000 و نت‌گیر AX12 معرفی شدند که درگاه WAN و LAN آن‌ها چند گیگابیتی است. در یک دهه اخیر این اتفاق برای اولین بار رخ می‌دهد و باز هم قرار است در سال ۲۰۱۹ شاهد مهاجرت از اترنت ۱ گیگابیت به‌سوی اترنت ۲.۵ و ۵ گیگابیت باشیم. این ویژگی باعث می‌شود، توازن بهتری میان سرعت وای‌فای و اترنت برقرار شود و کاربرانی که طرفدار بازی‌های آنلاین، استریم ویدیوی 4K و شبکه‌های کابلی پایدار با پینگ پایین هستند بتوانند با سرعت‌هایی بیشتر از ۱۰۰۰ مگابیت تبادل داده داشته باشند. به دلیل گران بودن و نایاب بودن تراشه‌های سوییچ اترنت چند گیگابیت و پلتفرم‌های قدیمی، برخی برندها و روترهای بی‌سیم که با تراشه‌های جدید سازگاری ندارند، دیگر شاهد تبدیل اترنت چند گیگابیت به جریان اصلی بازار نیستیم و شاید هر برند انگشت‌شمار روتر بی‌سیمی با درگاه‌های جدید معرفی کند. مزیت بزرگ استانداردهای اترنت جدید در این است که به کابل مسی گران‌قیمت یا فیبرنوری نیازی ندارند و با همان کابل‌های معمولی Cat5 و Cat6 رایج در بازار و خانه‌ها می‌توانند سرعت انتقال داده را افزایش دهند.

شکل۴. پلتفرم AiMesh ایسوس اجازه می‌دهد، روترهای معمولی هم به‌عنوان یک نود به سیستم مش وای‌فای متصل شوند.

مش وای‌فای

سیستم‌های مش وای‌فای اتفاق تازه‌ای برای صنعت شبکه نیستند. از ورود این سیستم‌ها که وای‌فای را به‌طور اساسی دگرگون کرده و چشم‌انداز جدیدی نشان می‌دهند، چند سالی می‌گذرد و هریک از شرکت‌ها هم چندین مدل سیستم مش وای‌فای عرضه کرده‌اند. بنابراین، چرا هنوز در سال ۲۰۱۹ باید از مش وای‌فای حرف بزنیم؟ انتظار داریم دو اتفاق ویژه در حوزه سیستم‌های مش وای‌فای رخ بدهد: نخست، حرکت شرکت‌ها به‌سوی ارائه پلتفرم مش وای‌فای به‌جای مدل! مانند ایسوس که پلتفرم مش وای‌فای AiMesh را عرضه کرد و از این طریق چندین روتر بی‌سیم رده بالا و معمولی را هم به سیستم‌های مش وای‌فای متصل کرد. شرکت‌ها نیاز دارند برای کاربران تسهیلاتی فراهم کنند که هر روتر یا دستگاه دیگر آن‌ها با سیستم مش وای‌فای سازگار باشد. در این صورت، روترهای فعلی کاربران هم می‌تواند یک نود مش‌وای‌فای باشد. این مزیت در راه‌اندازی و توسعه شبکه‌های وای‌فای موجود و در صرفه‌جویی مالی به نفع کاربران است؛ دومین اتفاق ویژه کاهش هزینه‌های سیستم‌های مش وای‌فای است. سیستم‌های مش وای‌فای به‌ندرت وارد خانه‌ها شدند، چون هم تصور می‌شد یک راهکار سازمانی هستند و هم قیمت پکیج‌های آن‌ها بالا بود. یک کاربر برای یک سیستم مش وای‌فای شامل روتر اصلی و دو نود فرعی تقویت‌کننده باید هزینه‌ای بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ دلار متقبل می‌شد. در سال ۲۰۱۹، شرکت‌ها سعی می‌کنند مدل‌های ارزان و خانگی عرضه کنند یا با در نظر گرفتن عرضه پلتفرم‌های مش وای‌فای، نود اصلی و فرعی ارزان‌تری طراحی شود که کاربران خانگی بتوانند با هزینه کمتر به این فناوری دسترسی داشته باشند.

