ناگفته‎هایی پندآموز از پنج سیستم‌عامل تاریخ مصرف گذشته

Windows XP

ویندوز اکس‎پی از زمان آغاز به کارش ثابت کرد که حرفی برای گفتن دارد. این سیستم‌عامل برای رفع نواقص و تبدیل شدن به آنچه ما امروز به عنوان اکس‎پی می‎شناسیم تا عرضه Service Pack 2 پیش رفت، اما در زمان عرضه این سیستم عامل در سال 2001 اصول کار پایه‌ریزی شده بود. جالب است بدانید که عمر مفید ویندوز اکس‎پی بیشتر از آن چیزی بود که انتظار می‎رفت.

افزایش طول عمر ویندوز اکس‎پی با تلاش Sisyphean مایکروسافت روی پروژه‎ای به نام Longhorn که شامل امیدهای بلند پروازانه‎ای برای قابلیت‎های جديد بود آغاز شد. اما هر چه از سررسید عرضه Longhorn بیشتر می‎گذشت، عده بیشتری علاقه خود به ویندوز اکس پی را از دست می‎دادند.

سرانجام بعد از گذشت 5.5 سال از این توسعه، Longhorn در سال 2007 تحت عنوان ویندوز ویستا پدیدار شد. کاربران نیز از این تغییر موضع مایکروسافت در قبال اکس‎پی بهت زده شده بودند. دو سال دیگر بعد از این تاریخ نیز به طول انجامید تا با عرضه ویندوز 7 سرانجام تاریخ مصرف ویندوز اکس‎پی سر آمده و به تاریخ بپیوندد. با این وجود همچنان چهار تا پنج سال دیگر طول کشید تا ویندوز 7 به پرکاربردترین سیستم عامل دنیا تبدیل و جایگزین اکس‎پی شود.

امروز، بعد از اکس‎پی چهار نسل دیگر از ویندوز پدیدار شده است، اما طبق گفته Net Applications این سیستم‌عامل 14 ساله همچنان روی 12 درصد از کامپیوترهای شخصی سراسر دنیا مشغول خدمت رسانی است. علی‎رغم این میزان استفاده نسبتا زیاد، در آوریل 2014 (یک سال و نیم پیش) مایکروسافت ارائه به‎روزرسانی‎های امنیتی برای اکس‎پی را متوقف کرد.

نتیجه کسب‌وکاری: اجازه ندهيد نرم‌افزار شما بیش از اندازه عمر کند، در غیر این صورت برای شما دردسرساز خواهد شد.

Windows RT

وقتی مایکروسافت ویندوز آرتی را معرفی كرد، در اصل از آن به عنوان Windows on ARM یاد می‎شد و مردم از امکانات آن به وجد آمده بودند. سرانجام مصرف کارآمد انرژی در معماری پردازنده ARM که جای خود را در بین دستگاه‎های موبایل باز کرده بود باعث به وجود آمدن نسخه ویندوز اختصاصی خود شد.

اما چیزی که به ویندوز آرتی بدل شد، یک نسخه مضحک و وحشتناك از یک سیستم‌عامل بود. مثل ویندوز 8، آرتی نیز از دو رابط کاربری دسکتاپ و مدرن استفاده می‎کرد. رابط دسکتاپ به زحمت و ناقص اجرا می‎شد، زیرا نمی‎توانست دیگر نرم‌افزارهای رایج ویندوز را اجرا کند و تنها شامل اینترنت اکسپلورر و مایکروسافت آفیس بود. کاربران ویندوز آرتی با رابط لمسی این ویندوز هم کار زیادی نمی‎توانستند انجام دهند، چرا که تلاش مایکروسافت برای متقاعد کردن توسعه دهندگان برای ساخت اپلیکیشن‎های مدرن برای عرضه در Windows Store بی نتیجه مانده بود.

آرتی در اواخر عمر خود چیزی بیشتر از یک مرورگر وب به همراه تعداد کمی‎ اپلیکیشن نبود. در همین شرایط، تراشه‎های اتم اینتل به سرعت به رقابت با پردازنده‎های کم مصرف ARM پرداختند و تنها دلیل استفاده از ویندوز روی سیستم‎های ARM را نیز از بین بردند.

مایکروسافت هیچگاه به صورت مشخص هدف خود از تولید ویندوز آرتی را بیان نکرد. نتیجه این سهل انگاری نیز مرگ تدریجی این سیستم‌عامل بود. تبلت‎های ویندوز آرتی قابل ارتقاء به ویندوز 10 نیستند و حتی خط تولید سرفیس نیز که با بودجه خود مایکروسافت اداره می‎شود میانه خوبی با این ویندوز ندارد.

نتیجه کسب‌وکاری: هر چند هنوز هم بازماندگانی از ویندوز آرتی با تکیه بر اپلیکیشن‎های سازگار با ویندوز 10 و ویندوزفون به بقای خود ادامه می‎دهند، اما ویندوز آرتی چیزی به غیر از یک فاجعه برای مصرف کنندگان نبود. بنابراین بهتر است تنها به منظور استفاده از رابط کاربری و چند نرم افزار خود را با این سیستم عامل درگیر نکنید.

