تفاوت بین استخدام شدن و خوداستخدامی
شاید این موضوع عجیب به نظر برسد، اما در بسیاری از کشورها، به دلیل وجود قوانین مختلف واقعا بعضی از افراد نمی‌دانند که آیا رسما شاغل هستند یا خیر؟ از استخدام یا خوداستخدامی (شغل آزاد) تعریف دقیقی وجود ندارد. سال‌ها است که مراجع قضایی ریزبینانه این مسئله را بررسی می‌کنند و با تعریف کردن یکسری شرایط مشخص می‌خواهند به پاسخ این پرسش برسند که آیا یک شخص استخدام‌شده محسوب میشود یا خیر. اما وجود شرایط متفاوت تشخیص این موضوع را دشوار می‌کند.گاه افراد کارآموزی یا کار داوطلبانه را با کار رسمی یکسان فرض می کنند. گاه یک سازمان بزرگ ده ها زیرشاخه دارد و عده زیادی در این شاخه‌ها کار می‌کنند که ممکن است بعضی از آن ها مستقیما متصل به سازمان مادر نباشند. گاه حتی طرف‌های قرارداد بیرونی بخش از کارها را انجام می دهند و شخص نمی داند که در استخدام چه کسی است. گاه شرکت ها هم از این وضعیت سود می‌جویند تا حقوق و مزایای کارکنان را به طور کامل پرداخت نکنند. برای پرهیز از این وضعیت، این مطلب سعی دارد که نگاهی دقیق‌تر به تفاوت این دو وضعیت بیاندازد.
قبل از هر چیز باید بدانید، آیا فعالیت کنونی شما یک شغل محسوب میشود یا خیر؟ باید در مورد شغل‌‌‌‌‌تان بیشتر فکر کنید و این پرسش‌ها را از خود بپرسید:
• آیا کار می‌کنم؟ باید فرق بین کار و سرگرمی یا عادت را بدانید.
• آیا فعالیتی که انجام می‌دهم فقط برای تمرین و کارآموزی است و پولی در آن نیست؟ یا حتی پولی هم برای آن خرج می‌کنم؟
• آیا کاری که داوطلبانه انجام می‌دهم فقط برای کسب تجربه یا برای کمک به خیریه است؟
• اگر دریافتی دارم؛ آیا در جایی استخدام شده‌ام یا این‌که شغل من آزاد است؟ آیا میزان مالیات من تغییر می‌کند یا این‌که همیشه ثابت است؟
چه زمانی شغل آزاد (خوداستخدامی) دارم؟
دارا بودن شرایط نشاندهنده این موضوع است که صاحب یک شغل آزاد هستید:
• با انجام این کار موافق هستید، اما می‌توانید فرد دیگری را به‌جای خود بگذارید تا کارتان را انجام دهد. برای مثال، یک سازنده ساختمان میتواند فرد دیگری را با همان مهارت به‌جای خود قرار دهد.
• به‌طور هم‌زمان تعداد زیادی مشتری دارید. همچنین می‌توانید وظیفه محول شده را در زمان دلخواه و بر اساس صلاحدید انجام دهید. برای مثال، یک نویسنده میتواند هر زمان که احساس بهتری داشت مطالب کتاب را بنویسد. البته که یک تایم زمانی برای انجام کارش مشخص‌شده است.
• تجارتی راه‌اندازی کرده‌اید که مسئولیت موفقیت یا شکست آن بر عهده خودتان است.
• به وسایل مشخص و ابزار تخصصی برای انجام کار خود نیاز دارید.
چه زمانی در یک محیط کاری استخدام شده‌ام؟
در مقابل، نشانه‌های زیر نشاندهنده این موضوع است که شغل آزاد ندارید و در محلی استخدام شده‌اید:
• واضح‌ترین مورد بستن یک قرارداد کاری است؛ آن هم درصورتی‌که خود شریک نباشید.
• ساعت کاری‌‌تان یک بازه از پیش تعیین‌شده و در هر روز مشخص است.
• به‌صورت ماهانه یا هفتگی و کاملا منظم حقوق خود را دریافت می‌کنید. (در ضمن هزینه بیمه و مالیات از آن کسر شده است.)
• طبق قوانین، شخص یا شرکتی که برای آن کار می‌کنید روزهایی را برای مرخصی و تعطیلات شما در نظر می‌گیرد.
