اندروید خام و رام سفارشی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟

اندروید خام چیست؟

اندروید خام (stock android) که گاهی اوقات به آن اندروید خالص (Pure Android) نیز گفته می‌شود، سیستم‌عاملی است که گوگل آن‌را طراحی و توسعه داده و شرکای تجاری گوگل بدون کسب اجازه قادر نیستند آن‌را تغییر داده یا دستکاری کنند. سیستم‌عاملی که روی گوشی‌های اندرویدی مشاهده می‌کنیم، ترکیبی از اندروید خام همراه با پوسته سفارشی و محصولاتی است که تولیدکنندگان روی آن نصب کرده‌اند. در برخی موارد نیز تولیدکنندگان نام‌های متفاوتی به غیر از اندروید برای سیستم‌عامل خود انتخاب می‌کنند. به‌طور مثال، سامسونگ سیستم‌عامل از رابط کاربری گلکسی نوت 10 را one UI، هوآوی از نام EMUI، شیائومی از MIUI و وان‌پلاس از OxygenOS استفاده می‌کنند. در تمامی این موارد هسته مرکز گوشی مبتنی بر سیستم‌عامل اندروید شرکت گوگل است و تنها در لانچرها، مولفه‌های سخت‌افزاری و برنامه‌های اختصاصی متفاوت از یکدیگر و اندروید خام هستند. با فراگیر شدن سیستم‌عامل اندروید شاهد ورود برندهایی بودیم که دستگاه اندرویدی را با سیستم‌عاملی شبیه به اندروید خام به بازار عرضه کردند. محصولات سری Android One از جمله این برندها است. لازم به توضیح است که برخی رام‌های سفارشی نیز شباهت خیلی زیادی به اندروید خام دارند، اما تنها کاربران حرفه‌ای به سراغ آن‌ها می‌روند.

اندروید خام چه مزیتی نسبت به رام‌های سفارشی دارد؟

در حالت کلی هر یک قابلیت‌های خاص خود را در اختیار کاربران قرار می‌دهند و رام‌های سفارشی نیز در برخی موارد می‌توانند گزینه‌های بهتری در اختیار کاربران قرار دهند، به‌طور مثال، برخی از کاربران ترجیح می‌دهند از برنامه‌های سامسونگ، هوآوی، شیائومی و.... بیشتر از برنامه‌های گوگل استفاده کنند، صفحه Settings موجود در یک رام سفارشی به شکل جذاب‌تری چینش شده است، برخی از لانچرهای رام‌های سفارشی عملکرد و رابط کاربری به مرات بهتر اتس از اندروید خام  دارند، اما در مجموع باید بگوییم اندروید خام به دلایل زیر گزینه بهتری نسبت به رام‌های سفارشی است.

امنیت و انتشار دقیق به‌روزرسانی‌ها

یکی از مشکلات سیستم‌عامل اندروید عدم وجود یکپارچگی است.  با توجه به این‌که تولیدکنندگان امتیاز به‌کارگیری اندروید را از گوگل خریداری کرده‌اند، در نتیجه به سلیقه خود تغییراتی در اندروید اعمال کرده و روی گوشی‌ها و تبلت‌های اندرویدی قرار می‌دهند. همین مسئله باعث شده تا امکان عرضه به‌روزرسانی‌های برای تمامی محصولات امکان‌پذیر نباشد و مهم‌تر آن‌که به‌روزرسانی‌ها با تاخیر زیاد به دست کاربر برسند. به‌طور مثال، زمانی که گوگل یک وصله امنیتی را برای ترمیم آسیب‌پذیری حفره‌های امنیتی که شناسایی کرده منتشر کرد، کاربران دستگاه‌های همراه باید صبر کنند تا تولیدکننده گوشی وصله مربوطه را برای دستگاه آن‌ها نوشته و به بازار عرضه کند. همواره محصولات گوگل و محصولاتی که با همکاری شرکا تجاری خود آماده می‌کند سریع‌تر سایر دستگاه‌ها به‌روزرسانی‌ها را دریافت می‌کنند.

به‌کارگیری جدیدترین نسخه از اندروید و برنامه‌های گوگل

هر زمان نسخه جدیدی از اندروید منتشر شود، اولین محصولاتی که این سیستم‌عامل را دریافت می‌کنند محصولات تولیدی گوگل هستند. محصولاتی که سیستم‌عامل اندروید خام روی آن‌ها نصب شده، در کوتاه‌ترین زمان نسخه جدید را دریافت می‌کنند، اما سایر دستگاه‌ها باید به انتظار بنشینند تا توسعه‌دهندگان شرکت مربوطه سیستم‌عامل جدید را برای دستگاه آن‌ها آماده کنند. گاهی اوقات عرضه آماده‌سازی عرضه یک سیستم‌عامل جدید برای دستگاه‌ها ممکن است چند ماه تا یک سال زمان ببرد. در نسخه‌های جدیدتر اندروید خام، شاهد آن هستیم که یکسری برنامه‌های جدید همچون دستیار صوتی گوگل، جی‌میل و گوگل کروم روی این سیستم‌عامل‌ها نصب شده که قابلیت‌های جدیدی در اختیار کاربران قرار می‌دهند. همچنین سیستم‌عامل‌های جدید سرعت دستگاه‌ها را بیشتر کرده و امنیت گوشی‌های اندرویدی را ارتقا داده‌اند.

