چگونه یک نمایشگر 4K انتخاب کنیم؟

این مطلب یکی از مقالات پرونده ویژه «4K» است. برای دانلود کل این پرونده ویژه اینجا کلیک کنید. 

در نظر بگیرید که برای ارتباط‌های تلفنی و استفاده‌های روزمره مانند ارسال پیام کوتاه، تماشای کلیپ‌های ویدیویی و گوش دادن به موزیک، وجود یک تلفن همراه معمولی حتی با وضوح 320×240 پیکسل و یک دوربین 3.2 مگاپیکسلی کافی خواهد بود. حال این سؤال پیش می‌آید که چرا همیشه به دنبال خرید یک گوشی هوشمند با صفحه نمایش بزرگ و با کیفیت هستیم؟ به یقین پاسخ روشن و قانع‌کننده است. به همین دلیل، مهم‌ترین مؤلفه در هنگام خرید یک محصول، نیاز به کیفیت بیش‌تر است. اگرچه نمایشگر کامپیوترهای دسکتاپ به لحاظ اندازه با نمایشگر تلفن‌های همراه قیاس‌پذیر نیستند، اما وظیفه هر دو، نمایش تصاویر است و اگر تصاویر نمایش داده شده از کیفیت بیش‌تری برخوردار باشند، بسیار جذاب‌تر خواهد بود. گروه دیگری از کاربران که به کیفیت و اندازه نمایشگرها اهمیت می‌دهند، بازی‌کننده‌ها هستند که مهم‌ترین عنصر، یعنی قدرت تفکیک‌پذیری تصویر به خصوص در بازی‌های رایانه‌ای، برای‌شان از نان شب هم واجب‌تر است! این گروه به یقین لذت بازی در یک نمایشگر 4k و وضوح 2160×3840 پیکسل را با هیچ چیز دیگر عوض نخواهند کرد. 
اما آن‌ها باید توجه داشته باشند که برای بازی کردن در این وضوح فوق‌العاده، به غیر از نمایشگر 4K، به سخت‌افزارهای مناسب هم نیاز پیدا خواهند کرد.
این بخش که به تأمل و هزینه‌های خاصی نیاز دارد، بخش رندرینگ است، زیرا باید بتواند تصاویری با وضوح 3850 پیکسل را پردازش کند. در هر حال، اگر کاربری هستید که در روز چند ساعتی را به تماشای فیلم می‌گذرانید یا از کاربرانی هستید که به بازی‌های رایانه‌ای علاقه زیادی دارند یا اگر تدوین فیلم‌های ویدیویی، حرفه اصلی شما است، پیشنهاد می‌کنیم که حداقل تا دو سال آینده، به تعویض نمایشگرتان با نمونه 4K هم بیاندیشید، زیرا دیر یا زود نمایشگرهای رایج کنونی همانند نسل‌های قبلی از چرخه تولید و استفاده خارج خواهند شد.

