خسرو جعفریزاده با بیان اینکه زمین طی ۳۶۵ روز یک دور کامل به گرد خورشید می چرخد، اظهار داشت: محور زمین ۲۳ و نیم درجه نسبت به صفحه منظومه شمسی انحراف دارد و این انحراف دلیل اصلی به وجود آمدن فصلها است. اگر محور زمین کج نبود، همیشه شمال زمین تاریک بود و آبوهوای مناطق مختلف زمین ثابت میماند. انحراف مداری زمین باعث شده که در طول گردش خود به دور خورشید، چهار فصل را در سال تجربه کنیم. اول فروردین، اول تیر، اول مهر و اول دیماه جزء اصلیتریین زمانهای سال و موقعیت خورشید در آسمان هستند که تغییرات فصلی در آن روی میدهد. این موضوع در تقویم ایرانیها نشان میدهد که از دیر باز، دقت نگارش تقویم در این منطقه تا چه حد دقیق و مهم بوده است. هندیها هم از روی تقویم ایرانی تقویم خود را تنظیم کردهاند و در اصل ادامه راه تقویم شمسی (خورشیدی) است. تقویمهای قمری و میلادی را از نظر زمان و دقت به هیچ وجه نمیتوان با تقویم خورشیدی مقایسه کرد.»
جعفریزاده با بیان اینکه همواره زمین به دور خورشید میچرخد و ما به ظاهر چرخش خورشید به دور زمین را میبینیم، خاطر نشان کرد: «تقریبا ۳ ماه بعد از اول فروردین، یعنی در روز یک تیرماه است که خورشید در بالاترین میل مداری قرار میگیرد؛ در این روز خورشید در میل مداری ۲۳.۵ درجه شمالی قرار دارد و طولانیترین روز و کوتاهترین شب برای زمین است. این روز برای زمین انقلاب تابستانی است. در اول مهرماه، خورشید از محور ۹۰ درجه شرق طلوع و از ۹۰ درجه غرب غروب میکند و در این زمان خورشید در نقطه اعتدال پاییزه قرار دارد.
شب یلدا از دیدگاه علم نجوم
وی با اشاره به اهمیت یلدا برای ایرانیان عنوان کرد: «در این زمان، خورشید در پایینترین میل مداری خودش که منفی ۲۳ و نیم درجه است میایستد و ساکنان زمین شاهد کوتاهترین روز و طولانیترین شب هستند. به این روز انقلاب زمستانی نیز میگویند. به همین دلیل خورشید در این تاریخ که همزمان با اولین شب فصل زمستان است، مدت زمان کمتری در آسمان میماند؛ در این زمان روز کوتاهتر و شب طولانیتر خواهد بود.»
وی با بیان اینکه تنها اختلاف زمان شب اول فصل زمستان یا شب یلدا، با ۲ شب قبل و بعد تنها یک دقیقه است، عنوان کرد: «در همین راستا است که ایرانیان از دیرباز این شب را جشن میگرفتند. اولین سیارهای که در آسمان جنوب غربی خود را نشان میدهد، سیاره زهره است؛ این سیاره از قدر منفی ۴ بهصورت یک جسم بسیار پر نور در آسمان دیده میشود. بعد از سیاره زهره و پایینتر از آن، رنگ افق کمی نارجی است (البته بستگی به غبار و آلودگی هوای منطقه دارد) و یکی دیگر از سیارات منظومه خورشیدی به نام عطارد قابل دیدن خواهد بود.»
نظر شما چیست؟