14/06/1400 - 05:00
 فرق بین چک بین بانکی و چک بانکی چیست؟
چک در ایران و نظام اقتصادی کشورمان نیز اهمیت ویژه ای دارد و می توان آن را به عنوان مهمترین ابزار پرداخت وجه به حساب آورد. در کشور ما چیزی در حدود 40 الی 50 درصد از پرداخت ها توسط چک صورت می گیرد. از آنجا که چک مشکلات زیادی هم دارد، همواره در بسیاری از کشورها تلاش های زیادی برای حذف آن و جایگزین کردن آن با یک راه حل منطقی تر تلاش های زیادی صورت گرفته است. در این مقاله به انواع چک و تفاوت بین چک بین بانکی و چک بانکی اشاره شده است.

چک چیست و چه کاربردی دارد؟ 

چک از طرفی یک سند تجاری و از طرف دیگر مانند وجه نقدی است که معمولا رقم بالایی دارد. چک کاغذی است که با استفاده از آن پولی که در حساب بانکی خود دارید را به شخصی دیگر حواله می کنید. بانک ها به صاحب حساب ها در قبال وجود اعتبار قابل استفاده در حساب چک می دهند تا صاحب حساب بتواند از اعتبار قابل استفاده بهره ببرد یا آن را به اشخاص دیگری منتقل کند.

 آشنایی با انواع چک

به طور کلی چک ها در2 دسته اصلی قرار می گیرند:

دسته اول: چک هایی هستند که توسط اشخاص صادر می شوند که شامل:

  • چک عادی و چک تایید شده

دسته دوم: چک هایی که توسط بانک ها صادر می شوند.

  • چک های رمزدار (بین بانکی)، چک تضمین شده

چک رمزدار چیست ؟

  • یکی از ابزاهایی که در رد و بدل پول عموما توسط افراد مورد استفاده قرار می گیرد، درخواست چک رمزدار از بانک است.
  • این سند بانکی به دو نوع چک بین بانکی و چک بانکی تقسیم شده و هر کدام از انها هم ویژگی های خاص خود را داشته و تحت شرایط خاصی صادر می شوند.
  • اما آنچه که در مورد چک رمزدار اهمیت دارد نحوه جابجایی و استفاده از آن است که پول نقد محسوب شده و باید با احتیاط صادر و توسط شخص مورد استفاده قرار بگیرد .

چک رمزدار چه کاربردی دارد؟

  •  کاربران و اشخاص حقیقی و حقوقی که تمایل ندارند پول نقد جابجا کرده و یا به همراه داشته باشند، برای مراودات تجاری و معاملات خود می توانند از این نوع سند بانکی استفاده کنند.
  • این سند بانکی علاوه بر اینکه کار مبادلات پولی را بسیار راحت کرده است در عین حال مراقبت از آن هم بسیار با اهمیت خواهد بود و در صورت مفقود شدن ممکن است، مشکلات زیادی را برای صاحب آن ایجاد کند چون نوعی از آن در واقع پول نقد است.
  • برای نقد کردن یا خواباندن حواله مذکور هم حتما باید کارت ملی همراه متقاضی وجود داشته باشد تا احراز هویت گردیده و در غیر این صورت عملیات بانکی مذکور انجام نخواهد شد.

چک رمز‌دار بین بانکی

  • این حواله به نام یک بانک دیگر صادر شده و شخص بعد از دریافت آن می تواند، حواله را به حساب خود بخواباند و نمی تواند در مقابل این نوع سند وجه نقد دریافت کند.
  • سند مذکور در صورتی به نام بانک دیگر صادر می شود که شخص درخواست کننده در آن بانک شماره حساب داشته باشد و در غیر این صورت باید بانکی را معرفی کند که در آن حساب داشته تا امکان خواباندن چک رمزدار فراهم شود.
  • چک رمزدار بین بانکی از نظر امنیت یکی از ایمن ترین انواع چک است.
  • چنانچه چک گم شود یا مورد سرقت قرار گیرد هیچ خطری منافع چک را تهدید نمی کند.
  • یکی از مواردی که باعث میشود امنیت چک رمزدار بین بانکی بسیار بالا باشد این است که درخواست کننده چک، از بانک می خواهد که چک را در وجه شماره حساب، بانک و شعبه ای مشخص صادر کند. بنابراین اگر برای چک هر اتفاقی بیفتد، وجه چک تنها و تنها برای شماره حساب مشخص شده واریز می گردد.

نحوه صدور و پرداخت چک رمز‌دار بین بانکی

  • برای صدور چک بین بانکی رمزدار باید به شعبه بانکی که در آن حساب دارید مراجعه کنید و نیاز به داشتن دسته چک نیست.
  • پرداخت چک بین بانکی، همچون چکهای تضمین شده، از سوی بانک کاملا تضمین میشود و حکم پول نقد را دارد و حتما باید در وجه شخص گیرنده نوشته شود و صدور آن در وجه حامل ممنوع است.
  • همچنین شماره حساب و کد شعبه بانکی که فرد گیرنده در آن حساب دارد نیز باید در چک درج گردد.
  • برای نقد کردن چک بین بانکی حتما باید به شعبه بانک درج شده در چک مراجعه کنید.