گاهی هم ممکن است پاره‌وقت کار کنید، اما همچنان فردی استخدام‌شده محسوب می‌شوید. برای انجام کارهایی که پول نقد دریافت نمی‌شود، مالیاتی وجود ندارد. (یعنی به‌جای دریافت پول، امکانات یا وسایل دریافت می‌کنید) البته این نوع شغل‌ها را کمتر می‌بینیم، اما به‌هرحال در صورت دریافت نکردن پول نقد، مالیات هم پرداخت نمی‌کنید، در مقابل اگر در جایی استخدام‌شده و به‌صورت نقدی پول دریافت می‌کنید، قبل از دریافت حقوق، مالیات‌‌‌تان کسر خواهد شد.
هنوز هم مطمئن نیستید که استخدام شده‌اید یا شغل آزاد دارید؟
اگر هنوز هم پاسخی برای این پرسش ندارید بهتر است فاکتورهای دیگری را که در جدول 1 ذکر کرده‌ایم، در نظر بگیرید:
| معیار | استخدام | خود استخدامی |
| روش پرداخت | حقوق پرداختی منظم، ماهانه یا هفتگی. | منتظر مشتری هستید تا کارش به پایان برسد و دستمزد خود را دریافت کنید. |
| کنترل چگونگی انجام کار | یک سوپروایزر کارتان را زیر نظر دارد. |
شما باید خودتان به‌درستی یا نادرستی کار خودتان بپردازید.
|
| کجا کار انجام می‌دهید؟ | مکانی که مشتری یا سوپروایزر نیاز دارد تا شما در آنجا باشید. |
در مکانی که شما تصمیم می‌گیرید. اگرچه ممکن است برخی مواقع نیاز به کار در محل مشخص باشد.
|
| چه زمانی کار انجام می‌دهید؟ | در زمان‌هایی که از قبل مشخص‌شده و شما آن را پذیرفته‌اید. |
شما آزاد هستید که چه زمانی کار کنید یا نهایت با مشتری به توافق رسیده‌اید.
|
| مزایا | پاداش‌هایی که می‌گیرید معمولا چیزی غیر از پول نقد است. مثلا خودرو، گوشت یا وسایل زندگی به‌صورت ارزان‌تر. |
چیزی که دریافت می‌کنید به‌صورت پول نقد یا چیزی مشابه مانند چک‌بانکی است.
|
| کاری که انجام می‌دهید؟ | ممکن است برای کار در بخشی دیگر جابه‌جا شوید یا موقتا جایگزین کسی باشید که بیمار است. |
شما فقط چیزی را که قبول کرده‌اید انجام می‌دهید و فقط سرویسی را فراهم می‌کنید که قول آن را داده‌اید. |
| تعداد کارها | در یک لحظه تنها یک کار انجام می‌دهید یا فرضا یک کار در صبح و یک کار در عصر. |
شما برای افراد زیادی کار می‌کنید. مثلا مانند یک راننده تاکسی هستید. |
| تجارت شما چیست؟ | شغلی را که در آن فعالیت دارید از خانه شروع نکرده‌اید. زمانی‌که به تغییر شرایط نیاز دارید، به یک روزنامه مراجعه می‌کنید یا به آزمون‌ها پاسخ می‌دهید. |
کسب‌وکار خود را از خانه یا محلی مشابه آغاز کرده‌اید و برای پیشرفت آن تبلیغ کرده‌اید. |
| چه کسی کار را انجام می‌دهد؟ | کار برعهده شماست و موظف هستید آن را انجام دهید. |
ممکن است فرد دیگری را معرفی کنید که به‌جای شما کار را انجام دهد. |
جدول1. تفاوت بین استخدام و خوداستخدامی(شغل آزاد)
در کنار تمام بحث‌های بیان‌شده، موقعیت‌های مشخصی هم هستند که باید به‌صورت خاص به آن‌ها نگاه کرد. برای مثال زمانی‌که خودتان یک شرکت دارید یا زمانی‌که یک زیرمجموعه از سازمان‌های بزرگ محسوب می‌شوید.
آیا من می‌توانم هم‌زمان جزئی از هر دو مورد باشم؟
بله. اگر دو شغل داشته باشید، این کار امکان‌پذیر است. برای مثال، صبح‌ها در یک مغازه آرایشگری برای خودتان فعالیت کنید و عصرها کار پذیرش در هتل را انجام دهید.
