چگونه یک سرور مناسب خریداری کنیم؟
بهطور کلی، برای خرید یک سرور مناسب باید پرسشهایی متناسب با نوع کسبوکار مطرح شود. برخی از این پرسشها به شرح زیر هستند:
- حوزه کاری شرکت یا سازمان چیست؟ آیا سرور یا سرورها تنها برای پاسخگویی به نیازهای عادی به کار گرفته میشوند یا قرار است محاسبات سنگینی را پردازش کنند؟ سرور قرار است در سازمان چه نقشی داشته باشد (Core Banking، AD، DHCP و غیره)؟
- چشمانداز بلندمدت کسبوکار چیست؟
- آیا امکان گسترش فعالیتهای تجاری وجود دارد و زیرساختها به اندازه کافی منعطف هستند که همزمان با بزرگتر شدن فعالیتهای تجاری زیرساختها را نیز گسترش داد؟
- برای بهبود عملکرد خدماتی که قرار است به شکل درون یا برون سازمانی ارائه شود چه تمهیداتی در نظر گرفته شده است؟
- چه مقدار بودجه برای خرید سرور در نظر گرفته شده و چه سروری جوابگوی نیازها است. آیا قرار است محصول خریداری شده درون یک مرکز اجارهای مستقر شود یا درون رک سازمان نصب میشود؟
انواع سرورها
سرورها بر مبنای ابعادی که دارند به سه گروه اصلی سرورهای ایستاده، سرورهای رکمونت و سرورهای تیغهای طبقهبندی میشوند. هر یک از این گروهبندیها مزایای خاص خود را دارند و به لحاظ عملکرد و میزان فضایی که اشغال میکنند با یکدیگر متفاوت هستند.
سرور ایستاده
سرور ایستاده شناختهشدهترین نوع سرور است که شباهت زیادی به کامپیوترهای شخصی دارد. سرورهای ایستاده عملکرد پایهای ارائه میکنند و در مقایسه با نمونههای دیگر قیمت مناسبتری دارند، زیرا توان پردازشی محدودتری ارائه میکنند. البته سرورهای ایستاده گرانقیمتی نیز وجود دارند که قادر به انجام چند کار بهطور همزمان هستند و ظرفیت انجام محاسبات سنگین را دارند. در مجموع سرورهای ایستاده بیشتر برای استارتآپها و کسبوکارهای نوبنیان مناسب است. سرورهای ایستاده بهطور معمول به فضای فیزیکی زیادی نیاز دارند و سازماندهی و جابههایی آنها چندان راحت نیست. به همین دلیل شرکتهایی که خدمات متنوعی را ارائه میکنند به سراغ خرید سرورهای ایستاده نمیروند. این سرورها ظاهری شبیه به کیس کامپیوترهای شخصی دارند و نیازی نیست درون رکها نصب شوند. نرمافزارها و سختافزارهای استفاده شده در این سرورها، یک سطح پایینتر از سرورهای دیگر است مقرون به صرفه تر شوند، با اینحال قابلیتهای خوبی در ارتباط با شبکههای کوچک ارائه میکنند. سرورهای ایستاده شبیه به سرورهای رکمونت هستند با این تفاوت که ظرفیت و قابلیتهای کمتری ارائه میکنند. به لحاظ فنی این سرورها از کامپیوترهای شخصی قدرتمندتر و نسبت به رکمونتها و سایر سرورها توان پردازشی کمتری دارند.
نقاط قوت سرورهای ایستاده
- گسترشپذیری و سادگی بهروزرسانی سختافزاری: امکان سفارشیسازی و بهروزرسانی سختافزاری سرورهای ایستاده به سادگی فراهم است.
- مقرون به صرفه: سرورهای ایستاده در مقایسه با نمونههای مشابه قیمت کمتری دارند.
- مکانیزم سرمایشی نه چندان پیچیده
نقاط ضعف سرورهای ایستاده
- اشغال زیاد فضای فیزیکی: این سرورها فضای فیزیکی نسبتا زیادی اشغال میکنند و مدیریت آنها دشوار است.
- توان پردازشی نه چندان زیاد: سرورهای ایستاده برای شرکتهای نوپا گزینه مناسبی است، زیرا در حالت کلی این شرکتها به توان پردازشی زیادی نیاز ندارند.