Mac OS

یکی از فعالیت‎های بنیادین اپل ورود به دنیای کامپیوترهای شخصی بود که به واسطه آن یک تجربه لذت بخش و حتی جادویی را برای کاربران به همراه آورد. این تجربه اولین بار توسط سیستم عامل اوریجینال مکینتاش ظهور کرد. اولین سیستم عامل مک طعم استفاده از ماوس در یک رابط کاربری بصری را برای کاربران خانگی به ارمغان آورد.

اما در آن سوی سکه، تمام آن چیزی که سیستم عامل مک را این چنین جادویی کرده بود نیاز به ترفندهای فنی و راه حل‎های هوشمندانه‎ای داشت تا بتواند یک سیستم محدود را وادار به انجام کاری فراتر از آنچه انتظار می‎رفت کند. کاربران نسخه اوریجینال مکینتاش مجبور بودند به دلیل محدودیت‎های حافظه رم دائما دیسک‎ها را جابجا کنند. انجام چنین کاری بسیار پر زحمت و دردسر ساز بود، اما با این وجود بسیاری از مردم به دلیل دستیابی به نوع جدیدی از تعامل با صفحه نمایش که کار با آن بسیار بهتر از سایر روش‎های موجود در آن زمان بود این زحمت را به جان می‎خریدند.

نتیجه کسب‌وکاری: حتی یک نرم‌افزار دردسرساز هم می‎تواند محبوب باشد، اگر کاربر تجربه خوشایندی از آن را در مقايسه با سایر رقیبان داشته باشد.

IBM OS/2

در نخستين روزهای پدیدار شدن کامپیوترها، IBM با خط تولید کامپیوترهای شخصی خود قدرت را در اختیار داشت. زمانی که این شرکت با مشارکت مایکروسافت شروع به تولید سیستم عامل OS/2 کرد، هدف این بود که از این سیستمعامل جدید برای فروش بیشتر سخت‌افزار IBM استفاده شود. برای مدتی نیز این برنامه محقق شد، اما پایان خط برای OS/2 زمانی شکل گرفت که مایکروسافت ویندوز 3.0 را توليد کرد. بعد از آن مایکروسافت همکاری خود برای توسعه OS/2 را متوقف کرد تا بتواند تمرکز بیشتری روی ویندوز خود داشته باشد. بعد از آن IBM همچنان به رقابت با مایکروسافت ادامه داد. صاحب نظران هنوز هم در مورد اینکه اولین ویندوز بهتر بوده است یا OS/2 با یکدیگر اختلاف نظر دارند.

مایکروسافت ویندوز را با هر نوع سخت‌افزاری همراه کرد (همانطور که امروز این کار را می‎کند)، اما OS/2 جداگانه فروخته می‎شد و تنها برای ماشین‎های IBM طراحی شده بود. چنین روشی وقتی با رقیب سرسختی مثل مایکروسافت طرف باشید جواب نخواهد داد. بعد از انتشار ویندوز 95، کار OS/2 تقریبا تمام بود و در نهایت در سال 2000 سیستم عامل IBM از صحنه روزگار محو شد. اما مثل ویندوز اکس‎پی، شما می‎توانید بعضی از دستگاه‎های ATM یا سیستم‎های موجودی کسب و کارهای کوچک را پیدا کنید که همچنان OS/2 را اجرا می‎کنند.

نتیجه کسب‌وکاری: حتی قدرت‎های بزرگ هم می‎توانند با شکست مواجه شوند. یا باید انطباق‌پذیر بود (کاری که مایکروسافت با ویندوز 8 و 10 سعی در انجام آن دارد) یا منتظر شکست نشست.

توزیع‎های لینوکسی که به فراموشی سپرده شدند

در سال 2015، ما رسما از Mandriva که روزی یکی از معروفترین توزیع‎های لینوکس بود خداحافظی کردیم. این نسخه از لینوکس حیات خود را با عنوان Mandrake آغاز کرد تا اینکه این شرکت این توزیع را در سال 2005 با Conectiva ادغام کرد و از آن پس به Mandriva تبدیل شد. بسیاری از کاربران کهنه کار لینوکس مثل مسئول واحد لینوکس PCWorld کریس هافمن، اولین تجربه و کسب مهارت خود را با Mandrake یا Mandriva آغاز کرده‎اند.

Mandriva جایگاه خود را به عنوان یک توزیع ساده لینوکس بعد از ظهور اوبونتو در سال 2004 از دست داد. هفت سال بعد نیز توسعه آن متوقف شد. Mandriva تنها یکی از چندین توزیع لینوکسی است که به فراموشی سپرده شده‎اند. CrunchBang که توسط یک توسعه دهنده منفرد پشتیبانی می‎شد نیز یکی دیگر از نمونه‎هایی است که به عمر خود پایان داد.

لینوکس اگر چه در دنیای سرورها حرف‎های زیادی برای گفتن دارد، اما در بین کاربران دسکتاپ هرگز به موفقیت کامل دست پيدا نکرده است. منبع باز بودن آن بسیاری از توسعه دهندگان را ترغیب می‎کند تا توزیع‎های اختصاصی خود را توليد کرده و به منظور جلب نظر تعداد اندکی از کاربران به رقابت با صدها توزیع موجود دیگر بپردازند. بنابراین جای تعجب نیست که شاهد ریزش طبیعی استفاده کنندگان از این توزیع‎ها باشیم.

نتیجه کسب‌وکاری: توزیع لینوکس خود را دوست داشته باشید اما عاشق آن نشويد. احتمالا زودتر از آن چه فکرش را می‎کنید مجبور به ترک آن خواهید بود.