با نخستین‌های دنیای آی‌تی آشنا شوید

اما باید گفت که شرکت‌های خصوصی، عموماً بسیار دیر از این ابزارها برای پیش برد اهداف خود استفاده می‌کردند چرا که انطباق آن‌ها با فناوری علاوه بر تجهیزات فنی نیاز به پذیرش‌های فرهنگی نیاز به برنامه‌ریزی و صرف هزینه نیز داشته است که خود باعث تأخیر در استفاده از فناوری توسط آن‌ها می‌شده است. اما در این میان شرکت‌هایی بودند که جز اولین‌ها محسوب می‌شوند. شرکت‌هایی که در ادامه می‌خواهیم با آن‌ها آشنا شویم.

نخستین استفاده از رایانه در کسب و کار: J. Lyons & Co. سال 1951

به طرز غریبی نخستین رایانه‌ای که ساخته شد تا بتواند در کسب و کارها کارآیی داشته باشد، در صنعت هوافضا یا صنعتی دفاعی یا صنایع مربوط به فناوری‌های پیشرفته به کار گرفته نشد بلکه این اتفاق در سال 1951 در صنعت غذای بریتانیا و در شرکت کترینگ J. Lyons & Co. روی داد. شرکتی که برای نخستین بار توانست به صورت موفقیت‌آمیزی از رایانه برای حل مشکلات خود استفاده کند.

این شرکت برای نخستین بار در دهه 40 میلادی دو نفر از کارمندان خود را به ایالات متحده فرستاد تا در خصوص این مسئله که استفاده از رایانه تا چه حد می‌تواند بر رشد کسب و کار آن‌ها تأثیر گذار باشد تحقیق کنند. در نهایت این شرکت از LEO استفاده کرد. در حالی که اینکه چرا در نهایت این شرکت از LEO استفاده کرده است و این پروژه چه تأثیر مستقیمی بر کسب و کار آن‌ها داشته است همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، اما در نهایت رایانه‌ها نشان دادند که می‌توانند در بخش‌هایی به جز محیط‌های دانشگاهی و آکادمیک هم کار آیی مفیدی داشته باشند.

نخستین استفاده از مین فریم‌ها: GE سال 1954

اما چند سال بعد باید گفت جنرال الکتریک یکی از نخستین مشتریان خصوصی انیاک 1 بود. رایانه‌ای که طراحی شده بود تا بتواند در کسب و کارها مفید واقع شود. اما تا آن زمان تنها در صنایع نظامی و همچنین بخش‌های آکادمیک از آن استفاده‌ شده بود تا زمانی که بورتون گرد، یکی از مهندسان جنرال الکتریک در آن زمان توانست برنامه‌ای شگفت انگیز برای انیاک بنویسد تا در واقع این هم نخستین برنامه تجاری باشد که در این پلتفرم اجرا می‌شود. این برنامه برای کنترل تولید در بخش تولید لوازم خانگی GE به کار می‌رفت. گرد توانست با برنامه‌ای که برای انیاک نوشته بود بسیاری از فرآیندهایی که توسط بخش حسابداری و کنترل پروژه انجام می‌گرفت را با شدت بیشتر ادامه دهد.

نخستین خط هوایی که از سامانه فروش بلیت رایانه استفاده کرد: خطوط هوایی Trans-Canada سال 1963

خطوط هوایی ایالات متحده همواره در استفاده از خودکارسازی اداری پیش‌رو بوده‌اند، آن‌ها توانستند برای نخستین بار در سال 1946 سیستم رایانه‌ای خودکارسازی رزرو بلیت را راه اندازی کنند که خود نقش بسیاری در توسعه خدمات آن‌ها داشت و در سال 1953 با کمک فناوری‌های IBM توانستند سیستمی را به نام SABRE در شرکت‌ها مستقر کنند که همچنان هم در ایالات متحده از آن‌ها استفاده می‌شود. اما ساخت این سیستم در واقع در حدود یک دهه به طول انجامید. در آن زمان شرکت خطوط هوایی Trans-Canada با شرکت بریتانیایی فعال در حوزه الکترونیک به نام فرانتی مشغول کار بود تا بتواند سیستم خودکارسازی خود به نام  ReserVec را تولید کنند.

این برنامه در واقع با این امید تولید شد که توسط سایر خطوط هوایی نیز خریداری گردد و از آن استفاده شود اما هیچ گاه این اتفاق رخ نداد. شاید یکی از دلایل عدم بروز این اتفاق این بود که ReserVec  هیچ گاه اطلاعات کامل مشتریان را ذخیره نمی‌کرد که باعث می‌شد تا از یک سیستم جایگزین برای انجام این کار استفاده شود.

نخستین رایانه‌ای که از صفحات گسترده استفاده کرده است: Bell Canada، در سال 1969

رنه پاردو و رمی لاندا جزء توسعه‌دهندگانی بودند که همواره معتقد بودند که کاربران باید بتوانند کنترل بیشتری روی نرم افزاری که با آن کار می‌کنند داشته باشند. آن‌ها در نهایت پلتفرمی به نام LANPAR را توسعه دادند، یک برنامه مخصوص مین‌فریم‌ها که در واقع نخستین نرم‌افزار صفحه گسترده الکترونیک بود و حسابداران نیز جز نخستین گروه از مشتریان این برنامه بودند. با استفاده از این برنامه بود که Bell Canada توانست تنها در مدت یک هفته برنامه بودجه ریزی شرکت را راه اندازی کند و این تفاوت زیادی با زمان 6 ماه و یا یک ساله‌ای دارد که پیش از این برای این کار در این شرکت صرف می‌شد.