- مدیریت کابلها سخت است: با توجه به اینکه کاربران باید از ماوس، صفحهکلید و نمایشگر به شکل جداگانه برای هر سرور استفاده کنند، با افزایش تجهیزات، شمار کابلها بیشتر و مدیریتشان مشکلتر میشود. هرچند امکان بهکارگیری راهحلهای KVM وجود دارد، اما بازهم مدیریت آنها به سختی امکانپذیر است.
سرورهای رکمونت
سرورهای رکمونت که گاهی اوقات به آنها سرور رک یا سرور قفسهای گفته میشود، نسبت به سرورهای ایستاده ابعاد کوچکتری دارند و برای سازمانهایی مناسب هستند که نیازمند سرورهای قدرتمندی هستند که فضای کمتری اشغال میکنند. این سرورها ظاهری شبیه به چمدان دارند و برای استقرار در رکها طراحی شدهاند. رکمونتها یکی از پر کاربردترین نوع سرورها هستند که درون مراکز داده بزرگ استفاده میشوند. بهطور مثال، اگر به مراکز داده مختلف مراجعه کنید، مشاهده میکنید که اغلب آنها از سرورهای رکمونت ساخت اچپی استفاده میکنند. رکمونتسرورها پایایی شبکه را تضمین میکنند، به دلیل اینکه اگر یکی از سرورها به تعمیر یا بررسی نیاز داشته باشد، ضرورتی ندارد فعالیت کل شبکه متوقف شده یا دسترسی به خدمات غیرفعال شود. کافی است سرور از رک جدا و بررسی شود. مزیت مهم رکمونتها به نسبت سرورهای تیغهای یا ایستاده در فشرده بودن آنها است. با اینحال در مقایسه با نمونههای دیگر به تجهیزات سرمایشی گرانقیمت و پیچیدهای نیاز دارند. با توجه به اینکه تراکم در این سرورها نیاز است، به سرعت داغ میشوند، به ویژه اگر درون رک قرار بگیرند. رکمونتها همانند سرورهای ایستاده گسترشپذیر هستند و سازمانها میتواند بر حسب نیاز تعداد و ظرفیت سرورها را افزایش دهند. البته امکان افزایش برخی از مولفهها همچون حافظه اصلی وجود دارد. رکمونتسرورها بر اساس نوع ساخت ممکن است از 1 تا 4.5 یونیت از فضای رک را اشغال کنند که بیانگر تعداد سرورهایی است که درون آنها قرار دارد. هر چه تعداد سرورها زیاد شود فرآیند تعمیر و نگهداری نیز سختتر میشود. البته برای حل این مشکل تولیدکنندگان به سراغ ساخت سرورهای تیغهای رفتند تا فضای مورد نیاز سرورها بازهم کاهش پیدا کند. در حالت کلی سازمانهایی که نیازمند 4 تا 25 سرور هستند به سراغ سرورهای رکمونت میروند. با توجه به اینکه هر سرور به کابل برق، شبکه و کابلهای دیگری نیاز دارد و اگر قرار داشته درون یک رک دستکم 32 رکمونت نصب شود، با حجم زیاد کابلها روبرو میشویم.
نقاط قوت رکمونتها
سرورهای رکمونت به نسبت سرورهای ایستاده فضای کمتری را اشغال میکنند.
رکمونتها تنوع زیادی دارند و سازمانها میتوانند رکمونتی متناسب با نیازی کاری خود را انتخاب کنند.
توان پردازشی سرورهای رکمونت بیشتر از سرورهای ایستاده است.
شناسایی و رفع عیب رکمونتها در رکها ساده است و در بیشتر موارد ضرورتی ندارد که فعالیت تمامی سرورها به حالت تعلیق درآید تا سرور خراب تعمیر شود.
سرورهای رکمونت به سرپرستان شبکه اجازه میدهد به شکل سادهتری کابلهای درون رک را مدیریت کنند.
معایب رکمونتها
همانگونه که اشاره شد تراکم زیاد رکمونتها و تعداد زیاد سرورهای درون رک باعث میشوند تا تهویه هوای رک به سختی انجام شود و سازمانها مجبور شوند از تجهیزات سرمایشی خاصی استفاده کنند. به همین دلیل سازمانها نیازمند خریداری تجهیزات سرمایشی گرانقیمتی هستند.
بهطور معمول، سازمانهای بزرگ برای انجام فعالیتهای خود به چند سرور نیاز دارند که قرار دادن آنها درون رک مدیریت آنها را سختتر میکند.
