چگونه ملک خود را در سامانه املاک ثبت کنیم؟

راه‌اندازی سامانه ملی املاک جهت کنترل قیمت مسکن- فروردین 1400

• وزیر راه با بیان اینکه "سامانه ملی املاک و اسکان برای کنترل قیمت مسکن راه‌اندازی شد"، گفت: از تاریخ اعلام شده مردم مکلف به ثبت اطلاعات واحد مسکونی به مدت 2 ماه در سامانه ملی املاک هستند.

 محمد اسلام وزیر راه:

•  در اجرای قانون جدید مجلس، از 19 فروردین 1400 هر ایرانی دارای واحد مسکونی، مکلف است با مراجعه به سامانه ملی املاک و اسکان وزارت راه و شهرسازی اطلاعات خود را وارد کند و با شناسایی واحدهای مسکونی خالی، این واحدها مکلف می‌شوند یا اجاره داده شوند یا به فروش برسند.

• شایان ذکر است از تاریخ 1400/02/10 کلیه سرپرستان خانوار می‌توانند بدون در نظر گرفتن آخرین رقم کد ملی خود برای درج اطلاعات مذکور به سامانه ملی املاک مراجعه نمایند.

  تبصره

•  ثبت نام اشخاص حقوقی، اشخاص حقیقی که کمتر از 18 سال سن دارند، اتباع خارجی و ایرانیان مقیم خارج از کشور در آینده اطلاع رسانی خواهد شد.
• انجام خوداظهاری از طریق سامانه ملی املاک در اینترنت و با رایانه شخصی بصورت رایگان برای عموم فراهم می‌باشد لیکن درصورت تمایل به استفاده از خدمات دفاتر پیشخوان دولت با هزینه شخصی نیز امکان پذیر است.

راهنمای ثبت اطلاعات در سامانه ملی املاک 

• جهت ثبت ثبت اطلاعات در سامانه ملی املاک ابتدا وارد سایت amlak.mrud.ir شوید.

دانلود اپلیکیشن املاک و اسکان نسخه اندروید 

• جهت ایجاد سهولت در خوداظهاری افراد در سامانه ملی املاک و اسکان کشور، اپلیکیشن (برنامه کاربردی) این سامانه به آدرس https://amlak.mrud.ir/amlak.apk برای گوشی های دارای سیستم عامل اندروید در دسترس عموم می باشد. برای استفاده، آن را دانلود کرده و در تلفن همراه خود نصب نمائید.

دانلود اپلیکیشن ( نسخه اندروید )

دانلود اپلیکیشن املاک و اسکان نسخه ios

• همچنین دارندگان سیستم عامل ios می توانند از طریق مرورگر سافاری خود به سایت املاک و اسکان به نشانی https://amlak.mrud.ir/authenticate مراجعه و از طریق گزینه Add to Homescreen نسخه وب اپلیکیشن سامانه را بر روی گوشی خود نصب نمایند.

جدول زمابندی مراجعه به سامانه ملی املاک و اسکان کشور جهت درج اطلاعات سکونتی و ملکی

هدف از ثبت اطلاعات در سامانه ملی املاک

•  این اقدام موجب توسعه عرضه مسکن و کاهش تلاطمات این بازار خواهد شد، ضمن اینکه با مالیات سنگینی که بر خانه‌های خالی وضع می‌شود، پول‌های سرمایه گذاری و سوداگری از بازار مسکن فاصله می‌گیرد و فقط پول‌های متقاضیان واقعی و مصرف کنندگان در بازار باقی خواهد ماند.
• سال گذشته اطلاعات 1.3 میلیون واحد مسکونی خالی به سازمان امور مالیاتی ارسال و با هدف کنترل قیمت مسکن، سامانه جامع املاک و اسکان راه اندازی شد.
• اسلامی هدف از قانون مصوب مجلس را فاصله گرفتن مسکن از بخش سوداگری اعلام کرد.