چگونه انتخاب کنیم؟
در حال حاضر، نمایشگرهای 4k به‌دلیل فناوری ساخت بالا و هزینه‌های تولید زیاد، قیمت‌های بالایی دارند. قطعاً یکی از عواملی که از فراگیر شدن این نمایشگرهای باکیفیت و استفاده عمومی از آن‌ها جلوگیری کرده، قیمت بالای آن‌ها است. بد نیست بدانیم نمایشگرهای 4k تا چند ماه پیش قیمت‌هایی نجومی داشتند، اما برخی از شرکت‌های سازنده همچون سامسونگ، با کاهش هزینه‌های تولید، موفق به کاهش قیمت نهایی نمایشگرهای 4k شدند که البته به فکر کسب سهم بیش‌تری از بازار این نوع نمایشگرها نیز بودند. در حال حاضر، نمایشگرهای 4k با قیمت‌هایی تا 700 دلار نیز در اختیار علاقه‌مندان وجود دارند. شاید در وهله اول، انتخاب یک نمایشگر 4k کاری سخت و فنی به نظر آید، اما اگر با چند نکته فنی در این نوع نمایشگرها آشنا باشید، به‌ راحتی از پس انتخاب بر خواهید آمد. نمایشگرهای 4k به‌ دلیل پنل استفاده شده در آن‌ها، در مقایسه با نمایشگرهای معمولی اندازه‌های بزرگ‌تری دارند. اگر خاطرتان باشد، در نمایشگرهای معمولی محدوده اندازه از 18 اینچ شروع می‌‌شود و تا 21 اینچ ادامه دارد، اما نمایشگرهای 4k به دلیل تراکم پیکسلی بالا، معمولاً از اندازه 24 اینچ تا 32 اینچ طراحی و تولید می‌شوند. این موضوع به دلیل به‌کارگیری وضوح بالا و همچنین استفاده از پنل‌های پیشرفته IPS و TN در این نوع نمایشگرها است. بنابراین، اگر قصد خرید یک نمایشگر 4k را دارید به دنبال مدل‌هایی با اندازه کوچک نگردید. بهتر است که نمایشگرهایی در فهرست انتخاب قرار گیرند که به پنل باکیفیت IPS مجهز باشند. این نوع نمایشگرها به لحاظ کیفیت رنگ بهتر، بهبود شفافیت و ایجاد رنگ‌ها و سایه‌های واقعی، نسبت به پنل‌های TNم(Twisted Nematic) در موقعیت بهتری قرار دارند. پنل‌های TN توانایی ارائه 16.7 میلیون رنگ واقعی را ندارند و برای ایجاد سایه یک پیکسل در تصویر، از پیکسل‌های کناری بهره می‌برند. اما پنل‌های In-Plane Switching، علاوه بر زاویه دید گسترده، می‌توانند 16.7 میلیون رنگ واقعی را به خوبی ارائه دهند و رنگ‌ها بسیار بهتر و واقعی‌تر از تصاویر در پنل‌های TN نمایش داده می‌شوند.

اگر قصد خرید یک نمایشگر 4k را دارید به دنبال مدل‌هایی با اندازه کوچک نگردید. 

از دیگر ویژگی‌های مثبت این نوع نمایشگرها افزایش نرخ تازه‌سازی تصویر است. نرخ تازه‌سازی تصویر (Refresh Rate) یکی دیگر از مؤلفه‌های با اهمیت در انتخاب یک نمایشگر 4k است. اگر به Refresh Rate نمایشگرتان نگاه کنید، اعدادی بین 60 تا 75 هرتز را می‌بینید که این محدوده به نمایشگرهای LCD و LED با وضوح 900×1600 پیکسل اختصاص دارد. هر چه این اعداد پایین‌تر باشد کاربر با تاری تصویر و در نهایت خستگی زودهنگام چشمانش روبه‌رو خواهد شد. اما نرخ تازه سازی تصویر در نمایشگرهای 4k بین 60 تا 144 هرتز است
و این به‌ آن معنی است که تصاویر با سرعتی بسیار بیش‌تر از نمایشگرهای LED و LCD معمولی، تازه‌سازی می‌شوند. نرخ تازه سازی تصویر بالاتر، به معنای روان‌تر بودن ماوس و اسکرول آن روی صفحه نمایش و کاهش محو‌شدگی و شطرنجی شدن تصاویر متحرک، به خصوص در بازی‌ها است. 
اما تعداد ورودی‌های متنوع یک نمایشگر 4k به قدری مهم و حیاتی است که در برخی از مواقع خیال شما را از هزینه‌های جانبی و اضافی آسوده می‌کند. ورودی‌هایی نظیر HDMI 1.4، Display Port، ThunderBolt  2.0 و بلندگو، مؤلفه‌هایی هستند که پیشنهاد می‌کنیم هنگام انتخاب یک نمایشگر 4k به آن‌ها توجه ویژه کنید.