چک رمز‌دار بانکی

  • یک نوع دیگر چک رمزدار چک بانکی است.

این نوع حواله هم باید به درخواست شخص صادر شود و بدون درخواست، صادر نخواهد شد. این سند مطابق با شرایط ذیل صادر می شود:

  • سند مذکور به خواست و تقاضای مشتری و در وجه یک شخص حقیقی یا حقوقی صادر می شود و فرق عمده آن با نوع قبلی امکان نقد کردن آن در شعبه صادر شده، است.
  • این نوع از چک رمزدار بانکی اگر پشت نویسی و امضاء شده و یا اینکه توسط شرکت مهر شود قابل انتقال به شخص دیگر خواهد بود و حکم پول نقد را دارد.
  • در چک رمزدار بانکی مشخصات بانک پرداخت کننده و شماره حساب فرد نیز درج می شود تا از مشکلات بیشتر جلوگیری شود.
  • بزرگترین مشکل چک های رمزدار بانکی، مشکل امنیت آن است.
  • چک رمزداربانکی در وجه اشخاص است و با یک امضا در پشت آن تبدیل به چک حامل می شود.
  • در این صورت هرشخصی می تواند چک را به بانک داده و وجه مورد نظر را دریافت نماید.
  • ذکر این نکته نیز لازم است که در صورت مفقود شدن چک های رمزدار باید هرچه سریع تر این موضوع را به شعبه صادر کننده اطلاع دهید و مراحل بعدی را در مورد آن پیگیری کند.

تفاوت چک بین بانکی با چک بانکی

  • تفاوت این دو در این است که طبق تقاضای مشتریان در بین بانکی، رمز دار بودن آن است که توسط بانک صادر کننده رمزدار صادر میشود.
  • چک بین بانکی از امنیت بالایی برخوردار است و امکان سوء استفاده از آن در زمان گم شدن وجود ندارد چون شماره حساب آن کاملا مشخص است و باید به همان شماره حسابی وجه پرداخت شود که در متن چک نوشته شده است.
  • اما در چک بانکی اگر صاحب چک پشت آن را در وجه شرکتی حقوقی و اشخاص حقیقی مهر و امضا کند می توان آن را انتقال داد و هر فردی به محض امضا زدن در پشت آن قادر است این چک را به بانک ببرد و پول دریافت نماید.
  • از دیگر معایب این است که اگر گم شود یا به سرقت برود، فرد سارق در همان لحظه می تواند آنرا نقد کند. پس بهتر است بلافاصله بعد از مفقود شدن آن، به بانک اعلام نماید.

مقررات صدور چک رمزدار

برای صادر شدن این سند باید یک سری قوانین و مقررات عمومی رعایت شود تا این مدل حواله رسمیت داشته و قانونی باشد.

  • حتما برای صادر کردن این مدل سند باید یک متقاضی حقیقی وجود داشته باشد و امکان صدور آنها در وجه حامل و بدون نام امکان پذیر نیست .
  • رقمی که در این سند نوشته می شود، نباید دست نویس باشد و حتما باید توسط ماشین، چاپ شده تا جنبه قانونی و رسمی پیدا کند.
  • چک بین بانکی بر عکس چک بانکی نقد نشده و باید به حساب خود شخص خوابانده شود.
  • شخص متقاضی برای صدور این حواله باید فرم مخصوصی را پر کرده و امضاء و اثر انگشت خود را روی آن مرقوم کند.
  • بعد از دریافت این حواله پولی، متقاضی باید سندهای مربوطه را امضاء کرده و اثر انگشت بزند.

انتقال چک رمز‌دار بانکی به غیر

در صورتی که تمایل دارید چک رمز‌دار بانکی را به غیر منتقل کنید به این موارد نیاز دارید:

  • امضای شخص صاحب چک در پشت چک هایی که در حساب اشخاص حقیقی منتقل می شود.
  • مهر شرکت صاحب چک در پشت چک برای چک هایی که در وجه شرکت ها منتقل می شود.

در صورت مفقود شدن چک رمزدار شخص باید چه کاری انجام دهد؟

در صورتی که به هر دلیلی این سند مفقود شد، شخص درخواست کننده باید بلافاصله به بانکی که این حواله به نام آن صادر شده است مراجعه کرده و خبر مفقود شدن آن را اعلام کند و بعد از آن بانک مراحل ذیل را پیگیری خواهد کرد:

  • در مرحله اول شخص باید فرم مفقودی چک رمزدار را در بانک صادر کننده تکمیل و امضا کند.
  • در مرحله بعد بانک نسبت به احراز هویت شخص درخواست کننده در همان بانک و بانک های دیگر اقدام خواهد کرد.
  • در مرحله سوم نسبت به واریز یا عدم واریز چک رمزدار در شعبه بانک مورد نظر استعلام می شود .
  • در صورت نقد نشدن آن بعد از استعلام و همچنین پرداخت مبلغی توسط شخص درخواست کننده، مجددا نسبت به صدور سند جدید اقدام شده و قبلی باطل می شود و هر شخصی که آن را پیدا کند دیگر قادر به نقد کردن و یا استفاده از این سند نیست.

ایسوس

نظر شما چیست؟