سرورهای تیغهای
سرور تیغهای یکی از پیشرفتهترین نوع سرورها است که در مقایسه با نمونههای یاد شده فضای کمتری اشغال میکند. سرورهای تیغهای معماری ماژولار دارند و به همین دلیل هر سرور، ماژول مستقلی است که کنار سایر سرورها درون شاسی تیغهای قرار میگیرد. مزیت مهم سرورهای تیغهای توسعه آنها در قالب یک فریم واحد است. سرورهای تیغهای ابعاد مختلفی دارند و هر شاسی بسته به اندازهای که دارد شامل چند سرور میشود. همچنین این امکان وجود دارد که سایر سختافزارهای موردنیاز همچون تجهیزات ذخیرهساز، تجهیزات تامین برق اضطراری و غیره را درون شاسی قرار داد. سرورها به شکل عمودی کنار یکدیگر در قفسههای شاسی قرار میگیرند. در ارتباط با سرورهای تیغهای باید به یک نکته مهم دقت کنید. برخی از تولیدکنندگان همچون اچپی گونه خاصی از سرورها که سینرژی نام دارند را عرضه کردهاند. این سرورها که برای انجام فعالیتهای ضروری شبکه طراحی شدهاند، نوع توسعه یافتهتر سرورهای تیغهای هستند و قابلیتهای بالایی در زمینه محاسبات، ذخیرهسازی، ارتباطات شبکه و بهکارگیری نرمافزارها ارائه میکنند. مهمترین مزیت سرورهای تیغهای در انعطافپذیری آنها است، زیرا اگر قرار باشد سرورها یا مولفههای جدیدی اضافه شود، ضرورتی ندارد عملکرد سامانه کاملا متوقف شود. همچنین به دلیل توان پردازشی زیاد و فضای کمی که اشغال میکنند گزینه مناسبی برای مراکز دادهای هستند. در مقایسه با نمونههای معرفی شده سرورهای تیغهای عملکرد بهتری دارند و در معماریهای با توان پردازشی زیاد همچون محاسبات توزیعی یا محاسبات شبکه بازده خوبی دارند. همچنین فرآیند کابلکشی آنها ساخت یافته است، زیرا تمامی سرورها تنها با یک مجموعه کابل مشترک کار میکنند.
نقاط قوت سرورهای تیغهای
- این سرورها طراحی ظاهری فشردهتر و سادهتری دارند، حجم کاری میان منابع محاسباتی همچون کامپیوترها، کلاسترها، واحدهای پردازش مرکزی یا دیسکدرایوها را به خوبی توزیع میکنند و فرآیند شناسایی و مدیریت خطاها در آنها سادهتر است.
- با توجه به اینکه مدیریت سرورها متمرکز است، این امکان وجود دارد که تمامی تیغهها را تنها با یک رابط به هم متصل کرد تا نگهداری و مدیریت آنها سادهتر شود. به همین دلیل در مقایسه با نمونههای دیگر به کابلکشی کمتری نیاز دارد.
- سرورهای تیغهای کاملا فشرده هستند که باعث میشود فضای کمتری را اشغال کنند.
معایب سرورهای تیغهای
- توان پردازشی این سرورها زیاد است و با توجه به اینکه کاملا متراکم هستند در مقایسه با نمونههای دیگر گرمای بیشتری تولید میکنند
- پیکربندی اولیه این سرورها در محیطهای بزرگ فرآیندی پیچیده است.
- با توجه به اینکه خنککننده شاسی میان همه سرورها مشترک است، اگر دچار خرابی شود، عملکرد تمامی سرورها با اختلال روبرو میشود.
- سرورهای تیغهای هر تولیدکنندهای تنها درون شاسی ساخت همان شرکت قابل استفاده است، اما در نمونههای دیگر میتوان از تجهیزات سایر تولیدکنندگان استفاده کرد.