اطلاعات را در سامانه ملی املاک ثبت کنید تا جریمه نشوید

• اگر املاک مسکونی 120 روز خالی باشد مالکان مشمول جریمه و پرداخت مالیات می‌شوند.
•  قانون اصلاح ماده 54 قانون مالیات‌های مستقیم که مبتنی بر شناسایی واحدهای خالی است با دو هدف مورد تجدیدنظر مجلس قرار گرفت و 5 آذر به تصویب نهایی رسید و برای اجرا ابلاغ شد. نخستین هدف اصلاح این قانون شناسایی خانه‌های خالی بود اما هدف اصلی و پایه ای آن بحث سکونت شهروندان است که در چه واحدی و در چه شهری ساکن هستند تا برای اولین بار ابزار برنامه‌ریزی مسکن در کشور  ایجاد شود.
• برای اجرای قانون ثبت املاک ابزار نخست، ایجاد سامانه ای بود تا شهروندان اطلاعات ملکی را در آن ثبت کنند. با راه‌اندازی سامانه املاک از تابستان سال گذشته بتدریج پیامک‌هایی برای مالکان ارسال شد که از آنها درخواست می کرد اطلاعات مربوط به املاک خود را در سامانه ملی املاک که متعلق به وزارت راه و شهرسازی است، ثبت کنند. با ثبت املاک، اطلاعات به سازمان امور مالیاتی ارسال می‌شد تا اگر واحدی براساس این اطلاعات خالی بود مشمول مالیات شود.
• اما با اینکه وزارت راه و شهرسازی اعلام کرد تا پایان سال گذشته اطلاعات یک میلیون و 300 هزار مالک را به سازمان امور مالیاتی ارسال کرده اما اخذ مالیات از واحدهای خالی اجرا نشد. دستگاه‌های متولی به مشکلات و موانع مختلفی برای اجرای قانون اشاره می‌کنند که موجب شده اجرای قانون به تعویق بیفتد.تا اینکه امیدعلی پارسا، رئیس سازمان امور مالیاتی از دریافت اخذ نخستین مالیات از خانه‌های خالی در مرداد امسال خبر داد؛ چون قبل از اجرای قانون اخذ مالیات از خانه‌های خالی این خانه‌ها باید شناسایی شود، وزارت راه و شهرسازی هم اعلام کرد که ثبت اطلاعات مربوط به املاک از 19 فروردین الزامی است و اگر سرپرستان خانوار برای ثبت اطلاعات املاک خود اقدام نکنند مشمول پرداخت مالیات و جرایم دیگر می‌شوند.
• مهم‌ترین مانع دیگر در شناسایی خانه‌های خالی، خودداری مالکان از ثبت اطلاعات ملکی است. سال گذشته بسیاری از مالکانی که پیامک وزارت راه و شهرسازی برای ورود اطلاعات مربوط به املاک خود در سامانه ملی املاک این وزارتخانه دریافت کرده بودند؛ اطلاعات خود را ثبت نکردند. به‌نظر می‌رسد با اینکه ثبت اطلاعات ملکی از 19 فروردین الزام آور است اما همچنان متولیان اجرای این برنامه راه حل یا راهکاری برای ترغیب مالکان برای شرکت در این برنامه ارائه نکرده‌اند و هیچ توضیح مشخصی در مورد اینکه چنانچه مالکی از ثبت اطلاعات املاک خودداری کند، وجود ندارد فقط گفته شده مالکانی که در این طرح شرکت نکنند جریمه می‌شوند. قطع یارانه و محدودیت خدمات بانکی از جمله جریمه‌هایی است که برای مالکان در نظر گرفته شده است. اما به گفته فعالان بازار مسکن این نوع جریمه‌ها قدرت الزام‌آوری ندارد، مثلاً برای مالکی که چند واحد خالی دارد قطع 45 هزار تومان یارانه اهمیتی ندارد.