این درست است که اندازه 16:9 برای کاربران مقداری پذیرفته شده و کافی است، اما توصیه می‌کنیم که گوشه چشمی هم به نمایشگرهای 4k با اندازه پنل 21:9 داشته باشید. شاید در نگاه نخست این اندازه کمی کشیده و نامتناسب جلوه کند، اما مطمئن هستیم که کار کردن با آن نظر شما را تغییر خواهد داد. پنل این نوع نمایشگرها به صورت Ultra Wide (فوق عریض) ساخته شده است و با صفحه‌ای گسترده، تمام جزئیات را برای شما به تصویر خواهد کشید.
از نظر ما، موارد مذکور مؤلفه‌هایی بودند که برای انتخاب یک نمایشگر 4k باید مورد توجه قرار گیرند، هرچند که اندازه نمایشگر هم در نگرش شما به نمایشگرهای باکیفیت 4k تأثیر عمیقی خواهد داشت. 

ملزومات راه‌اندازی یک سیستم 4K 
شاید برخی از کاربران می‌پندارند که مهم‌ترین بخش برای راه‌اندازی یک سیستم 4k، نمایشگر آن است، اما در حقیقت این بخش اول ماجرا است. باید در نظر داشته باشیم که ما در ابتدای رشد و فراگیری نمایشگرهای‌ 4k هستیم، به همین سبب نباید فعلاً انتظار عرضه پنل‌های 4k با قیمت پایین را داشت. در حال حاضر می‌توان نمایشگرهای 4k را با چند برند معتبر در بازارهای جهانی پیدا کرد. مدل 28 اینچ PB287Q ایسوس، 28 اینچی P2815Q برند دل،34 اینچی فوق عریض 34UM95-P ال‌جی و مدل 28 اینچی U28D590D سامسونگ از نمونه‌های تولید شده خوش قیمت و زیر هزار دلار به شمار می‌روند. با این‌که در سال 2014 قیمت این نوع نمایشگرها مقدار زیادی کاهش یافته است، شاید هنوز هم خرید یک نمایشگر 4k برای بیش‌تر کاربران امکان‌پذیر نباشد. نمایشگرهای 24 اینچ تا 32 اینچ بسته به نوع فناوری ساخت‌شان، قیمت‌هایی بین 700 تا 1300 دلارو حتی بیش‌تر را به خود اختصاص داده‌اند. در این میان، یک نمایشگر 4K IPS به دلیل ساختارش، در مقایسه با پنل TN قیمت بیش‌تری دارد. به نظر می‌رسد یک نمایشگر مجهز به پنل TN هم بتواند رضایت یک بازی‌دوست را جلب کند، اما مطمئن هستیم که تدوین‌گران ویدیو و طراحان گرافیک به جز یک نمایشگر IPS انتخاب دیگری نخواهند داشت. 
اما بخش دوم و مهم، تهیه سخت افزار مناسب برای سیستم 4k است. همان‌طور که مطلع هستید در یک سیستم کامپیوتری، کارت گرافیک (کارت ویدیویی) تصاویر را پردازش می‌کند و برای نمایش در اختیار نمایشگر قرار می‌دهد. در سیستم‌هایی با نمایشگر LCD یا LED، به کارگیری یک کارت گرافیک برای پردازش تصاویر نهایی کافی است. در حقیقت، برای پردازش تصاویری با قدرت تفکیک‌پذیری 900×1600و حتی کمی بالاتر، به استفاده از کارت گرافیک پرقدرت نیازی نخواهیم داشت. اما اگر قرار است که یک نمایشگر 32 اینچی 4k زینت بخش اتاق کامپیوتر شما باشد، قضیه متفاوت خواهد شد. به ‌دلیل نیاز به پردازش بالای تصاویر، در وضوح 2160×3840 پیکسل و همچنین نیاز به نرخ تازه سازی تصویر بالای 60 هرتز تا 120 هرتز،حتی یک کارت گرافیک پرقدرت نیز، نمی‌تواند این حجم پردازش را در یک زمان انجام دهد! به همین سبب، برای دست‌یابی به بهترین نتیجه، توصیه می‌شود که از دو کارت گرافیک پرقدرت در حالت SLI یا Cross Fire به‌صورت همزمان استفاده شود. این مهم است که مادربورد سیستم شما حداقل به دو شکاف گرافیکیPCI-E X16 مجهز باشد. اما نسخه نخست، استفاده از دو کارت گرافیک GTX 780 به صورت SLI است. البته دوست‌داران AMD هم می‌توانند از دو کارت پرقدرت Radeon R9 290Xبه صورت کراسفایر بهره ببرند. هر یک از این کارت‌ها قیمتی حدود 400 تا 500 دلار را به خود اختصاص خواهند داد. این در حالی است که شرکت AMD اعلام کرده است که یک کارت گرافیک Radeon R9 290X می‌تواند تصاویر 4k را به تنهایی پردازش کند. به عقیده ما شاید این ادعا برای پردازش فیلم‌های HD تا حدودی درست باشد، اما به یقین برای بازی‌کردن در وضوح بسیار بالای 4k کافی نیست. فشار زیادی که چنین بازی‌هایی برای پردازش این وضوح بالا به بخش گرافیکی وارد می‌کنند، بسیار بیش‌تر از آن است که این کارت به تنهایی بتواند آن را تحمل و رندرینگ کند. بنابراین، باید در نظر داشته باشید که برای بهره‌مندی از فناوری مالتی‌گرافیک (Multi GPU) هزینه‌ای بین 800 تا 1000 دلار را در نظر بگیرید. 