نکاتی که در زمان خرید سرور باید به آن دقت کنید
سرورها همانند کامپیوترهای عادی ترکیبی از سختافزار و سیستمعامل هستند که منابع مختلفی همچون حافظه اصلی، فضای ذخیرهسازی و پردازنده را برای کاربران درون یا برون سازمانی آماده میکنند. همانگونه که اشاره شد، تفاوت سرورها در طراحی ظاهری و ترکیب سختافزاری است. طراحی ظاهری سرورها در نحوه قرار دادن آنها در فضای داخل رک تاثیر مستقیمی دارد. در مجموع در زمان خرید سرورها به هفت فاکتور مهم زیر دقت کنید:
- انتخاب شاسی سرور
(chassis) شاسی سرور یک سازه فلزی است که برای ساخت یا مونتاژ فیزیکی سرورها استفاده میشود. شاسی سرور نصب تجهیزات ذخیرهسازی و جانبی در یک بدنه واحد فیزیکی را ممکن میکند. گاهی اوقات شاسی سرور بهنام یک سرور نامیده شود. شاسی سرور در درجه اول برای کاهش میزان فضای بدنه مصرف شده توسط یک سرور استاندارد طراحی شده است. بهطور کلی، شاسی سرور در محیطهایی که در آن چند سرور موازی برای کار با برنامه اصلی کسبوکار نیاز است، استفاده میشوند. شاسیهای سرور به اشکال مختلفی از جمله رکرمونت، تیغهای یا ایستاده ارائه میشوند. هم چنین آنها را میتوان با توجه به ابعاد بدنه طبقهبندی کرد که از یک یونیت تا بیست یونیت در دسترس هستند. بهطور مثال، اگر در شرکت رک دارید، بهتر است از سرورهای سری رکمونت استفاده کنید. اگر در نظر دارید سرورهای رکمونت را خریداری کنید باید ابتدا بررسی کنید که چه مقدار فضای خالی درون رک برای سرور در اختیار دارید تا بر مبنای فضای آزاد به سراغ خرید سرور یک، دو یا چهار یونیتی بروید.
- انتخاب پردازنده
پس از مشخص کردن شاسی سرور، در مرحله بعد باید نوع پردازنده را مشخص کنید. برای انتخاب پردازنده مناسب، باید بررسی کنید که چه سرعت پردازشی و چه تعداد هسته پردازشی نیاز دارید. پس از مشخص کردن تعداد هسته و سرعت پردازشی گزینه موردنظر را انتخاب کنید. لیتوگرافی ساخت، تعداد هسته، فرکانس پایه، حافظه کش، توان حرارتی، حداکثر ظرفیت حافظه اصلی قابل پشتیبانی، نوع حافظه اصلی قابل پشتیبانی، حداکثر فرکانس حافظه اصلی قابل پشتیبانی، سوکت و ابعاد از جمله فاکتورهای مهمی هستند که باید به آنها دقت کنید. بهطور مثال، پردازنده سرور اینتل زئون گلد 6146 یک پردازنده قدرتمند سازگار با سرورهای اچپی است که 24 مگابایت حافظه کش از نوع L3 و فرکانس پایه 3.2 گیگاهرتز دارد و مجهز به 12 تعداد هسته پردازشی است. این پردازنده از حافظه اصلی DDR4 با ظرفیت 768 گیگابایت و حداکثر فرکانس 2666 مگاهرتز پشتیبانی میکند، اما به دلیل قیمت زیاد برای کاربردهای عادی مناسب نیست.
- میزان حافظه اصلی
حافظه اصلی سرور سومین فاکتور مهمی است که باید به دقت کنید. انتخاب میزان حافظه موردنیاز به کاری که قرار است سرور انجام دهد بستگی دارد. سرعت، زمان تاخیر و حافظه موردنیاز از فاکتورهای مهمی هستند که باید به آن دقت کنید. متاسفانه اغلب کارشناسان شبکه توجهی به زمان تاخیر ندارند، در صورتی که زمان تاخیر به میزان قابل توجهی بر سرعت انتقال دادهها از/به حافظه تاثیرگذار است. همچنین در زمان خرید به نوع فناوری بهکار گرفته شده در ساخت حافظه (DDR4 یا DDR3) دقت کنید.
- انتخاب Raid Controller
در مرحله بعد باید رید کنترلر سرور را انتخاب کنید. کاری که RAID انجام میدهد این است که با قرار دادن چند هارددیسک در کنار هم و پیادهسازی RAID تمامی هارددیسکها را به یک واحد تبدیل میکند و سامانه همه این هارددیسکها را به عنوان یک منبع واحد میشناسد. همچنین، بسته به سطح رید انتخاب شده کارایی و امنیت اطلاعات به میزان قابل توجهی بهبود پیدا میکنند. در زمان انتخاب کنترلکننده رید باید این موضوع را مشخص کنید که آیا نیاز به برقراری ارتباط سرور با تجهیزات ذخیرهساز خارجی دارید یا خیر. اگر قرار است سرور با تجهیزات ذخیرهساز خارجی در ارتباط باشد باید از ریدکنترلرهای مجهز به پورت اکسترنال استفاده کنید. همچنین در این مرحله باید مشخص کنید که روی سرور به
SAS Expander نیاز است یا خیر. بهطور مثال، در برخی از سرورها بدون قرار دادن Expander امکان نصب هشت عدد هارددیسک فراهم است. اگر به درایوهای بیشتری نیاز است از SAS Expander روی سرور استفاده کنید. نکته مهم دیگری که در مورد Raid Controller باید به آن دقت کنید میزان کش موردنیاز است. هرچه کش کنترلرسرور ظرفیت بیشتری داشته باشد، اطلاعات بیشتری را میتواند در بافر خود نگهداری کند. رویکرد فوق به میزان قابل توجهی فرآیندهای خواندن/نوشتن را بهبود میبخشد. از گزینههای خوب در این زمینه میتوان به رید کنترلر سرور اچ پی P410 ZM 462860-B21، رید کنترلر سرور اچ پی Smart Array P440 4GB FIO و رید کنترلر اچ پی Smart Array P840ar-2GB 843199-B21 اشاره کرد.
