فرانسه گوگل را 500 میلیون یورو جریمه کرد

یک شوک بزرگ برای گوگل

فرانسه، شرکت گوگل را به دلیل سواستفاده از موقعیت مسلط خود در عرصه تبلیغات تجاری اینترنتی، 500 میلیون یورو جریمه کرد که اقدامی بی‌ سابقه محسوب می‌شود و همین مسئله باعث شد تا سهام گوگل الفابت صبح روز سه‌شنبه 21 تیرماه 1400 یک روند نزولی را تجربه کند. به گزارش آسوشیتدپرس، نهاد ناظر ضد رقابتی فرانسه در بیانیه خود به روش‌های جدی گوگل در بازارهای خاص و صفحات و‌ برنامه‌های گوشی‌های همراه اشاره می‌کند که سعی دارد رقبای خود را با اهرم‌های قانونی از میدان خارج کند. این نهاد تاکید می‌کند گوگل به دلیل موقعیت مسلط خود، مسئولیت خاصی دارد ‌که تضعیف نکردن سایرین یکی از آن‌ها است. این نهاد به این نکته اشاره دارد که گوگل باید به سایر رسانه‌ها اجازه دهد در یک فضای کاملا رقباتی فعالیت کنند، نه این‌که با اتکا بر روش‌های خاصی حقوق تولیدکنندگان محتوا و ناشران را نادیده گرفته و سلطه خود بر بازار را بیشتر کند.

داستان از چه قرار است؟

گزارشی که امروز سه‌شنبه 21 تیرماه 1400 منتشر شد نشان می‌دهد که نهاد نظارت بر رقابت و بازار در فرانسه جریمه ۵۰۰ میلیون یورویی برای این غول جست‌وجوی آمریکایی به دلیل نداشتن حسن‌نیت در مذاکره با تولیدکنندگان محتوای رسانه‌‌ای و نادیده گرفتن حق مالکیت معنوی آن‌ها در نظر گرفته است.  ایزابل دو سیلوا، رئیس نهاد ناظر ضد رقابتی فرانسه، این‌ تصمیم را بی سابقه توصیف کرد. او گفت: «این نخستین اقدام در جهان برای بررسی عملکرد الگوریتم‌های پیچیده‌ای است که از طریق آن‌ها تبلیغات اینترنتی کار می‌کند. به عقیده ما الگوریتم‌های گوگل در برخی موارد جانب‌دارانه کار می‌کنند و سعی می‌کنند ابتدا تبلیغات و محصولات موسسات امریکایی را  به کاربران نشان دهند.» این جریمه مالی به وضوح نشان می‌دهد که گوگل اهمیت چندانی برای حقوق مالکیت معنوی و دیجیتالی تولیدکنندگان محتوا در فرانسه قائل نیست و نسبت به پرداخت حقوق مادی رسانه‌ها و تولیدکنندگان محتوای خبری پس از بازنشر تولیدات آن‌ها کوتاهی کرده است. نهاد نظارت بر رقابت و بازار در فرانسه دو ماه به گوگل مهلت داده تا پیشنهادهای خود در خصوص چگونگی جبران خسارات وارد آماده به عدم حسن نیت در مذاکره با رسانه‌ها و پرداخت نکردن حق اشتراک محتوای خبری فعالان عرصه مطبوعات را ارائه دهد.

تاریخ تکرار می شود!

شورای نظارتی رقابت بازار در فرانسه در سال 2019 میلادی شرکت گوگل را به پرداخت ۱۵۰ میلیون یورو جریمه محکوم کرد. دلیل این جریمه سوءاستفاده از موقعیت برتر در بازار و تحمیل قواعد شرکت به کاربران و آگهی‌دهندگان اعلام شده است. به گفته مقامات فرانسه، شرکت گوگل به دلیل موقعیت برتر ناشی از قدرت بالای موتور جستجوگر خود تقریبا کنترل کامل بازار تبلیغات اینترنتی را در اختیار گرفته است و با سوءاستفاده از این موقعیت، خود را به کاربران و تبلیغ‌کنندگان تحمیل می‌کند. این جریمه باعث شد تا گوگل دو سال پیش جلسات مکرری با فرانسوی‌ها برگزار کند و تغییراتی در شیوه کارکرد خود اعمال کند. اکنون به نظر می‌رسد که گوگل توجه چندانی نسبت به این مسئله نداشته و باعث شده تا فرانسه این مرتبه با جریمه 500 میلیون یورویی به سراغ گوگل برود.

