ده فناوری عجیب و حیرت‌انگیز 2015

در حقیقت این‌گونه داستان‌های فناوری تا اندازه‌ای سریع می‌آیند و سریع‌تر از آن ناپدید می‌شوند که ما اصلا فرصت نمی‌کنیم که به بکر بودن آن‌ها یا کاربردهای وسیعی که می‌توانند داشته باشند؛ توجه کنیم. در این‌جا قصد داریم تا نگاهی داشته باشیم به 10 مورد از عجیب‌ترین داستان‌های فناوری سال 2015 میلادی از ماشین‌های خود همانندساز گرفته تا لباس‌های ورزشی که از باکتری نیرو می‌گیرند و کامپیوترهایی که در زمان سفر می‌کنند.

۱ - باتری‌های انسانی که توسط تکه‌های پوست تولید می‌شوند

بالاخره چیزی که انتظارش را می‌کشیدیم از راه رسید؛ ماشین‌ها از انسان‌ها به‌عنوان باتری استفاده می‌کنند. در ماه ژانویه شاهد بودیم که محققان دانشگاه سنگاپور سیستم برقی جدیدی را برای دستگاه‌های موبایل معرفی کردند که انرژی خود را مستقیما از پوست انسان می‌گیرد. این تکه پوستی که به اندازه تمبر اداره پست است، الکتریسیته ساکنی را که توسط ترایبوالکتریک (Triboelectric) تولید می‌شود جذب می‌کند. ترایبوالکتریک یک نحوه الکتریسیته تماسی است که از تماس و برخورد بین دو سطح غیر مشابه به‌وجود می‌آید و موجب باردار شدن آن‌ها می‌شود.

وقتی که روی ساعد یا گلوی انسان قرار می‌گیرد، از کارهای معمول و عادی روزمره انسان مانند صحبت کردن انرژی کسب می‌کند. تست‌های اولیه حکایت از آن دارد که انرژی تولید شده به اندازه‌ای است که می‌تواند ۱۲ لامپ LED تجاری را روشن کند. این محصول یکی از چندین سیستمی است که مورد آزمایش قرار گرفته و می‌تواند با کسب انرژی از انسان‌ها به موبایل‌ها و سایر دستگاه‌های پوشیدنی برق برساند. در حال حاضر یکی از مهم‌ترین حوزه‌های تحقیقاتی؛ همین فناوری می‌باشد.

۲ - سیستم محاسبات کوانتومی که در طول زمان سفر می‌کند

یک گروه بین‌المللی از محققان با اعلام این‌که موفق به ساخت یک مدل از کامپیوتری شده‌اند که قادر است داده را در طول زمان به عقب بفرستد؛ سر و صدای زیادی به‌پا کردند. شاید برای این‌که بتوان معنی این اختراع را به‌درستی درک کرد نیاز به تحصیلات دکترا باشد؛ اما با بیان ساده می‌توان گفت اطلاعات می‌تواند به دلیل ذات عجیب فیزیک کوانتوم از طریق یک منحنی بسته شبیه به زمان به نقطه‌ای دیگر فرستاده شود. این منحنی عملکردی شبیه به کرم‌چاله‌ای دارد که بر اساس فضا-زمان حرکت می‌کند.

اگر پکت‌های داده‌ای که در طول زمان حرکت می‌کنند، با یک سیستم داده دیگر در آزمایشگاه گره بخورند؛ رابطه‌ای که بین این دو گروه پیش می‌آید می‌تواند یک کامپیوتر کواتنومی فوق شارژ شده‌ای که قابلیت حرکت در طول زمان را دارد روشن کند. این کامپیوتر قادر است مسائلی را حل کند که تا به‌حال کسی قادر به حل کردن آن‌ها نبوده است. اما درهر صورت باید قبول کرد که همیشه باگ‌هایی در این‌گونه سیستم‌ها وجود دارد.

۳ - هیتاچی اولین رئیس AI خود را انتخاب کرد

این امر اجتناب‌ناپذیر بود. در ماه سپتامبر؛ گروه بین‌المللی هیتاچی ارتقای درجه اولین مدیر رده‌میانی هوش مصنوعی در جهان را معرفی کرد. در خبر مربوط به آن عنوان شد که این سیستم هوش مصنوعی نحوه کار کارکنان انبار؛ مشکلات آن‌ها در روال کاری کارخانه؛ مواجهه با سیستم‌های بیگ‌دیتای مبتنی بر ابر و افزایش کارایی به میزان ۸ درصد را در دستور کار خود دارد.

این‌که این سیستم چگونه با کارکنان صحبت می‌کند کمی دور از ذهن است؛ اما نکته جالب آن است که سیستم مدیریتی جدید AI چیزی فراتر از یک سیستم نرم‌افزاری خودکار است. این رئیس AI در آن واحد هم فکر می‌کند و هم عکس‌العمل نشان می‌دهد. تمام تغییرات را به‌صورت منطقی پایش می‌کند و حتی شرایط آب و هوایی را زیرنظر دارد. مدیر مصنوعی هیتاچی از تبحر بالایی در فلسفه تجارت ژاپنی  و کایزن برخوردار است. کایزن فلسفه تشویق برای رسیدن به حداکثر کارایی در تمام سطوح تولید است.