- انتخاب هارددیسک
گزینه دیگری که باید به آن دقت کنید نوع و ظرفیت درایوهای موردنیاز است. در این مرحله متناسب با سطح رید و میزان فضای ذخیرهسازی درایو را انتخاب کنید. حافظههای حالت جامد و هارددیسکها دو انتخاب پیشروی سازمانها هستند. دقت کنید که هارددیسکهای سرور در مقایسه با هارد کامپیوترهای شخصی از قدرت و سرعت بیشتری برخوردار هستند. سرعت چرخش دیسک و رابط هارد از ویژگیهای مهم هاردهای سرور است. هرچه سرعت چرخش دیسک بیشتر باشد فرآیند خواندن و نوشتن اطلاعات سریعتر انجام میشود. نوع رابط درایوها با توجه به رید کنترلر مشخص میشوند. بهطور مثال، برخی ریدکنترلرها تنها از درایوهای ساتا پشتیبانی میکنند. همچنین دقت کنید که اندازه درایوها باید متناسب با شاسی سرور انتخاب شوند. بهطور مثال هارددیسکهای سرور اچپی مدلهای 300GB 6G SAS 15K 652611-B21 و 300GB 3G SAS 15K از گزینههای خوب بازار است. برخی از شرکتها نیز ترجیح میدهند از حافظههای حالت جامد که سرعت خواندن و نوشتن بیشتری ارائه میکنند به جای هارددیسکهای سنتی یا در ترکیب با آنها استفاده کنند.بهطور مثال، حافظه حالت جامد اچپی مدل 960GB SAS 12G 872389-001 رابط SAS دارد و نرخ انتقال اطلاعات آن 12 گیگابیت بر ثانیه است. این حافظه حالت جامد 2.5 اینچی که از نوع داخلی است فضای ذخیرهسازی 960 گیگابایت را ارائه میکند. سرعت خواندن و نوشتن، ابعاد، میزان برق مصرفی، رابط و وزن از جمله فاکتورهایی هستند که در زمان خرید باید به آنها دقت کنید.
- انتخاب دیویدی
آیا به دنبال استفاده از درایورهای نوری هستید؟ اگر پاسخ مثبت است باید گزینه مناسب با سرور را انتخاب کنید.
- انتخاب پاور
پاور انرژی الکتریکی موردنیاز تجهیزات سرور را تامین میکند. بنابراین انتخاب یک پاور مناسب سرور تضمین میکند که سرور در تمامی اوقات شبانهروز خدمترسانی میکند. پاور جریان متناوب شهری را به جریان مستقیم موردنیاز قطعات تبدیل میکند. این جریان متناوب میتواند 110 تا 115 یا 220 تا 230 ولت و سایر محدودههای استاندارد باشد. منبع تغذیه این جریان متناوب را به جریانهای مستقیم 3.3 ولت، ±5 ولت و ±12 ولت تبدیل میکند. ولتاژهای 5 و 3.3 بهطور معمول در مدارات دیجیتالی و ولتاژ 12 در تجهیزاتی همچون موتورهای هارددیسکها، فنها و غیره که نیازمند ولتاژ بیشتری هستند استفاده میشود. کارشناسان شبکه قبل از خرید پاور سرور از نرمافزارهایی همچون Power Advisor (ارائه شده توسط اچپی) برای محاسبه مقدار برق موردنیاز سرور استفاده کنید. در زمان انتخاب پاور به اصل افزونگی دقت کنید تا سرورها در اکثر مواقع در دسترس کاربران باشند. سرورهای رکمونت حداقل یک عدد و حداکثر هشت پاور را پشتیبانی میکنند. در زمان انتخاب پاور به سه فاکتور وزن، ابعاد و توان خروجی دقت کنید.