آیا من می‌توانم شغلی داشته باشم و جزو هیچ‌کدام از موارد مشخص‌شده نباشم؟
بله. زمانی که نه استخدام شده‌اید و نه شغل آزاد دارید، جزو افراد شاغل محسوب می‌شوید. کارهایی که در این دسته‌بندی هستند، عبارتند از:
کارهای داوطلبانه:
برای کسب تجربه داوطلبانه سراغ کاری رفته‌اید. در این نوع کار جز هزینه رفت‌وآمد یا غذا چیزی عایدتان نخواهد شد. اما مالیات هم پرداخت نمی‌کنید.
تمرین و آموزش:
به‌عنوان یک کارآموز قرارداد ببندید و این یعنی نپرداختن مالیات و نگرفتن حقوق. قرارداد بستن برای ارائه یک سرویس، به معنای حقوق داشتن و کسر مالیات است. حال ترکیب هر دو مورد را در نظر بگیرید که کار و کارآموزی در یک زمان انجام می‌شوند. البته در این مواقع معمولا حقوق و مالیات نه صفر و نه به‌اندازه سایر کارکنان است. به‌طورکلی این‌که شما در حال کارآموزی هستید یا خیر، تعریف مشخصی ندارد، اما از این موارد می‌توان برای تشخیص استفاده کرد:
• کارآموز همانند یک دستیار جوان است.
• کارآموز کار را به صورت حرفه‌ای یاد نمی‌گیرد.
• کارآموز با یک کارمند قراردادی برای ارائه سرویس امضا نکرده است.
• کارآموز چگونگی انجام کار و کلیات کار را یاد می‌گیرد.
فعالیت‌های یک‌باره:
گاهی اوقات کارهایی پیش می‌آید که تنها یک‌بار ایجاد میشود و به پایان می‌رسد. برای مثال، دوختن لباس برای یک دوست و دریافت پول از او یک‌بار انجام میشود و مالیاتی هم بر عهده شما نخواهد بود.
مطلب پیشنهادی
اگر کسب‌وکار راه انداخته‌اید به این نکات ریز توجه کنید
چه سوابقی از تجارت باید حفظ شود؟
اگر مستقل کار می‌کنید یا یک شریک دارید باید یکسری از اطلاعات را همیشه در یک کامپیوتر یا حافظه‌ای که در دسترس باشد، نگهداری کنید. حتما سوابق شخصی را به‌صورت جداگانه از سایر شرکا بایگانی کنید. در هر کاری تنوع وجود دارد اما حفظ موارد زیر ضروری است:
• سوابق مربوط به فروش و سایر درآمدها، فاکتورها، چک‌های بانکی و ... .
• پرداختی‌ها و سایر خرج‌های انجام‌شده برای رونق گرفتن کسب‌وکار، هر اندازه هم که کوچک باشد.
• نقل و انتقالات بانکی از حساب شخصی یا غیرشخصی.
• جزییات پرداختی‌های ماموریت کاری مانند روز، مبلغ، نوع خرید و... . پیشنهاد می‌کنیم یک دفتر یادداشت مخصوص برای این هزینه‌ها همراه خود داشته باشید تا هر زمان که موردی اتفاق افتاد، سریع آن را یادداشت کنید. توجه کنید اگر با دقت کار را انجام دهید نیازی نیست به فکر این باشید که حتما با پول نقد کار کنید یا از یک حساب بانکی مخصوص برداشت کنید.
بایگانی حفظ سوابق کاری به عوامل زیادی بستگی دارد. برای مثال، گاهی پرداخت مالیات سالانه انجام میشود و حداقل یک سال را باید صبر کنید. در بیشتر مواقع این زمان بیشتر است و گاهی برای پیشرفت در کار باید برنامه‌ریزی‌های بلندمدت انجام دهید و حدود 4 تا 5 سال این سوابق را حفظ کنید. هر چند نگهداری بیشتر از این زمان نیز ضرری در پی نخواهد داشت.
ماهنامه شبکه را از کجا تهیه کنیم؟
ماهنامه شبکه را می‌توانید از کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور و نیز از دکه‌های روزنامه‌فروشی تهیه نمائید.
ثبت اشتراک نسخه کاغذی ماهنامه شبکه
ثبت اشتراک نسخه آنلاین
کتاب الکترونیک +Network راهنمای شبکه‌ها
- برای دانلود تنها کتاب کامل ترجمه فارسی +Network اینجا کلیک کنید.
کتاب الکترونیک دوره مقدماتی آموزش پایتون
- اگر قصد یادگیری برنامه‌نویسی را دارید ولی هیچ پیش‌زمینه‌ای ندارید اینجا کلیک کنید.
برچسب:
به اشتراک گذاری مطلب:
نظر شما چیست؟