راه‌اندازی 5G در ایران
سال 93 صحبت از ورود نسل پنجم ارتباطات به ایران، آغاز شد. ایرانسل از سال 95 و همراه اول از سال 96 مطالعات و توسعه‌ی 5G را آغاز کردند.
ایرانسل طی قراردادی با شرکت اریکسون و همراه اول بحث تسلط بر فناوری 5G را طرح‌ریزی و در سال 1396 قراردادهایی را با نوکیا و اریکسون در این زمینه منعقد و در نمایشگاه تلکام 1396 هم یوز کیس‌های کاربردی را با کمک دانشگاه‌های تربیت مدرس و صنعتی شریف در این نسل ارائه کردند.
اما ایرانسل توانست به‌عنوان اولین اپراتور، اول مرداد سال جاری، با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات نخستین سایت 5G ایران را در محل پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات تهران راه‌اندازی کند.
کمی بعد، سایت‌های بعدی ایرانسل هم در ساختمان اصلی شرکت ایرانسل، مرکز تحقیقات مخابرات و به‌تازگی در دانشگاه تربیت مدرس پیاده‌سازی شدند. ایرانسل برنامه دارد برخی دیگر از شهرهای کشور را نیز تا اواخر سال آینده به اینترنت نسل پنجم مجهز کند.
راه‌اندازی 5G همراه اول در بهمن ماه 99
مدیرکل ارتباطات همراه اول از اجرای برنامه‌ی پایلوت راه‌اندازی 5G خبر داده است. یاسر رایگانی با انتشار توییتی نوشت: «برنامه 5G همراه اول با قدرت شروع شده، طبق برنامه امسال پایلوت انجام شده و به‌زودی بالا می‌آید.» به‌گفته‌ی مدیرکل ارتباطات همراه اول، امسال در 5 نقطه از شهر تهران، سایت 5G نصب می‌شود. این مناطق شامل ساختمان همراه اول، برج میلاد، وزارت ارتباطات، باغ کتاب و دانشگاه تهران یا شهید بهشتی می‌شوند.
به گزارش اداره‌کل ارتباطات شرکت ارتباطات سیار ایران، نشست تخصصی واگذاری باند فرکانسی 3500 مگاهرتز و توسعه نسل پنجم تلفن همراه، صبح امروز دوشنبه 27 بهمن همزمان با روز اول نمایشگاه تخصصی اینترنت اشیا در هفته ایران دیجیتال، با حضور معاون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و نمایندگان اپراتورهای ثابت و سیار برگزار شد.
مرتضی طاهری‌بخش، معاون فنی و توسعه شبکه همراه اول با تأکید بر حیاتی بودن تصمیم رگولاتوری در زمینه واگذاری این باند فرکانسی، اظهار کرد: کوچک‌ترین میزان درصد خطا از سمت رگولاتوری، تأثیرات منفی بسیاری در بخش توسعه و سرمایه‌گذاری اپراتورها خواهد داشت. لذا تقاضا دارم مسئولان سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی از تجربیات سایر کشورها و مشاوران خبره در این زمینه استفاده کنند تا در آینده دچار خسران نشویم.
رگولاتوری در معرض تصمیمی حیاتی برای 5G
معاون فنی و توسعه شبکه همراه اول خاطر نشان کرد: شفاف بگویم، وضعیت تمامی اپراتورها در پشت خط مسابقه به صورت یکسان است؛ اما در شرایطی قرار دارند که اگر رگولاتوری تصمیم درستی برای واگذاری باند فرکانسی اتخاذ نکند، ممکن است اپراتوری اصلا نتواند بخش تجاری فناوری 5G را فعال کند.
طاهری‌بخش با ذکر چند نکته کلیدی درباره باند فرکانسی 3500 مگاهرتز که می‌تواند راهگشای رگولاتوری در واگذاری صحیح این باند فرکانسی باشد، بیان کرد: نکته اول این است که امروز تمامی وندورها تولید تجهیزات از باند 3300 تا 3800 مگاهرتز ندارند؛ نکته بعدی اینکه پهنای باند کمتر از 80 مگابیت نیز هیچ بهره‌وری ندارد.
وی تصریح کرد: همچنین لازم است بگویم که برای توسعه نسل پنجم و رسیدن به مزایای آن در آینده حداقل نیاز به دو کریر 100 مگ داریم؛ لذا از امروز باید برای 5 سال آینده نقشه راه فرکانسی درستی را در مقابل اپراتور بگذارند. همچنین اپراتورهای غالب را وسط باند فرکانسی قرار ندهند؛ زیرا با توجه به قدرت چانه‌زنی کمتر اپراتور کوچکتر منجر به از بین رفتن آن می‌شود.
معاون شرکت ارتباطات سیار ایران همچنین با تذکری نسبت به تخصیص عادلانه این باند فرکانسی گفت: اگر دقت نظر در مزایده این باند صورت نگیرد، باند فرکانسی مذکور در کنار تکه باند فرکانسی TD-LTE یک اپراتور تلفن‌همراه (اپراتور دوم) قرار خواهد گرفت و اپراتور مذکور با هر مبلغی حاضر به خرید کریر جدید، جهت اتصال آن به باند در اختیارش خواهد شد؛ بنابراین با شیوه جاری واگذاری این باند فرکانسی موافق نیستیم.
