کوالکام با پردازنده‌ ۲۴هسته‫ای در بازار داغ سرورها، به جنگ اینتل می‫رود

اما این تمام ماجرا نیست. پردازنده ۲۴ هسته‫ای فقط نمونه اولیه است. قرار است مدل نهایی تعداد هسته بیشتری را در یک پردازنده جا دهد. کنترلرهای محل ذخیره و PCIe در داخل پردازنده جا داده شده‫اند ولی کوالکام هیچ اطلاعاتی در مورد معماری آن منتشر نکرده است. فقط گفته شده که پردازنده جدید بطور قابل توجهی متفاوت از پردازنده اسنپ‫دراگون است. ظاهرا نام این پردازنده قرار است "هایدرا" (Hydra) باشد و گفته شده معماری آن به گونه‫ای طراحی شده است که می‫تواند ۶۴ هسته را در خود جا دهد ولی هنوز هیچ منبع موثقی آن را تأیید نکرده است.

همان‫طور که در عکس بالا مشاهده می‫کنید اندازه این پردازنده بزرگ است ولی ما فکر می‫کنیم مدل ۶۴ هسته‌ای اندازه کوچک‫تری خواهد داشت. به هر حال این میزان سیلیکون بسیار زیاد است و با این‫که از نظر تعداد هسته در یک بستر واحد، پردازنده‫ کوالکام از اینتل کوچک‫تر است باز هم جا دادن ۲۴ هسته در داخل یک پردازنده کار بسیار دشواری به نظر می‫رسد. وقتی اینتل آخرین مدل‫های پردازنده‫های حرفه‫ای خود را تولید می‫کند زمان بسیار زیادی را صرف لینک‫های داخلی پردازنده و کش L3 می‫کند تا مطمئن شود که همه هسته‫ها تأخیر یکسان دارند. هنوز نمی‫دانیم که کوالکام چقدر کش برای این پردازنده در نظر گرفته و یا این‫که وضعیت داخلی هسته‫ها به چه صورت است. ولی توجه به این مسئله که کوالکام تا این حد خود را به سخت‫افزار متعهد کرده به این معنی است که می‫خواهد در این شاخه رقابت کند. کافی است که به مشتریانی نظیر گوگل و فیسبوک فکر کنید تا متوجه منظور من بشوید.

در دمویی که کوالکام نشان داد هسته جدید در حال اجرای LAMP بود (لینوکس، وب سرور آپاچی، MySQL، PHP و هم‫چنین نرم‫افزار ابر OpenStack). طبق گزارشی که پی‫سی‌ورلد منتشر کرده Mellanox در حال طراحی کارت‫های شبکه برای SoC است در حالی‫که Xilinx در حال ساخت FPGA است که موجب شتاب گرقتن حجم های کاری مشخص می‫شود.

آیا کوالکام موفق می‫شود این بازی را از آن خود کند؟

کوالکام هنوز تا تبدیل شدن به شرکتی که در فضای پردازنده‫های ARM کار می‫کند فاصله خیلی زیادی دارد ولی به راحتی می‫توان اذعان داشت که بزرگ‫ترین تهدید برای اینتل بشمار می‫رود. سایر شرکت‫هایی که در این بازار فعالیت می‫کنند مثل Cavlum، Broadcom، AppliedMicro، AMD و چندتای دیگر دارای محصولات نرم‫افزاری هستند.  کوالکام تا به حال چیزی به فروش نرسانده ولی آن‫قدر سرمایه دارد که سخت‫افزار خود را به بازار بیاورد.

حال سئوال این است، آیا مشتریان از آن استقبال می‫کنند؟

بر اساس اطلاعاتی که توسط کنفرانس فناوری‌های سیستم الکترونیک جمع‫آوری شده هزینه سخت‫افزار سرور 57 درصد مبلغ کل است. این رقم، رقم زیاد و قابل‫توجهی است ولی اطلاعات بدست آمده شامل هزینه ابزار و نرم‫افزارهایی که روی سرور اجرا می‫شود را شامل نمی‫شود. درست این‫جا است که همه چیز جالب می‫شود. شرکت‫هایی مثل گوگل و فیسبوک که هم نرم‫افزار را خودشان می‫نویسند و هم‫اینکه سیستم ابری مخصوص به خود را دارند قادر هستند که تا هزینه‫های تجهیز دوباره سخت‫افزاری و نرم‫افزاری برای اجرا روی بستر ARM پرداخت کنند. تغییر معماریهای سرور کار طاقت‫فرسایی است ولی آن‫ها قادر هستند که کنترل کل فرآیند را در اختیار داشته باشند.

ولی شرکت‫هایی که معمولا کار میزبانی شرکت‫های دیگر را انجام می‫دهند چه وضعیتی دارند؟ برای نام‫هایی نظیر VMWare، آمازون و مایکروسافت این تصویر کمی تیره است. تعداد زیادی از نرم‫افزار سرورها و ایستگاه‫های کاری بر مبنای معماری x86 است، در کنار آن ماهیت قراردادهای مجوز چندساله و نیار به زمانی طولانی برای گارانتی و هم‫چنین ثبات و پایداری موانعی هستند که ممکن است فروشنده‫ها را به سختی متقاعد کند که پشتیبانی ARM را هم در برنامه کاری خود قرار دهند.