جریمه عدم ثبت اطلاعات واحد مسکونی اعلام شد

• بر اساس اعلام وزارت راه و شهرسازی دستگاه‌های اجرایی مکلفند خدمات خود ازقبیل افتتاح حساب بانکی و صدور دسته چک، خدمات ناشی از اعمال سیاست‌های حمایتی، یارانه ای و کمک معیشتی، تعویض پلاک خودرو، فروش انشعاب آب، برق، تلفن و گازطبیعی، ارسال اسناد و مدارک مانند گواهینامه، گذرنامه، مدارک خودرو، اخطاریه، ابلاغیه، ثبت نام مدارس در منطقه محل اقامت، استحقاق دریافت خوابگاه دانشجویی و امثال آن را صرفاً با اخذ کدملی و براساس کدپستی یا شرح نشانی یکتای درج شده مربوط به اقامتگاه اصلی آنان در سامانه املاک و اسکان کشور ارائه کنند. 
• همچنین حداکثر ظرف مدت شش ماه پس از لازم الاجرا شدن این تبصره، کلیه ارائه دهندگان خدمات عمومی از قبیل آب و فاضلاب، برق، گاز و تلفن مکلفند قبوض مصرفی را براساس اطلاعات مندرج در سامانه املاک و اسکان کشور، مطابق باکدپستی یا نشانی یکتا و به نام مالک یا بهره بردار صادر نمایند.
• ضرورت دارد مالکان با شماره همراهی که مالکان آن برای کد ملی انها ثبت شده است، وارد سامانه شوند. بر این اساس مقرر است افراد نسبت به ثبت املک خود و افراد تحت تکفل خانوارشان در سامانه اقدام نمایند. 
• ثبت املاک از سوی مالکان و مستاجران توامان باید صورت گیرد. در این راستا ملک موظف است در قسمت افزودن ملک بعد از ورود اطلاعات ملک، در قسمت اطلاعات سکونت، گزینه "شخص دیگری ساکن است. " را انتخاب کرده و اطلاعات مستاجر خود را در آن وارد نمایید.
• در این راستا اگر ملکی در طول سال، 120 روز خالی بماند، اما مالک آن را فروخته باشد، به طوریرکه بخشی از 120 روز زمان خالی ماندن، در اختیار مالک اول و مابقی در اختیار مالک دوم باشد، نیز تنها در صورت مشمول مالیات می شود که 120 روز از زمان خالی بودن در اختیار یک مالک باشد، مشمول مالیات می‌گردد.
• نکته مهم اینجاست که فرسودگی و عدم امکان سکونت ملاک عدم شمولیت در مالیات نیست و به هر حال ملک مشمول مالیات خانه خالی می گردد. 
• لازم به توضیح است واحدهای مسکونی در شهرهای زیر یکصد هزار نفر جمعیت مشمول مالیات خانه خالی نمی گردند اما چنان‌چه اطلاعات آنها در سامانه اظهار نشوند، مشمول جریمه خواهند شد.
• سامانه ملی املاک و اسکان کشور با آدرس amlak.mrud.ir جهت دریافت خوداظهاری اطلاعات مالکیت و سکونت توسط وزارت راه و شهرسازی طراحی شده و دارای اعتبار است

پرداخت مشوق 

• اما علاوه بر جریمه، مشوق‌هایی برای مالکانی که واحدهای خالی خود را برای فروش یا اجاره عرضه می‌کنند در نظر گرفته شده است. محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی در این باره به مهر گفته است که «کسانی که واحد مسکونی خالی زیادی دارند، در صورت عرضه این واحدها به بازار، آمادگی داریم در مقابل آن، زمین مرغوب شهری برای ساخت و ساز بدهیم.» وزیر راه و شهرسازی همچنین اظهار داشته که ثبت اطلاعات صرفاً برای اجرای قانون و گرفتن تأییده از مالکان است چون «دیتابیس وزارت راه و شهرسازی کامل است و اگر مردم اطلاعات ملکی را وارد نکنند، ما می‌دانیم که آنها چه تعداد املاک در اختیار دارند. اما فراخوانی که از 19 فروردین داریم، در حقیقت نوعی تأیید گرفتن از آنهاست.» طبق اصلاحیه جدید قانون مالیات بر خانه‌های خالی، قانونگذار مردم را به ثبت اطلاعات ملکی خود در سامانه ملی املاک و اسکان و وزارت راه و شهرسازی را به تهیه زیرساخت‌های آن مکلف کرده است.

