بررسی فیلم Steve Jobs: زندگی پر فراز و نشیب مردی که چهره قرن را دگرگون کرد

Steve Jobs فیلمی درام و زندگی‌نامه‌ای از استیو پاول جابز، کارآفرین، مخترع و مدیرعامل سابق شرکت اپل است. پس از مرگ وی در سال 2011، فیلم سینمایی (Jobs (2013 و مستند (Steve Jobs: The Man in the Machine (2015 ساخته شدند. اما بدون شک اثری که در حال معرفی آن هستیم یک سر و گردن بالاتر از دو مورد ذکر شده است. فیلم استیو جابز در سال 2015 به کارگردانی دنی بویل (Danny Boyle) ساخته شد و مورد تحسین اکثر منتقدان قرار گرفت. داستان زندگی استیو جابز توسط نویسنده معروفی به نام والتر ایزاکسون (Walter Isaacson) در قالب یک کتاب منتشر شد. این کتاب که پرفروش‌ترین کتاب سال 2011 شد، مبنای داستان این فیلم قرار گرفته است.

استیو جابز فیلمی متفاوت است؛ متفاوت از تمام زندگی‌نامه‌هایی که تا به حال دیده‌ایم. فیلم به سه بخش تقسیم شده است و هر بخش مراسم رونمایی از یک محصول است: ابتدا معرفی کامپیوتر مکینتاش، سپس کامپیوتر NeXT و در پایان معرفی کامپیوتر همه کاره iMac. قبل از شروع فیلم (در سال 1984)، اتفاقاتی در زندگی جابز صورت گرفته است که به فیلم مرتبط است. استیو جابز به همراه دوستش استیو وزنیاک (Steve Wozniak) ملقب به «واز» شرکت اپل را تأسیس می‌کنند. آنها اولین کامپیوتر خود را را به نام اپل 1 روانه بازار کردند و پس از مدت کوتاهی اپل 2 را ساختند. کامپیوتر لیسا محصولی دیگر از اپل بود که چندان مورد استقبال قرار نگرفت. در زندگی شخصی نیز زنی وجود دارد که جابز را پدر دخترش می‌داند اما او معتقد است که دختری ندارد و این موضوع به رسانه‌ها نیز کشیده شده است.

ابتدای فیلم با جر و بحث جابز با همکارانش آغاز می‌شود که قبل از مراسم رونمایی از مکینتاش، اصرار دارد که کامپیوتر باید سلام کند و حاضر است هر هزینه‌ای را برای آن بپردازد. از طرف دیگر مادر دخترش وارد ماجرا می‌شود و مشکلات تأمین مخارجش را بیان می‌کند. اما جنگ اعصاب تمام شدنی نیست و سر و کله واز پیدا می‌شود. او از استیو می‌خواهد در مراسمش از تیم اپل 2 تشکر کند که مورد مخالفت استیو قرار می‌گیرد. این سکانس‌ها به نوعی سختی کار جابز را نشان می‌دهد و یادآوری می‌کند که اگر او شخصیت محکمی نداشت احتمالاً زیر فشارها دوام نمی‌آورد. البته استیو جابز به بداخلاقی هم معروف است و فیلم تأکید زیادی بر این موضوع دارد. حتی او در فیلم آنقدر بدبین است که خود را مانند جولیوس سزار در محاصره دشمنان می‌بیند.

مکینتاش شکست می‌خورد و جابز توسط سهامداران و رییسهیئت مدیره وقت یعنی جان اسکالی (John Scully) اخراج می‌شود. در بخش دوم فیلم، جابز شرکت مستقلی به نام NeXT دارد و قصد دارد از محصولش رونمایی کند. این بار نیز پیش از مراسم، همان موضوعات قبلی وجود دارند. استیو استیو گفتن‌ها شروع می‌شود و هر کس از خبرنگار گرفته تا همکار سابق می‌خواهد با او صحبت کند. جنگ‌های لفظی انگار تمام شدنی نیست. در یک لحظه فکر می‌کنید بحث‌ها تمام شده و وارد سکانس بعدی خواهیم شد اما دوباره از نو آغاز می‌شود. کش‌دار شدن این صحبت‌ها شاید کمی کسل‌کننده بنظر برسد اما وقتی با دقت به دیالوگ‌ها گوش فرا دهید، به شاهکار فیلمنامه‌نویس، آرون سورکین (Aaron Sorkin) پی خواهید برد. احتمالاً از این فیلم می‌توان ده‌ها دیالوگ ماندگار استخراج کرد؛ دیالوگ‌هایی که گاه جنبه‌های انسانی را یادآوری می‌کنند و گاه انگیزه رسیدن به هدف را.

پرده آخر رونمایی از iMac است؛ کامپیوتری کامل که دارای صفحه نمایش، کیس، کیبورد و ماوس است. این بار اما پیش از رونمایی از محصول، اتفاقات خوبی هم رقم می‌خورد. استیو کمی سر عقل می‌آید و بیشتر به اطرافش دقت می‌کند. شخصیت متکبری که در طول فیلم از استیو جابز می‌دیدیم حالا به دست فراموشی سپرده شده است. او اشتباهاتش را می‌پذیرد و دل دخترش را بدست می‌آورد تا فیلم به لطف اسلوموشن و موسیقی تأثیرگذار، پایان خوشی داشته باشد.