عدم توجه چه عواقبی برای گوگل به همراه دارد؟

در گزارشی که یورونیوز منتشر کرده نشان می‌دهد اگر گوگل نسبت به این ضرب‌الاجل بی تفاوت باشد، بنابراین قانونی که نهاد نظارتی فرانسه منتشر کرده باید غرامت روزانه‌ای معادل ۹۰۰ هزار یورو را علاوه بر جریمه یاد شده پرداخت کند. سخن‌گو و مدیر بخش تعامل شرکت گوگل با کشور فرانسه در واکنشی سریع این اقدام فرانسوی‌ها را ناامید کننده خوانده و یادآور شده که این جریمه تلاش‌های صورت گرفته برای دستیابی به یک توافق را نادیده گرفته و منعکس کننده واقعیت کارکرد محتوای خبری در پلت‌فرم‌های مختلف تحت مالکیت این شرکت نیست. سخنگوی شرکت گوگل نیز در همین زمینه به رویترز گفت: «این جریمه مایوس کننده است و گوگل در طول فرایند مذاکرات پیشین با مقامات فرانسوی حسن نیت خود را نشان داده است.» شرکت گوگل اوایل سال ۲۰۲۱ با نمایندگان صد‌ها رسانه در فرانسه بر سر پرداخت حق مالکیت معنوی تولیدات خبری آن‌ها به یک چارچوب توافق دست یافته بود، اما این توافق مد نظر برخی فعالان عمده این حوزه از جمله خبرگزاری فرانسه قرار نگرفت. به نظر می‌آید شرکت گوگل بدون توجه به درخواست نهاد نظارتی فرانسه برای عدم اشتراک محتوای خبری رسانه‌ها تا پیش از حصول توافقی قطعی که خواسته برخی شاکیان چارچوب توافق قبلی را نیز برآورده کند اقدام به باز نشر تولیدات کرده است. این نهاد نظارتی آوریل سال جاری میلادی به شرکت گوکل سه ماه برای مذاکره با ناشران رسانه‌ای فرانسوی و حصول توافق فرصت داده بود.

گوگل پیش‌تر متعهد شده بود برای حل و فصل اختلافات موجود بر سر حق مالکیت معنوی تولیدات رسانه‌ای در فرانسه ظرف سه سال مبلغی معادل ۷۶ میلیون دلار پرداخت کند. پرداخت حق مالکیت معنوی از سوی غول‌های دیجیتال به ناشران و تولید کنندگان محتوی آنلاین بر اساس بخشنامه مصوب اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۹ موسوم به حق همسایگی اجرایی شد.

فرانسه نخستین کشور از بیست و هفت عضو اتحادیه اروپا بود که این بخشنامه را مصوب و اجرایی کرد تا بواسطه آن ناشران و تولید کنندگان محتوای رسانه‌ای آنلاین بر سر حق مالکیت معنوی تولیدات خود با پلت‌فرم‌های اینترنتی به توافق دست یابند. گوگل ابتدا مخالف پرداخت حق همسایگی برای اشتراک محتوای خبری رسانه‌ها بود و تاکید داشت که بازنشر این تولیدات خوانندگان بیشتری را به سوی سایت‌های خبری و رسانه‌های تولید کننده محتوی سرازیر می‌کند. رسانه‌ها اما سال‌ها است که انتظار دارند غول‌های دیجیتال حق اشتراک محتوای تولیدات خبری و سهم خود از درآمد آگهی را که باز نشر این گونه تولیدات برای رسانه‌های تجاری به همراه می‌آورد، دریافت کنند. گفتنی است که فرانسه ماه ژوئن گذشته نیز شرکت گوگل را به دلیل سوء استفاده از موقعیت ممتازی که این شرکت آمریکایی در تبلیغات آنلاین از آن بهره می‌برد به پرداخت ۲۲۰ میلیون یورو جریمه محکوم کرده بود.