چه ملکی خالی محسوب می‌شود

• محمود محمودزاده، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی در گفت‌و‌گو با «ایران» در پاسخ به این سؤال که افراد فقط ملزم به ثبت اطلاعات ملک مسکونی خود هستند یا باید املاک دیگر مانند تجاری و غیره را هم ثبت کنند؟ گفت: هر نوع ملکی با هر نوع کاربری باید در سامانه املاک درج شود تا بانک اطلاعاتی برای برنامه‌ریزی بخش مسکن برای نخستین بار تشکیل شود و برنامه‌های بخش مسکن از آن به بعد براساس این اطلاعات باشد. طبق جزئیات مربوط به ثبت اطلاعات ملکی افراد، تمام سرپرستان خانوار در مناطق شهری و روستایی، چه مالک باشند یا مستأجر ملزم هستند اطلاعات تمام املاک مورد مالکیت را در سامانه املاک درج کنند. اما معاون مسکن و ساختمان وزیر راه و شهرسازی افزود: مالکانی که در یک خانه ساکن هستند و خانه ای دیگر در شهری غیر از محل سکونت دارند مشمول مالیات یا جریمه نمی شوند. اما اگر ملک دیگری در اختیار داشته باشند و 120 روز خالی باشد مشمول مالیات می شوند. به‌عبارتی سرپرستان خانوار می‌توانند دو واحد مسکونی خالی از سکنه در دو شهر متفاوت داشته باشند. سرپرست خانوار مستأجر هم باید مشخصات محل سکونت ومشخصات خود را در سامانه ملی املاک به ثبت برسانند.
•  محمودزاده از آمار2 میلیون و 100هزار واحد شهری و 400 هزار واحد روستایی خالی از سکنه خبر داد و گفت: ثبت نکردن یا ثبت مشخصات اشتباه ملک در سامانه ملی املاک، جرایم سنگینی از جمله قطع یارانه‌ها و خدمات بانکی را به‌دنبال دارد و در صورت نبود اطلاعات ملکی در این سامانه، مالیات بر خانه‌هایی که بیش از 120 روز خالی است، اعمال می‌شود.
• معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی گفت: این قانون برای املاک حقیقی در شهر‌های بالای صد هزار نفر و بیش از 150متر در نظر گرفته می‌شود. در شهر‌های کمتر از صد هزار نفر جمعیت، مالیات بر واحد‌هایی اعمال می‌شود که متراژ آن بیش از 200 متر است.
• براساس قانونی که مجلس تصویب کرده است، اگر خانه‌ای بیش از چهار ماه خالی بوده و ساکن نداشته باشد، پس از آن به ازای هر ماه در سال اول شش برابر، سال دوم 12 برابر و سال سوم 18 برابر مشمول مالیات متعلق به اجاره خواهد شد.به عبارتی اخذ نخستین مالیات در سال اول به اندازه شش برابر ارزش اجاره ماهانه آن خواهد بود. معاون وزیر راه و شهرسازی در مورد درج اطلاعات اشتباه در سامانه ملی املاک گفت: اگر اطلاعات اشتباه وارد سامانه املاک شود، دو برابر این میزان مالیات به‌عنوان جریمه در نظر گرفته می‌شود. به گفته محمودزاده حدود هفده میلیون خانه خالی در حال حاضر شناسایی شده‌اند.
• معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی گفت: قانون جدید تأکید بر این دارد که نگهداری خانه خالی از سکنه به صرفه نیست.همچنین برای واحد‌هایی هم که سند ملکی ندارند برنامه ای داریم تا مالکان بتوانند ملک خود را ثبت کنند.

سوالات متداول در رابطه با ثبت اطلاعات در سامانه ملی املاک

برای خوداظهاری اطلاعات مالکیت و سکونت به چه سامانه‌ای مراجعه کنم؟

• پاسخ: سامانه ملی املاک و اسکان کشور با آدرس amlak.mrud.ir جهت دریافت خوداظهاری اطلاعات مالکیت و سکونت توسط وزارت راه و شهرسازی طراحی شده و دارای اعتبار است.

دفعه اولی هست که وارد سامانه ملی املاک می شود. پیغام می دهد کد ملی با شماره همراه سازگار نیست. چه کار باید بکنم؟

• پاسخ: برای ورود به سامانه ملی املاک لازم است با یک شماره همراه که مالکیت آن برای کدملی شما ثبت شده باشد وارد سامانه ملی املاک شوید.

برای ثبت واگذاری ملک خود در سامانه ملی املاک چه کاری باید انجام دهم؟

• پاسخ: لطفا در کنار اطلاعات ملک خود در لیست املاک تحت مالکیت، گزینه ثبت واگذاری ملک را انتخاب نمایید.