ما در ابتدای رشد و فراگیری نمایشگرهای‌ 4k هستیم، به همین سبب نباید انتظار عرضه پنل‌های 4k با قیمت پایین را داشت.

بخش سوم،‌  به کابل‌های مورد نیاز  برای اتصال کارت‌های گرافیک به نمایشگر اختصاص دارد. اگر شما هم مانند ما از یک رابط DVI و نمایشگری با وضوح 1600×2560 پیکسل با نرخ تازه‌سازی تصویر 60 هرتز استفاده می‌کنید، باید بگوییم که این کابل قادر به انتقال 3840 پیکسل خطی در یک زمان واحد نخواهد بود. برای برپایی یک سیستم 4k، هم ما و هم شما به یک کابل DisplayPort 1.2 یا HDMI 2.0 نیاز خواهیم داشت. کابل‌های DisplayPort 1.2 در حالت Multi-Stream Transport  می‌توانند تصاویر 4k را با 60 هرتز نرخ تازه‌سازی تصویر منتقل کنند که برای نمایش تصاویر در یک نمایشگر 4k کافی است. این در حالی است که هنگام استفاده از Single-Stream Transport نرخ تازه سازی تصویر به 30 هرتز نیز خواهد رسید که مقداری ناکافی خواهد بود. این موضوع در کابل HDMI کمی بغرنج‌تر است؛ یعنی اگر از کابل HDMI1.4 استفاده شود، تصاویر با نرخ تازه سازی 30 هرتز در نمایشگر 4k شما نمایش داده خواهند شد. این مهم نشان‌گر این است که استفاده از هر فناوری جدیدی ابزار خاص خود را می‌طلبد و برای رسیدن به نتیجه مطلوب همواره باید از بهترین ابزار استفاده کرد.
به نظر می‌رسد داستان سیستم 4k کمی متفاوت‌تر و البته پر هزینه‌تر باشد و شاید مدت زمان بیش‌تری نیاز است که این سیستم به‌صورت فراگیر مورد استفاده قرار گیرد. اما خبر خوب این‌که شرکت‌های صاحب فناوری،‌ مانند سامسونگ، بسیار تلاش می‌کنند که برای کاهش هزینه نهایی تولید نمایشگر‌های 4k راه کارهایی پیدا کنند و اگر این تلاش به همین روال ادامه پیدا کند، در سال 2015 شاهد کاهش بیش‌تر قیمت این نوع نمایشگرها و به تبع آن گسترش کاربری آن‌ها خواهیم بود.