همانطور که گفتیم با فیلم متفاوتی روبرو هستیم. تقریباً تمام فیلم در پشت مراسم‌ها اتفاق می‌افتد؛ از این سالن به آن سالن و از این اتاق به آن اتاق. جو ملتهب است، دیالوگ‌ها سریع و پشت سر هم بیان می‌شوند و به محض شروع مراسم، فیلم cut شده و تا رونمایی بعدی چیزی از زندگی استیو جابز نشان داده نمی‌شود. در این میان صحنه‌های زیبایی هم وجود دارند که نباید از آنها غافل شد. مثلاً ابراز علاقه یک دختربچه به پدرش که احساسات مرد مغرور را برمی‌انگیزد.

ایفای نقش استیو جابز توسط مایکل فاسبندر (Michael Fassbender) صورت می‌گیرد. اگر چه او از لحاظ ظاهری شباهت زیادی با استیو جابز واقعی ندارد اما تواناییش در ایفای نقش مثال زدنی است. او تقریباً در تمام لحظات فیلم حضور دارد و دو ساعت کامل شاهد هنرنمایی او هستیم. فاسبندر به عنوان نامزد اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد و همچنین نامزد گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد فیلم درام شناخته شد.

بازی کیت وینسلت (Kate Winslet) در نقش جوآنا نیز شایسته تقدیر است. او در فیلم همواره در کنار استیو است و سعی می‌کند رفتارهای عجیب و غریب او را خنثی کند. از نظر ایفای نقش نیز، او چیزی کم از فاسبندر ندارد. سند آن هم برنده شدن یک جایزه گلدن گلوب و یک نامزدی اسکار است.

در فیلم استیو جابز قسمت کوچکی از زندگی کاری جابز نشان داده شد. آی‌پاد، آی‌تیونز استور، آی‌آیفون و آی‌پد هم از جمله موفقیت‌های وی هستند که هر کدام می‌تواند به تنهایی داستان یک فیلم باشد. موضوع دیگری که شاید کمتر کسی در مورد آن بداند خرید یک شرکت تولیدکننده انیمیشن بود که بعداً به پیکسار تغییر نام پیدا کرد. پیکسار اکنون زیرمجموعه‌ای از کمپانی بزرگ والت دیزنی است و انیمیشن‌های معروفی مانند داستان اسباب‌بازی‌ها، در جستجوی نمو و وال-ای محصولات شناخته شده این شرکت هستند. در واقع استیو جابز با ساخت محصولاتی مانند مکینتاش چهره کامپیوتر، آیفون چهره ارتباطات، آی‌تیونز چهره تجارت الکترونیک، و پیکسار چهره انیمیشن را دگرگون کرد. پس بیراه نیست که بگوییم او یکی از کسانی است که در ساختن چهره زندگی در آستانه قرن بیست‌ویک سهم عمده‌ای داشت.

استیو جابز در نهایت بر اثر عوارض ناشی از سرطان لوزالمعده، در ۵ اکتبر ۲۰۱۱ و در سن ۵۶ سالگی درگذشت. متن غمناک استعفای او از شرکت اپل به این شرح است: «هیئت مدیره اپل و جامعه‌ی اپل، تا امروز همیشه گفته بودم اگر روزی بیاید که من نتوانم وظایف مدیرعاملی در اپل را انجام دهم، ابتدا به شما اطلاع می‌دهم. متاسفانه، آن روز آمده است. من بدین‌وسیله به عنوان مدیرعامل اپل استعفا می‌دهم. در صورت موافقت هیئت مدیره، من به عنوان یک کارمند ساده در اپل خدمت خواهم کرد. برای موفق شدن در رسیدن به اهدافمان من اکیداً توصیه می‌کنم تیم کوک را به عنوان مدیرعامل انتخاب نمایید. من معتقدم که درخشان‌ترین و خلاق‌ترین روزهای اپل پیش‌روست و من مشتاقانه منتظرم تا در نقش جدید خود به موفقیت اپل کمک کنم و این موفقیت را نظاره کنم. من برخی از بهترین دوستان زندگی‌ام را در اپل پیدا کردم و از همه شما به خاطر سال‌های زیادی که در کنار شما کار کردم متشکرم... استیو»

در پایان دیدن فیلم استیو جابز را به شما خوانندگان محترم پیشنهاد می‌کنیم. در زیر اطلاعات بیشتری در مورد فیلم ارائه شده است.

بودجه ساخت: 30 میلیون دلار

فروش جهانی: 34 میلیون دلار

امتیاز IMDB: 7.2/10

امتیاز متاکریتیک: 82/100

امتیاز روتن تومیتو: 86/100

نامزد اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد (مایکل فاسبندر)

نامزد اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل زن (کیت وینسلت)

برنده جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر نقش مکمل زن (کیت وینسلت)

برنده جایزه گلدن گلوب بهترین فیلمنامه (آرون سورکین)

نامزد گلدن گلوب بهترین بازیگر مرد در فیلم درام (مایکل فاسبندر)

نامزد گلدن گلوب بهترین موسیقی متن (دنیل پمبرتون)

کارگردان: دنی بویل Danny boyle

نویسنده: آرون سورکین Aaron Sorkin

بازیگران:

مایکل فاسبندر Michael Fassbender

کیت وینسلت Kate Winslet

ست روگان Seth Rogan

جف دنیلز Jeff Daniels

مایکل استالبرگ Michael Stulberg