خانه به نام من است، اما مستاجر در آن سکونت دارد. چگونه این مورد را ثبت کنم؟

• پاسخ: در قسمت افزودن ملک بعد از ورود اطلاعات ملک، در قسمت اطلاعات سکونت، گزینه "شخص دیگری ساکن است." را انتخاب کرده و اطلاعات مستاجر خود را در آن وارد نمایید.

در سامانه ملی املاک نشان می دهد خانه من خالیست، اما خالی نیست. چکار کنم؟

• پاسخ: لطفا وضعیت اقامت ملک خود را با انتخاب گزینه ثبت یا تغییر ساکن مشخص نمایید.

ملک را فروخته ام یا ساکن دیگری در ملک من سکونت دارد، اما کد رهگیری ندارم. برای ثبت آن چه کنم؟

• پاسخ: وارد نمودن کد رهگیری برای ثبت فروش یا سکونت ملک الزامی نیست.

در ثبت ملکم اشتباها اطلاعات نادرستی وارد کرده ام و ثبت نهایی هم کرده ام. برای ویرایش آن چه کنم؟

• پاسخ: امکان ویرایش اطلاعات بعد از ثبت نهایی وجود ندارد. لازم است در وارد نمودن اطلاعات خود دقت لازم را به عمل آورید.

منظور از اقامتگاه اصلی و فرعی چیست؟

• پاسخ: اقامتگاه اصلی اقامتگاهی است که در آن زندگی می کنید و اقامتگاه فرعی اقامتگاه دوم خانواده شماست.

اولین بار است که می خواهم وارد سامانه ملی املاک بشوم (یا رمز عبور خود را فراموش کرده ام). در صفحه سماوا میخواهم کد ملی خود را وارد نمایم، اما کد ملی وارد نمی شود. در این باره چکار باید کرد؟

• پاسخ: لطفا اطمینان حاصل کنید از مرورگرهای به روز Google Chrome یا Mozilla Firefox استفاده می کنید.

چگونه مشخصات ملکم را در سامانه ملی املاک اضافه کنم؟

• پاسخ: لطفا در قسمت املاک تحت مالکیت روی گزینه افزودن ملک کلیک کرده و مشخصات آن را ثبت نمایید.

وضعیت سکونت ملکم تغییر کرده است. برای ثبت آن چه کار کنم؟

• پاسخ: لطفا در قسمت املاک تحت مالکیت در کنار ردیف ملک خود روی گزینه ثبت یا تغییر ساکن کلیک کرده و وضعیت جدید سکونت ملک خود را ثبت نمایید.

اقامتگاه خود را در سامانه ملی املاک نمی بینم. چه کار کنم؟

• پاسخ: لطفا در قسمت اقامتگاه ها روی گزینه افزودن اقامتگاه کلیک کرده و مشخصات آن را ثبت نمایید.

می خواهم اقامتگاه خود را تغییر دهم. چگونه اقامتگاه قبلی خود را در سامانه ملی املاک حذف کنم؟

• پاسخ: لطفا در قسمت اقامتگاه ها در کنار ردیف اقامتگاه قبلی خود روی گزینه اتمام سکونت کلیک کرده و تاریخ پایان سکونت در آن را درج کنید. سپس مشخصات اقامتگاه جدید خود را ثبت نمایید.

آیا واحد مسکونی بایستی 120 روز به صورت متوالی خالی باشد یا اینکه خالی بودن به صورت غیرمتوالی نیز مشمول مالیات خواهد بود؟

• پاسخ: در صورتیکه ملک به مدت 120 روز غیر متوالی در طول سال مالیاتی خالی باشد، باز هم مشمول مالیات بر خانه خالی خواهد شد.

در خصوص افرادی که بیش از 5 واحد مسکونی خالی دارند، آیا بایستی تمامی املاک در یک شهر واقع باشند؟

• پاسخ: مهم نیست که واحدهای مسکونی در یک شهر باشد یا در شهرهای مختلف، به هر حال در صورتیکه مالک بیش از 5 واحد مسکونی خالی باشد، مشمول مالیات دو برابری می شود.