اگرچه LANPAR دارای تعدادی مشتری نیز بود اما توسعه‌دهندگان آن غافل از این بودند که عصر مین‌فریم‌ها در حال پایان است و به زودی میکروکامپیوتر‌ها بازار را تسخیر خواهند کرد. به همین دلیل بود که بعد از LANPAR  برنامه دیگری به نام VisiCalc که یک برنامه صفحه گسترده مخصوص میکروکامپیوترها بود توانست به صورت مستقل توسعه یابد و استقبال خوبی هم از آن صورت گرفت.

نخستین شرکتی که هک شد: AT&T اواخر دهه 60 میلادی

نخستین افرادی که می‌توان از آن‌ها به عنوان هکر، یعنی افرادی که به صورت غیرقانونی به سیستم‌های الکترونیکی می‌توانند دسترسی پیدا کنند یاد کرد، به شرکتAT&T حملاتی انجام دادند و توانستند اختلالاتی را در شبکه این شرکت به وجود آورند. این اختلال‌ها به این صورت بود که این گروه از هکرها توانستند در تلفن‌هایی که به شبکه AT&T متصل بودند صدایی را پخش کنند که باعث نوعی اختلال در شبکه می‌شد که در نهایت امکان تماس رایگان را برای آن‌ها مهیا می‌کرد.

نخستین شرکت‌هایی که به اینترنت متصل شدند: BBN و Systems Development Corp در دهه 1970

شبکه ARPANET که می‌توان آن را پدر اینترنت فعلی دانست، یکی از پروژه‌های وزارت دفاع ایالات متحده بود که در سال1969 متولد شد و در مرحله نخست توانست دو دانشگاه را در ایالت‌های جنوب غربی ایالات متحده به یکدیگر متصل کند. اما در میانه دهه  1970 بود که به طور واقعی دو شرکت به عنوان دو گره جدید به این شبکه متصل شدند و این شرکت‌ها یکی BBN که یک شرکت پیمانکاری حوزه دفاعی بود و دیگری System Development Corporation بود که این شرکت هم یکی از شرکت‌های وابسته و پیمانکاری حوزه دفاع و نظامی بود. شاید البته بتوان گفت که نخستین شرکت خصوصی به معنای واقعی که به این شبکه متصل شد، Burroughs Corporation است. شرکتی که یکی از پیشرویان تولید مین‌فریم‌ها در جهان بود.

نخستین شرکت دارای CIO:مBank of America در سال 1986

باید گفت که Al Zipf یکی از اعضای اثرگذار در تیمی بود که توانست در نیمه دوم قرن 20 میلادی این امکان را به بانک‌ها بدهد تا با استفاده از جوهرهای الکترونیکی فرآیند صدور چک را به صورت خودکاری انجام دهند. در این میان بنک‌آف امریکا یکی از پیشروهای این صنعت بود و توانست در دهه 1960 این فناوری را به کارگیرد. تا پیش از آن شعب این بانک ساعت دو در شعبه را می‌بستند تا بتوانند به حساب‌های آن روز رسیدگی کنند ولی Al Zipf تأثیر بسزایی در پایان دادن به این فناوری داشت.

نخستین شرکت دارای وب سایت: Nexor در سال 1993

می‌توان Symbolics.com را نخستین URL سازمانی مربوط به یک شرکت دانست که در سال 1985 به ثبت رسید. اما این بدان معنی نیست که نخستین وب سایت تجاری دنیا نیز مربوط به این دامنه است. به نظر می‌رسد که این مدال را باید به گردن شرکت Nexor  انداخت، یکی از شرکت‌های پیشرو در زمینه امنیت سایبری که در بریتانیا فعالیت می‌کند. اگر چه این شرکت این مسئله را مدیون کارمند خود به نام Martijn Koster است. یکی از نخستین توسعه دهندگان وب در دنیا که توانستن نخستین موتور جستجو و robots.txt را نیز تهیه کنید. در می سال 1993 وی نخستین نسخه از وب سایت شرکت Nexor را رونمایی کرد که باعث می‌شود آن را در رده نخستین وب سایت‌های شرکتی دنیا قلمداد کنیم.

نخستین شرکتی که به صورت امن توانست محصولات خود را به صورت آنلاین به فروش برساند: NetMarket سال 1994

از سوی New York Times برای نخستین بار NetMarket بود که به عنوان نخستین کسب و کار آنلاین‌ که توانست از PGP برای انتقال امن 12.48 دلار پول برای خرید یک سی دی موسیقی استفاده کنید، معرفی شد. اما خیلی زود زندی آدامز که در واقع پایه‌گذار خرید و فروش آنلاین در اینترنت است و تجهیزات رایانه‌ای را به صورت آنلاین خرید و فروش می‌کند ادعا کرد که شرکت وی یک ماه زودتر این کار را کرده است . اما صرف نظر از این‌که کدام‌یک زودتر این کار را انجام داده‌اند باید گفت که آن‌ها به نوعی قانون شکنی نیز کرده‌اند چرا که کلیه تبادلات مالی تا سال 1995 در اینترنت ممنوع بود و بعد از آن که اینترنت از بنیاد ملی علوم جدا شد این قانون نیز تغییراتی کرد.

نخستین شرکتی که تبلیغات اجتماعی را در فیس‌بوک قرار داد: اپل 2005

مارک زوکربرگ با شریک خود در فیس‌بوک یعنی ادورادو سورین در خصوص اینکه در روزهای اول کار در این سایت تبلیغاتی قرار دهند یا خیر مشکلات جدی داشت. نخستین تبلیغی که در این سایت قرار گرفت یک بنر 50 دلاری بود که برای گروه دانش‌آموزی بود اما این داستان با چیزی که زاکر برگ در ذهن داشت فاصله زیادی داشت تا اینکه در نهایت اپل نخستین شرکتی بود که به صورت اجتماعی در این سایت تبلیغاتی را قرار داد.