۴ - هنرمندی که با استفاده از چشمان خود نقاشی می‌کند

در طی سالیان گذشته بارها دیده‌ایم که هر بار که هنر و فناوری با هم آمیخته می‌شوند، داستان‌های علمی بسیار جالبی از دل آن‌ها بیرون آمده است. این اتفاق در مورد گراهام فینک؛ متخصص مولتی مدیا از کشور انگلستان نیز صدق می‌کند. او موفق شده با خیره شدن به صفحه کامپیوتر نقاشی بکشد.

البته فکر نکنید که این کار به این سادگی است. فینک برای رسیدن به این نقطه از نرم‌افزار پیشرفته ردیابی چشم به‌علاوه سطحی از تمرکز استفاده کرده است که بالاتر از توان انسان است. با این روش او موفق شد با نگاه کردن به اطراف صفحه‌نمایش تصاویر خود را خلق کند. دوربین ردیاب چشم نیز از در هر دقیقه حرکات شاگردان او را با استفاده از نور مادون قرمز ثبت می‌کند در حالی‌که فینک مشغول کشیدن نقاشی است.

او موفق شد در مسابقات سالانه هنر در مقابل فناوری مقام دوم را کسب کند؛ کسی که با هک کردن سیستم دوربین‌های مداربسته توانست عکسهای زیبایی را خلق کند.

۵ - روبات‌هایی که به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی شده‌اند تا چیزهای جدید یاد بگیرند

وقتی چند دانشمند کامپیوتر را همراه با چند روانشناس کنار هم در یک آزمایشگاه قرار دهیم نتیجه کار بهتر از این نخواهد شد. یک تیم متشکل از محققان دانشگاه واشنگتن که در چندین رشته مختلف تخصص دارند در ماه نوامبر اعلام کردند موفق به ساخت سیستم جدیدی شده‌اند که به روبات‌ها یاد می‌دهد مانند بچه انسان مطالب جدید بیاموزند. آن‌ها با ترکیب سیستم رشد کودکان و الگوریتم‌های آموزش ماشین روش جدیدی را ابداع کردند که چندین میلیون سال از تحولات بیولوژیکی را تکرار می‌کند.

شاید اگر به‌خاطر اخباری که در ابتدای سال جاری منتشر شد؛ نبود روش جدید تعلیم و تربیت کمتر موجب نگرانی می‌شد. در ماه ژوئن؛ محققان دانشگاه کمبریج روبات مادری را ساختند که می‌تواند مستقلا بچه‌های خود را با استفاده از مجموعه‌ای از ویژگی‌ها که در اختیارش گذاشته می‌شود؛ بسازد. اما مطمئن هستیم که این ابداع می‌تواند نتیجه خوبی داشته باشد.

۶ - بیوهکری که به خود دید در شب داد

این روزها کلمه بیوهکر معانی مختلفی دارد. اما در معنای واقعی این کلمه به افراد شجاع و باجراتی خطاب می‌شود که به‌نام علم روی بدن خود آزمایش‌های مختلفی انجام می‌دهند. در ماه می؛ یک گروه بیوهکری تحقیقات مربوط به آزمایش‌های فوق‌العاده یک بیوهکر را منتشر کرد که توانسته بود به خودش نیروی ابرقهرمانی دید در شب بدهد.

اما نکته جالب آن است که: این شخص با نام گابریل لیچینا این قدرت را با تزریق مستقیم ماده‌ای به‌نام کلرین e6 به تخک چشم‌هایش به‌دست آورد. کلرین e6 یک ماده ارگانیک با ویژگی‌های افزایش نور؛ به لیچینا قدرت دید موقتی با نور کم داد که تا شعاع ۵۰ متری امکان دید دارد. در تحقیقات بعدی که روی او انجام شد هیچ عارضه جانبی مشاهده نشد؛ تنها نکته منفی آن چهره عجیب و تا اندازه‌ای ترسناک لیچینا بود.

۷ - لباس ورزشی تغییر شکل‌پذیری که با باکتری کار می‌کند

بعد از ورزش کردن معمولا لباس چروک می‌شود پس شاید این محصول در آینده خیلی به‌کار بیاید. در ماه اکتبر گروه Tangible Media از دانشگاه MIT ماده پوستی «پوست دوم» استفاده کردند که این قابلیت دارد با نیروی خود تغییر شکل دهد؛ خودش منفذها را باز کند تا خشک شود و هوا داخل آن جریان داشته باشد. بهتر است طور دیگری این موضوع را مطرح کنیم. وقتی شروع به عرق کردن می‌کنید این لباس شروع به حرکت و تغییر شکل دادن می‌دهد.