اگر ملکی در طول سال، 120 روز خالی بماند، اما مالک آن را فروخته باشد، به طوریکه بخشی از 120 روز زمان خالی ماندن، در اختیار مالک اول و مابقی در اختیار مالک دوم باشد، در این صورت آیا مشمول مالیات می گردد؟ اگر بله چه کسی بایستی مالیات را پرداخت کند؟

• پاسخ: اگر 120 روز از زمان خالی بودن در اختیار یک مالک باشد، مشمول مالیات می گردد.

چنانچه ملکی به دلیل فرسودگی قابلیت اجاره دادن نداشته باشد، آیا مشمول مالیات خانه خالی می گردد؟

• پاسخ: فرسودگی، ملاک عدم شمولیت در مالیات نیست و به هر حال ملک مشمول مالیات خانه خالی می گردد.

پس از اینکه، مالک اخطار مربوط به مشمول مالیات خانه خالی بودن را دریافت کرد، چه کاری باید انجام دهد؟

• پاسخ: به سامانه ملی املاک جهت خوداظهاری مراجعه کند.

دو واحد مسکونی که دارای سند مجزا هستند و تجمیع شده و توسط یک خانوار استفاده می‌ شوند، آیا بایستی به صورت مجزا در سامانه ملی املاک ثبت شوند و خانه خالی تلقی می گردند؟

• پاسخ: بله بایستی به صورت مجزا ثبت شوند و اگر یکی از املاک اقامتگاه دوم تلقی نشود، مشمول مالیات خانه خالی می گردد.

حکم ملکی که خریداری شده اما هنوز به مالک جدید تحویل نشده و در فاصله زمان بین خرید تا تحویل نهایی خالی بوده، چیست؟

• پاسخ: اگر به میزان 120 روز خالی باشد و در اختیار یک مالک باشد، مشمول مالیات خانه خالی می گردد.

برای معافیت واحدهای وقفی که مشمول مالیات نمی باشند، چه مدارکی موردنیاز است؟

• پاسخ: ملاک استعلام از سازمان اوقاف و امور خیریه است.

آیا واحدهای مسکونی در شهرهای زیر یکصد هزار نفر جمعیت مشمول مالیات خانه خالی می گردند؟

• پاسخ: خیر، مشمول مالیات نمی گردند اما چنانچه اطلاعات آنها در سامانه ملی املاک اظهار نشوند، مشمول جریمه خواهند شد.

در چه صورت واحدهای مسکونی مشمول جریمه مربوط به عدم ثبت ملک می شوند و این جریمه در شهرهای کمتر و بیشتر از یکصد هزار نفر جمعیت به چه صورت خواهد بود؟

• پاسخ: واحدهای مسکونی واقع در کلیه شهرهای زیر یکصدهزار نفر جمعیت و روستاهای کشور که هریک از مالک یا بهره‌بردار آن‌ها در سامانه ملی املاک و اسکان کشور ثبت نشده باشد در حکم خانه‌ خالی تلقی شده و مشمول جریمه‌ای معادل بیست درصد(20%) مالیات سال اول موضوع ماده (54 مکرر) قانون مالیات های مستقیم و واحدهای مسکونی واقع در شهرهای بالای یکصدهزار نفر جمعیت که هریک از مالک یا بهره‌بردار آن‌ها در سامانه ملی املاک و اسکان کشور ثبت نشده باشد، در حکم خانه خالی موضوع ماده (54 مکرر) این قانون محسوب میشوند.

درصورتیکه بهره بردار اطلاعات ملک را در سامانه ملی املاک درج ننماید، تکلیف مالک چیست؟

• پاسخ: می تواند با درج کد رهگیری اجاره نامه و یا شناسه سند و رمز تصدیق اجاره نامه رسمی خود از شمول مالیات خارج شود.

اگر محل سکونت فرد تغییر کرد، چه کاری باید انجام دهد؟

• پاسخ: ظرف مدت حداکثر یک ماه بایستی اطلاعات محل سکونت جدید را در سامانه ملی املاک ثبت نماید.

مهلت خوداظهاری برای اشخاص حقیقی و حقوقی چه مدت است؟

• پاسخ: اشخاص حقیقی و حقوقی از زمان اعلام رسمی خوداظهاری حداکثر دو ماه برای درج اطلاعات فرصت دارند.