حالا به سال 2011 نگاه می‫کنیم یعنی زمانی‫که ویندوز روی ARM اجرا می‫شد و نیازی به تغییر این روال احساس نمی‫شد و اینتل وانمود می‫کرد که هنوز هسته اتم (Silverthorne) تنها چیپ کم مصرف است. درست در همین زمان بود که کم‫کم احساس شد ARM به آن درجه از پختگی و بلوغ رسیده که معماری x86 را به چالش بکشد. شاهد نمونه‫های اولیه نت‫بوکهای ARM بودیم که به آن‫ها اسمارت‫بوک (Smartbooks) گفته می‫شد. انویدیا و کوالکام در حال مذاکره برای بازکردن درهای تازه‫ای به روی ARM بودند. اینتل هم تصور می‫کرد چیپ جدید موبایل با نام "مدفیلد" (Medfield) صحنه را برای جهش به سوی گوشی‫های هوشمند و تبلت آماده می‫کند.

در این چهار سالی که همه در بازار سرور مداخله کردند چه اتفاقی افتاد؟ هیچ چیز. درست است که در حال حاضر اینتل سهم زیادی از بازار تبلت‫های رده پایین را دارد ولی این موفقیت به دلیل تغییر استراتژی آن‫ها بدست آمد. همکاری با شرکت‌های دیگر در زمینه تولید دستگاه‫های آندروید رده پایین یکی از دلایل بود. ایده اصلی اینتل آن بود که در تبلت‫های رده بالا از راه‫حل‫های x86 بهتری استفاده کند که خوب هیچ‫وقت عملی نشد. کسی بطور جدی اسمارت‫بوک‫ها را وارد بازار نکرد به همین دلیل کروم‫بوک توانست خود را در بازار مطرح کند. ویندوز RT که یک فاجعه بود و "کالزدا" (Calxeda) که زمانی تصور می‫شد طلایه‫دار سرور جدید ARM است خیلی زود شکست خورد و از صحنه بازی کنار گذاشته شد.

خیلی از کارشناسان بر این عقیده‫اند که کوالکام اگر از استراتژی اینتل در برابر خودشان استفاده کند می‫تواند پیروز این کارزار باشد. همانطور که زمانی اینتل توانست با ارائه مداوم راه‫حل‫های خیلی خوب با قیمت‫های بسیار مناسب در رقابت بر سر مرکزداده پیروز شود، کوالکام هم می‫تواند با انفجار بازار گوشی‫های تلفن همراه و ارائه قیمت‫های مناسب پیروز فعلی میدان باشد. ولی در این‫جا دو فرضیه مطرح است: اول این‫که کوالکام با استفاده از IP تلفن همراه در چیپ سرور یا بر عکس آن بتواند سود زیادی ببرد و فرضیه دوم این‫که هزینه تمام شده را پایین بیاورد. ولی فعلا چیزی که می‫دانیم آن است که چیپ جدید کوالکام، اسنپ‫دراگون نخواهد بود، بلکه قرار است ساختار کاملا جدید با بسته جدید IP باشد. به نظر می‫رسد که اینتل توان رقابت با رقیب جدیدتر را ندارد.

در طی چهار سال گذشته اینتل چرخش‌های زیادی داشته است. می‫توان از اینتل به دلیل شکست در زمینه گوشی‫های هوشمند و هم‫چنین اصرار بر نگه داشتن مودم‫ها در سطح TSMC انتقاد کرد ولی باید قبول کرد که آن‫ها بدون احساس خستگی مسیر اصلی سیلیکون خود را پیش می‫برند. با استفاده از فناوری ۱۴نانومتر آن‫ها توانستند اولین پردازش‫های کم مصرف را در هسته ام (Core M) بکار بگیرند. از زمانی‫که محصولات ARM ایجاد خطر کردند اینتل چندین محصول کم مصرف جدید زئون (Xeon) معرفی کرد. و برخلاف تمام انتقاداتی که در مورد طراحی سطح پایین و استفاده از کارشناسان آماتور از آن‫ها می‫شود ولی بهترین تحقیقاتی که در این زمینه صورت گرفته است نشاندهنده آن است که تا وقتی محاسبه توان مصرفی در داخل خود معماری صورت نگیرد تفاوت چندانی بین ISA در x86 با ISA در ARM نخواهد بود.

البته این نظریه مخالفانی هم دارد. مثلا گفته می‫شود که برای اولین بار در طول یک دهه گذشته مهندسی فرآیند اینتل به خظر افتاده است. تصور کنونی بر این است که TSMC و سامسونگ ساختار بسیار بهتری از اینتل دارند. بطور قطع از دید کلی هنوز برای سخت‫افزار ARM فرصتهایی وجود دارد ولی سطح و اندازه رقابت در بازار بشدت تنگ شده و مطمئنا اینتل ساکت نخواهد ماند و اجازه نخواهد داد که کسی بیاید و سهم زیادی از این بازار ارزشمند و پر سود را از آن خود کند.