شکل۵. روتر Gryphon نمونه خوبی از روترهای All-in-One است که در سال‌های آینده به جریان اصلی بازار شبکه تبدیل می‌شوند. 

مطلب پیشنهادی

ترسیم یک فناوری انقلابی که رویای جهان همیشه متصل را محقق می‌کند

۹ نکته که باید درباره شبکه‌های مش بدانید!

یکپارچگی و همه‌کاره

در سال ۲۰۱۶، یک شرکت سازنده محصولات شبکه، یک روتر رده بالا سه بانده، یک روتر امنیتی، یک هاب اینترنت اشیا و یک روتر سازگار با دستیارهای صوتی یا پروتکل‌های دیگر خانه هوشمند عرضه می‌کرد. یک کاربر هم به‌ناچار باید تمام این دستگاه‌ها را خریداری می‌کرد تا به یک راهکار یکپارچه و کامل دسترسی پیدا کند. شرکت‌ها با این استراتژی به درآمد بیشتری دست پیدا می‌کردند و محصول بیشتری فروش می‌رفت. اما بازار همیشه به‌سوی All-in-One می‌رود. شرکت‌ها این نهضت یکپارچه‌سازی و ادغام را از سال ۲۰۱۸ شروع کرده و احتمالا تا سال ۲۰۲۰ به اوج خود می‌رسانند. تصور کنید یک روتر بی‌سیم یا سیستم مش وای‌فای خریداری کنید که شامل آنتی‌ویروس و اینترنت سکوریتی توکار، هاب اینترنت اشیا، پشتیبانی از دستیارهای صوتی و ده‌ها پروتکل و قابلیت دیگر باشد. کافی است روتر بی‌سیم اصلی را وسط خانه بگذارید و بعد همه دستگاه‌های هوشمند را به آن متصل کرده تا کنترل و مدیریت شوند. اپلیکیشن روتر به شما اجازه می‌دهد از راه دور دوربین‌های امنیتی را بررسی کنید؛ چراغ‌های هوشمند خاموش و روشن شوند؛ پیام‌ها و هشدارهای نظارتی درون خانه را دریافت و با الکسا یا گوگل اسیستنت صحبت شود. حتی می‌توان تصور کرد، این روترها به سیم‌کارت هم مجهز شوند تا روی بسترهای LTE یا 5G تماس اضطراری بگیرند.

شکل۶. روتر سامسونگ Smartthings Wifi یک هاب مرکزی برای خانه هوشمند است. این روتر از پلتفرم‌های مختلف مطرح در اینترنت اشیا پشتیبانی کرده و می‌تواند هر دستگاهی را کنترل و مدیریت کند.

در سال ۲۰۱۸ شاهد چند نمونه از این روترها مانند Gryphon یا سامسونگ Smartthings Wifi بودیم و انتظار داریم در سال جدید میلادی، محصولات همه‌کاره بیشتری عرضه شود. Gryphon به‌تنهایی یک روتر بی‌سیم رده بالای سه بانده با سرعت و مشخصات سخت‌افزاری منحصربه‌فرد است. به‌علاوه، یک اینترنت سکوریتی روی آن سوار شده تا از همه دستگاه‌های متصل به شبکه و ترافیک ورودی/خروجی وای‌فای و اترنت محافظت کند. یک روتر مش وای‌فای هم وجود دارد و می‌تواند با دستیارهای صوتی ارتباط برقرار کند. Smartthings هم سیستم مش وای‌فای با پشتیبانی از چندین پلتفرم اینترنت اشیا است که سامسونگ جایگزین هاب مرکزی ساختمان‌ها کرده است. می‌توانیم امیدوار باشیم در آینده‌ای نزدیک فقط یک دستگاه همه‌کاره تمام خانه هوشمند را هدایت و مدیریت کند و طیف گسترده‌ای از دستگاه‌ها و اشیا به آن متصل شوند. این دقیقا چیزی است که در دهه بعدی به آن نیاز داریم.