وی با فرض اینکه همراه اول نتواند برنده این باند فرکانسی شود، عنوان کرد: فرضا با این مدل طراحی شده از سوی سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، اپراتور اول تلفن همراه نتواند برنده این مزایده شود، اما آیا می‌توان اپراتور ملی همراه اول که روزانه میزبان 1.5 میلیارد دقیقه مکالمه و بالاترین حجم ترافیک دیتای کاربران موبایل روی شبکه خود است را بدون 5G تصور کرد؟!
مزایده هزاران میلیارد تومانی باند فرکانسی 5G امری غیرمنطقی
طاهری‌بخش اشاره‌ای به سابقه تخصیص باندهای فرکانسی در کشور نیز داشت و اظهار کرد: در گذشته تخصیص باندهای فرکانسی به گونه‌ای بود که منجر به تکه تکه شدن فرکانس‌ها در کشور شد و امروز می‌بینیم که نتوانستیم بهره‌وری لازم را داشته باشیم.
معاون فنی و توسعه شبکه همراه اول با تأکید بر اینکه اگر رگولاتوری ارتباطات می‌خواهد اپراتوری مثل همراه اول در 2025، دو کریر 100 مگ داشته باشد باید از امروز به فکر باشد، خاطر نشان کرد: هزینه‌های سرمایه‌گذاری در 5G بسیار بالاست و از این جهت رگولاتوری باید دور برگزاری مزایده برای فروش هزاران میلیارد تومانی یک باند فرکانسی را خط بکشد تا امر توسعه فناوری در کشور معطل نماند.
فیبرنوری لازمه توسعه 5G
برخلاف واگذاری به شکل مزایده، رگولاتوری هم باید فرکانس‌های لازم برای راه‌اندازی 5G را در اختیار اپراتورها قرار دهد و هم سهمی از درآمد اپراتورها طلب نکند تا امر توسعه با سرعت پیش رود.
طاهری‌بخش با بیان اینکه اپراتورهایی که اکنون درگیر تامین هزینه‌های روزانه‌شان هستند، چطور می‌توانند هزینه‌ای سنگین برای دریافت باند فرکانسی جدید که مختص توسعه فناوری نسل پنج است داشته باشند؟!، گفت: یوزکیس‌های 5G از طریق فیبرنوری متصل می‌شوند و امروز نیز همراه اول 11 هزار سایت متصل به فیبر دارد؛ در صورتیکه اگر امروز می‌خواستیم به‌دنبال توسعه فیبر باشیم باید هزینه‌های چهار پنج برابری می‌کردیم.
اگر مزایده باند فرکانسی 3500 با هزینه‌های هزاران میلیارد تومانی انجام شود، قطعا عدم توسعه شبکه‌های ارتباطی فعلی را به‌دنبال خواهد داشت که در نهایت دولت، ملت و اپراتورها بازنده خواهند بود.
معاون فنی و توسعه شبکه همراه اول با بیان راهکاری برای حل این معضل احتمالی در آینده گفت: اگر سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی با عقلانیتی که دارد، برای مدت سه سال سهمی از درآمد اپراتورها دریافت نکند، اما آنها را ملزم به هزینه‌کرد تمامی درآمدهای حاصل از 5G در توسعه فیبرنوری و زیرساخت ارائه خدمات 5G کند، این نسل جدید فناوری به بهترین شکل در کشور اجرایی خواهد شد.
طاهری‌بخش همچنین اشاره کرد که سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی باید به گونه‌ای اقدام کند که آینده‌گان قضاوت خوبی نسبت به عملکرد آن در تخصیص باند فرکانسی مختص 5G داشته باشند؛ لذا شاید بهتر باشد یکبار برای همیشه واسطه‌گری در فروش و اجاره فرکانس در کشور از بین برود.
شاید لازم باشد رگولاتوری فقط به‌جای وضع دستورالعمل بر سر تعرفه‌ها، یکبار هم دستورالعملی برای استفاده از زیرساخت اشتراکی اپراتورها وضع کند.
لانچ 5G همراه اول در روزهای آینده روی شبکه واقعی و تجاری
وی همچنین در جریان این نشست تخصصی ضمن اعلام خبری خوش در آینده نزدیک از سوی همراه اول برای مشترکانش، اظهار کرد: طی روزهای آتی خبرهای بسیار خوبی را از همراه اول درباره لانچ 5G بر روی شبکه واقعی و تجاری خواهید شنید.
معاون فنی و توسعه شبکه همراه اول خاطر نشان کرد: برای انجام این‌کار اعم از واگذاری فرکانس، تمامی موارد را با سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی هماهنگ کردیم؛ حتی یکی از مواردی که سازمان خواستار بودند، تست همزمانی با TD-LTE مبین‌نت بود که آن را هم در حال انجام هستیم، لذا آمادگی کامل برای پیاده‌سازی این فناوری روی شبکه را داریم.
طاهری‌بخش با تأکید بر اینکه گزارش‌های جهانی پیش‌بینی کرده تا سال 2024 و حتی اخیرا 2025 مصرف 4G به بلوغ می‌رسد، بیان کرد: با این حال ما نیاز صنایع کشور را به استفاده از 5G در آینده مطلع هستیم و از سال 95 با مشارکت مراکز علمی و پژوهشی و تعریف use case های مختلف برای این نسل از فناوری توسعه فناوری 5G مطابق برنامه توسعه همراه اول غافل نبودیم و در گام اول سرویس‌دهی را به شکل هات‌اسپات و نهایتا برای مصارف صنعتی خواهیم داشت.
نظر شما چیست؟