برنامه‌های کاربردی کمتر و بهتر

در رام‌های سفارشی اندروید، برنامه‌های مختلفی وجود دارد که بسیاری از کاربران هیچ‌گاه از آن استفاده نمی‌کنند. این برنامه‌ها در کنار برنامه‌های اصلی گوگل روی دستگاه نصب می‌شوند و حافظه جانبی را اشغال می‌کنند. همچنین به میزان قابل توجهی باعث کاهش سرعت، افزایش مصرف باتری و تمام شدن زودهنگام ترافیک اینترنت می‌شوند. مشکل وجود برنامه‌های تکراری که عملکردی یکسانی با یکدیگر دارند از مشکلات رام‌های سفارشی است.

راندمان بالاتر و حافظه خالی در دسترس بیشتر

اندروید خام کاملا سبک و روان کار می‌کند، زیرا نرم‌افزارهای کمتری به نسبت رام‌های سفارشی روی آن قرار دارد. در بیشتر رام‌های سفارشی، پردازه‌هایی در پس‌زمینه اجرا می‌شوند که باعث تخلیه زودهنگام باتری و کاهش سرعت دستگاه می‌شوند. در بیشتر موارد این موضوع به دلیل وجود باگ و طراحی نادرست نرم‌افزارها به وجود می‌آید. در برخی موارد به دلیل وجود محدودیت‌هایی در پردازه‌های پس‌زمینه ممکن است ایمیل جدیدی دریافت کنید، اما اعلان آن‌را با تاخیر دریافت کنید. گوگل برای حل این مشکل محدودیتی در اجرای پردازه‌ها در پس‌زمینه انجام داده که نه تنها سرعت دستگاه‌ها افزایش پیدا کند، بلکه طول عمر باتری‌ها نیز افزایش پیدا کند. همچنین به این نکته دقت کنید که اندروید خام فضایی به مراتب کمتر از رام‌های سفارشی دارد و در نتیجه حافظه داخلی و اصلی کمتری از دستگاه اشغال می‌شود. البته این مشکل در پرچم‌داران جدیدی که به حافظه اصلی نزدیک به 8 گیگابایت تجهیز شده‌اند مشکل خاصی به وجود نمی‌آورد.

دسترسی به برنامه‌های کاربردی بیشتر

در رام‌های سفارشی اگر کاربر تمایلی به یک لانچر نداشته باشد، به راحتی می‌تواند لانچر جدیدی نصب کند یا اگر عملکرد یک برنامه مدیریت فایل مطلوب نیست، به سادگی امکان انتخاب گزینه دیگر وجود دارد، اما در نقطه مقابل برخی از برنامه‌های اصلی گوگل و برنامه‌های تولید شده توسط تولیدکنندگان دستگاه‌های همراه به صورت از پیش نصب شده روی دستگاه‌ها قرار دارند. که امکان پاک کردن آن‌ها به شکل استاندارد وجود ندارد. به همین دلیل نصب برنامه‌هایی که عملکرد مشابهی با یکدیگر دارند باعث از دست رفتن فضا می‌شود.

چه محصولاتی مجهز به اندروید خام هستند؟

شرکت‌هایی که شرکای تجاری گوگل هستند و گوگل به‌روزرسانی‌ها را برای آن‌ها ارائه می‌کند مجهز به اندروید خام هستند. گوشی‌های قدیمی نکسوس و گوشی‌ها قدرتمند جدید پیکسل نیز از اندروید خام استفاده می‌کنند. گروم سوم نیز محصولاتی هستند که به‌نام Android One روانه بازار می‌شوند. محصولات فوق رام‌های سفارشی هستند که شباهت بسیار زیادی به اندروید خام دارند و تغییرات مختصری در آن‌ها اعمال شده است. در این محصولات تولیدکننده به گوگل اطمینان داده که سیستم‌عامل را دستکاری نکند. از جمله محصولاتی مبتنی بر Android One به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:
HMD Global همراه با گوشی‌های نوکیا

شرکت لنوو با گوشی‌های موتورولا وان و موتورولا رازر

شیائومی با گوشی‌های Mi A1، Mi A2 و....

ال‌جی با گوشی G7 One

البته تعداد محصولات مبتنی بر سیستم‌عامل اندروید وان فراتر از چند مثال ذکر شده است. با کمی جست‌وجو می‌توانید محصولات جدیدتری نیز پیدا کنید.