این ماده بیولوژیک (BioLogic) به‌گونه‌ای طراحی شده که می‌تواند روی مواد پوشیدنی به‌صورت سهبعدی چاپ شود. البته این کار توسط حرارت و رطوبت رخ می‌دهد. اما جالب‌ترین قسمت آن است که فعال‌کننده‌های در حد نانو در حقیقت میکروارگانیسم‌های زنده هستند؛ به‌ویژه باکتری به‌نام باسیلوس سابتیلیس (Bacillus Subtilis) که چندین قرن است در داروسازی و تخمیر استفاده می‌شود. در حال حاضر MIT در حال کار با تولید کننده پوشاک ورزشی New Balance است تا این محصول را به تولید انبوه برساند.

۸ - گروه هکری مورفو؛ حملات و دزدی‌های سایبر پانک را متوقف کردند

در بحبوجه اخبار حملات و سرقت‌های سایبری که نگرانی‌های زیادی را در سراسر دنیا به‌وجود آورد؛ خبرهای جدیدی در طول تابستان از یک گروه ناشناس و مرموز هکری منتشر شد. بر اساس تحقیقات طولانی‌مدتی که توسط بخش نرم‌افزارهای امنیتی سیمنتک انجام شده؛ این گروه هکری که مورفو نامیده می‌شود مانند یک دزد جواهر ارزشمند در دنیای آنلاین عمل می‌کند.

مورفو متهم است که در نفوذ به چندین شرکت بزرگ مانند اپل؛ مایکروسافت؛ فیسبوک و توییتر مستقیما دست داشته و سپس برای منفعت شخصی اطلاعات به‌دست آمده را فروخته است. مدارک و شواهد موجود نشان می‌دهد که دزدان مورفو مانند بازی علمی تخیلی سایبر پانک با گروگان گرفتن اطلاعات و جاسوسی عمل می‌کنند. حداقل 49 شرکت در ۲۰ کشور مورد هدف قرار گرفته‌اند و حتی یکی از محققان معتقد است که بعضی از آژانس‌های جاسوسی قدیمی نیز در این قضیه دست دارند.

شاید هیچ‌کس به‌خاطر نیاورد که ویلیام گیبسون حدود 30 سال پیش نسبت به این مسئله هشدار داده بود.

۹ - ایدئوگرام ایموجی عنوان کلمه سال را به‌دست آورد

شاید از نظر زبان و زبان‌شناسان؛ فناوری صدمات زیادی به زبان انگلیسی در سال 2015 وارد کرد. در ماه نوامبر بود که مؤسسه دیکشنری آکسفورد با انتخاب یک ایموجی به‌نام کلمه سال 2015 تاریخ‌ساز شد. البته توجه کنید که درباره خود کلمه ایموجی صحبت نمی‌کنیم؛ بلکه صحبت در مورد یکی از آیکون‌های ایموجی است؛ به‌طور دقیق‌تر صورتی که از شدت خوشحالی و خنده اشک می‌ریزد.

ایموجی بک کلمه ژاپنی معادل ایدئوگرام‌های دیجیتال است که چندین سال است در شبکه‌های  و رسانه‌های اجتماعی نفوذ کرده است. خبرگزاری دانشگاه آکسفورد میزان و تعداد استفاده از این کلمه را مورد بررسی قرار داد و به این نتیجه رسید که این ایموجی بیشترین تعداد استفاده را در سال 2015 در تمام دنیا داشته است. وقتی می‌بینیم که کلمه سال دیکشنری آکسفورد اصلا کلمه نیست؛ حق داریم بگوییم زمان در حال تغییر است.

۱۰ - روبات سامورایی با استاد شمشیرزنی مبارزه میٰ‌کند

و سرانجام به روبات سامورایی می‌رسیم. این روبات در تابستان امسال از طریق ویدئو در تمام دنیا پخش شد و توانست طرفداران زیادی پیدا کند. در دموی این روبات می‌بینیم که با شمشیرزن ژاپنی و قهرمان دنیا مبارزه تن‌به‌تن می‌کند و در آخر هم پیروز می‌شود.

شرکت روبوتیک ژاپنی به‌نام Yaskawa Electric Corporation این ویدیو را تهیه کرده و در آن می‌بینیم که قهرمان پنج دوره و دارنده رکورد جهانی به‌نام ایسائو ماچی با یک لباس مجهز به ثبت حرکت ظاهر شده است. سپس متخصصین به‌دقت تمام حرکات این استاد را روی نقشه آورده و حتی تعداد نفس‌های او را ثبت کرده و به روبات بسیار دقیق MH24 منتقل کردند؛ این روبات کاربردهای دارویی و صنعتی دارد. مسابقه این دو به‌اندازه‌ای تماشایی است که ارزش چند بار دیدن را دارد.

بنابراین می‌توانیم با خیال راحت از این لحاظ که روبات‌ها توانسته‌اند تکنیک‌های استاد شمشیرزنی ژاپن را نیز یاد بگیرند به فکر خوش‌آمدگویی به سال 2016 باشیم. واقعا چرا دنیا را به دست این روبات‌ها نسپاریم و به فکر نجات انسان نباشیم؟