این امکان وجود دارد که یک کامپیوتر دسکتاپ را به عنوان سرور آماده کرد؟
- یکی از روشهای پر استفاده در زمان ساخت و پیادهسازی سرور در شرکتهای کوچک و بزرگ، آمادهسازی یک کامپیوتر دسکتاپ به عنوان یک سرور است. رویکردی که برخی از شرکتها برای کاهش هزینهها از آن استفاده میکنند. در حالت استاندارد این روش پیشنهاد نمیشود، با اینحال اگر تعداد کلاینتها در شبکه زیر ده عدد است و قرار نیست اطلاعات مهمی روی سرور ذخیره شود یا فرآیند پشتیبانگیری از اطلاعات به شیوه دستی و روزانه انجام میشود و قرار نیست سیستم برای مدت زمان طولانی روشن بماند، آمادهسازی یک کامپیوتر دسکتاپ به عنوان سرور جوابگوی نیازهای عادی است. شرکتهای اینتل و ایامدی پردازندههای دسکتاپ قدرتمندی تولید کردهاند که هستههای پردازشی و فرکانس کاری زیادی دارند و همچنین مادربوردهای متناسب با این پردازندهها نیز به بازار عرضه شدهاند که توانایی پشتیبانی از 64 تا 128 گیگابایت حافظه اصلی را دارند.
- بدون شک راهحل فوق جایگزین مناسبی برای سرورهای قدیمی یا خرید سرورهای استوک است. هزینه بهروزرسانی تجهیزات یک کامپیوتر دسکتاپ کمتر است، مدیریت آن به نسبت یک سرور دردسر کمتری دارد و به روشهای مختلفی میتوان گرمای آنرا دفع کرد. تنوع در نصب تجهیزات کلیدی همچون حافظه اصلی یا فضای ذخیرهسازی حالت جامد یا سنتی، کارت گرافیک، منبع تغذیه و خنککننده اجازه میدهند تا شرکتها بر مبنای نیاز کاری یک چنین کامپیوتری را آماده کنند. همچنین در صورت خرابی یکی از مولفهها امکان جایگزین کردن آن با نمونه دیگر به راحتی فراهم است. البته آمادهسازی یک چنین سامانهای با توجه به شرایط فعلی حاکم بر بازار هزینهبر است.
سرور نیمه آماده
- سرور نیمهآماده گزینهای پیشرفتهتر از آمادهسازی یک کامپیوتر شخصی به عنوان سرور است. سرورهای نیمهآماده در قالب کیسرکمونت یک یونیت یا کیس ایستاده در بازار وجود دارند. برای کامل کردن یک سرور نیمهآماده مصرفکننده باید پردازنده مرکزی، حافظه اصلی و تجهیزات ذخیرهسازی را تهیه کند. سرورهای نیمهآماده قیمت نسبتا منطقی دارند و برای طیف گستردهای از فعالیتهای تجاری مناسب هستند.
- پشتیبانی از جدیدترین مادربوردهای اینتل و پردازندهای قدرتمند سری زنون Xe-1200 V5/V6 با حداکثر توان مصرفی 80 وات همراه با قابلیت پشتیبانی از 64 گیگابایت حافظه اصلی از نوع DDR4 و امکان نصب تجهیزات ذخیرهسازی 2.5 یا 3.5 اینچی از مهمترین ویژگیهای سرورهای نیمهآماده هستند. این سرورها به مصرفکنندگان اجازه میدهند از حالتهای مختلف RAID استفاده کنند
ماهنامه شبکه را از کجا تهیه کنیم؟
ماهنامه شبکه را میتوانید از کتابخانههای عمومی سراسر کشور و نیز از دکههای روزنامهفروشی تهیه نمائید.
ثبت اشتراک نسخه کاغذی ماهنامه شبکه
ثبت اشتراک نسخه آنلاین
کتاب الکترونیک +Network راهنمای شبکهها
- برای دانلود تنها کتاب کامل ترجمه فارسی +Network اینجا کلیک کنید.
کتاب الکترونیک دوره مقدماتی آموزش پایتون
- اگر قصد یادگیری برنامهنویسی را دارید ولی هیچ پیشزمینهای ندارید اینجا کلیک کنید.
نظر شما چیست؟