حریم خصوصی‌ام مهم است، ولی ویندوز 10 را نصب می‌کنم!

طبق گزارش‌های منتشر شده در همان روز نخست بیش از 14 میلیون دستگاه به‌روزرسانی شدند. غول ردموند با همکاری مراکز CDN پهنای ‌باندی چهل ترابیتی برای دسترسی به فایل‌های ویندوز 10 مهیا کرده بود. در اوج ترافیک اینترنت در آن روز ترافیکی حدود 10 ترابیت ثبت شده که در تاریخ اینترنت بی‌سابقه و رکوردشکن است. در اروپا برخی سرویس‌دهنده‌های اینترنت ترافیکی 30 ترابیتی را ثبت کردند. 6 تا 8 درصد کل ترافیک اینترنت امریکا در این روز متعلق به مایکروسافت بود. خود ویندوز 10 نیز ستودنی و یک جهش بزرگ نرم‌افزاری است و رضایت‌مندی را می‌توان در چهره بسیاری از کاربران دید. بررسی‌های تخصصی سایت‌ها و نشریه‌ها هم این موضوع را تأیید می‌کنند و با وجود برخی ویژگی‌های خام مانند مرورگر مایکروسافت Edge یا کورتانا، شاهد دست‌چین شدن بهترین قابلیت‌های دو ویندوز 7 و 8 در دهمین پنجره هستیم.

اما این همه خوشی و شادمانی و حس شروع یک عصر جدید با اخبار و شایعه‌ها و کارهایی که مایکروسافت در خفا کرده بود، به نگرانی‌، ترس و تنش بدل شد. مایکروسافت در ویندوز 10 بی‌محابا بدون اجازه وارد حیاط خلوت زندگی دیجیتالی ما شده و خواب و خوراک را از کاربران مدافع حریم خصوصی گرفته است. در ابتدا، مشخص شد مایکروسافت قابلیتی را به‌صورت خودکا ر و پیش‌فرض روی ویندوز 10 فعال کرده است که از پهنای ‌باند شما برای دانلود و به‌روزرسانی دیگر کاربران استفاده می‌کند. مایکروسافت در این ‌باره هیچ اطلاع‌رسانی از قبل نکرده بود. بعد با کمی استفاده از کورتانا متوجه شدیم به همه‌ چیز دسترسی دارد و کوچک‌ترین اطلاعات شخصی از دست آن در امان نیست. هم‌گام‌سازی تنظیمات و اطلاعات شما روی ویندوز 10 با سرورهای این شرکت و جمع‌آوری اطلاعات شما روی این سرورها مورد بعدی بود. چیزهایی مانند تاریخچه مرورگر وب، علاقه‌مندی‌ها و وب‌سایت‌های مورد بازدید شما در وب، گذرواژه وب‌سایت‌ها و هات‌اسپات‌های موبایل، نام و گذرواژه شبکه‌های وای‌فای، تنظیمات شخصی مانند مکان و زمان، عکس حساب کاربری و شهر محل سکونت روی سرورهای مایکروسافت ثبت خواهند شد. هر چقدر خوش‌بین باشیم، باز هم ترسناک و دلهره‌آور است.

یعنی، به‌جز مایکروسافت چه شرکت‌های تبلیغاتی، دولتی یا امنیتی به این اطلاعات دسترسی دارند؟ بسیاری از سایت‌ها نوشتند همین به‌روزرسانی رایگان مایکروسافت و این‌که حتماً باید ویندوز 7 و 8 را به‌روزرسانی کرده و بعد روی تنظیم به‌روزرسانی خودکار گذاشته باشید تا فایل‌های ویندوز 10 دانلود و نصب شوند، حیله و تزویری از سوی این شرکت برای دسترسی به اطلاعات کاربران است. همچنین، مایکروسافت به‌طور علنی به هر کاربر و دستگاهی یک شناسه تبلیغاتی اختصاص می‌دهد و بعد به شبکه‌ها و سرویس‌های تبلیغاتی آنلاین اجازه می‌دهد به این شناسه کاربری دسترسی داشته باشند و بفهمند شما چه علاقه‌مندی‌هایی دارید و در وب کجاها می‌روید و چه‌ کار می‌کنید. یک قابلیت جدید دیگر، نگه‌داری از کلید رمزنگاری اطلاعات روی سرویس کلاود وان‌درایو است. این‌ها همه‌ چیزهایی نیست که مایکروسافت پیرامون حریم خصوصی نقض کرده و در توافق‌نامه جدید 45 صفحه‌ای خود که در همان ابتدای نصب ویندوز 10 تأیید می‌کنیم، به‌صراحت گفته است این شرکت هر وقت نیاز یا صلاح بداند، اطلاعات کاربران را فاش خواهد کرد. این‌ها چیزهایی است که می‌دانیم و البته هنوز بسیاری از ابزارها و روش‌ها درباره نحوه جمع‌آوری اطلاعات توسط مایکروسافت را نمی‌دانیم یا کشف نکرده‌ایم. به همین دلیل، از همان ساعت‌های اولیه انتشار ویندوز 10 بسیاری از شرکت‌ها، سایت‌های خبری تحلیلی و کارشناسان معروف دنیا مایکروسافت را به رعایت نکردن حریم خصوصی کاربران متهم کردند. اگر فردی هستیم که حریم خصوصی برایمان اهمیت ندارد و مثلاً مهم نیست کلی از اطلاعات ما روی سرورهای مایکروسافت باشد، تکلیف ‌ما روشن است. ویندوز 10 را نصب می‌کنیم و لذت می‌بریم.

اما اگر کاربری هستیم که به حریم خصوصی اهمیت می‌دهد، تکلیف چیست؟ برخی سایت‌ها پیشنهاد کردند فعلاً ویندوز 10 را نصب نکنیم. درست همان ‌طور که زمانی گفتند از سرویس Google Now استفاده نکنیم. برخی دیگر پیشنهاد می‌کنند ناشناس بمانیم و ویندوز 10 را نه از طریق به‌روزرسانی بلکه از روی دی‌وی‌دی نصب کنیم و بعد در هیچ ‌یک از سرویس‌های مایکروسافت مانند کورتانا، وان‌درایو، ایمیل، تقویم، نقشه و... ثبت‌نام نکنیم. به نظر من بهتر است خود را از ویندوز 10 محروم نکنیم، ولی سعی کنیم با اعمال تنظیمات دیواری برای حریم خصوصی خود بسازیم. کورتانا را غیرفعال و فایل‌ها و اطلاعات‌ خود روی سرورهای مایکروسافت را پاک و شناسه تبلیغاتی را پنهان کنیم. خوش‌بختانه در ویندوز 10 بخشی به‌نام Privacy وجود دارد که اجازه چنین کارهایی را می‌دهد. تاکنون صدها راهنمای بهبود حریم خصوصی در ویندوز 10 منتشر شده است. با استفاده یکی از آن‌ها اطلاعات مهم و خصوصی خود را اشتراک‌ناپذیر و غیر قابل دسترسی کنید. تصمیم با خود شما است. من دوست دارم ویندوز 10 را از نزدیک ببینم و البته مواظب باشم هر کسی به‌راحتی از دیوار خانه‌ام بالا نرود!