فیس‌بوک، گوگل و مایکروسافت در برابر هم

رقابت هوش مصنوعی بزرگان در زمین بازی Go

15/11/1394 - 22:14

بازی Go یکی از قدیمی‌ترین و پر طرفدارترین بازی‌های شرق آسیا به شمار می‌رود. یک بازی بسیار ساده که از استراتژی‌های پیچیده‌ای تبعیت می‌کند. پیچیدگی‌های این بازی به اندازه‌ای ظریف است که در مقایسه با بازی شطرنج، کامپیوترها را با چالش جدی روبرو می‌کند. اما به نظر می‌رسد، اکنون بزرگان دنیای فناوری موفق شده‌اند بر این چالش فائق آیند.

جنگ در میدان هوش مصنوعی به سختی در جریان است

در حالی که این روزها همگان در انتظار یک گجت یا نوآوری جدید هستند؛ شاید عجیب و تعمل‌انگیز به نظر برسد که شرکت‌های بزرگ دنیای فناوری در صدد حل یک بازی هستند. یک بازی قدیمی چینی که قدمتی نزدیک به 2500 سال دارد. مایکروسافت؛ گوگل، فیسبوک و دانشمندان هوش مصنوعی عزم خود را جذب کرده‌اند تا به هوش‌مصنوعی در زمینه انجام این بازی یاری رسانند. به نظر می‌رسد گوگل و فیس‌بوک زودتر از دیگران به این مهم دست یافته‌اند. این دو شرکت در روزهای اخیر با صدای بلند اعلام کردند هوش مصنوعی آن‌ها موفق شده است بر چالش‌های بازی Go غلبه کند.

فیس‌بوک و هوش‌مصنوعی‌اش

مارک زاکربرگ، مدیرعامل فیس‌بوک روز پنج‌شنبه اعلام کرد، این شرکت یک سامانه هوش مصنوعی ویژه را طراحی کرده است. سامانه‌‌ای که به مراتب قدرتمندتر از نمونه‌های مشابه این توانایی را دارد تا حرفه‌ای‌ترین انسان‌ها را در زمینه بازی GO چینی شکست دهد. Go نسخه شرقی شطرنج است. یک بازی که روی یک تخته انجام می‌شود و دو بازیکن دارد. زادگاه این بازی که قدمت آن به 2500 سال قبل باز می‌گردد، کشور چین است. در این بازی تریلیون‌ها حرکت ممکن قابل تصور است.

زاکربرگ در صفحه خودش در فیس‌بوک نوشته است: «دانشمندان نزدیک به 20 سال در تلاش بودند تا به کامپیوترها یاد دهند چگونه می‌توانند در بازی Go موفق شوند. ما به این مهم بسیار نزدیک شده‌ایم و سرانجام بعد از گذشت شش ماه موفق به ساخت این سامانه هوش مصنوعی شده‌ایم. سامانه‌‌ای که سرعت حرکات آن به 0.1 ثانیه می‌رسد. سامانه‌ای که همانند سیستم‌های قبلی به خوبی عمل می‌کند.» در این بازی بازیکنان به نوبت سنگ‌های سیاه یا سفید را روی یک شبکه قرار می‌دهند، به این امید که حریف را با قطعات لازم در زمان مناسب شکست دهند. در حالی که کامپیوتر این توانایی را دارد تا در شطرنج یا بازی‌های دیگر انسان‌ها را مغلوب ساند، اما در بازی Go اوضاع متفاوت است، به دلیل این‌که تعداد حرکات ممکن بیش از اندازه زیاد است.

زاکربرگ در این ارتباط گفته است: «هوش مصنوعی ما بر پایه یک رویکرد جستجومحور هر حرکت ممکن را آن چنان که بازی رو به جلو حرکت می‌کند، مدل‌سازی می‌کند. این فرآیند همراه با یک سیستم الگوی تطبیقی که بر پایه مکانیزم بینایی ماشینی که توسط تیم فیس‌بوک ساخته شده، ترکیب می‌شود.» Yuandong Tian محققی که در این پروژه مشارکت داشته است؛ در این باره می‌گوید: «من عاشق تیم هوش مصنوعی شرکت‌مان هستم، نزدیک بودن به این تیم به من این توانایی را می‌دهد تا یاد بگیرم آن‌ها مشغول انجام چه کاری هستند.» اما زاکربرگ تنها شخصی نیست که در صدد ساخت ماشینی است که توانایی شکست Go را دارد. دمیس هاسابیس مدیر Google DeepMind در گفت‌وگویی که سال گذشته با موزه انگلستان انجام داد، تعریف می‌کند که چگونه او و محققان یک تیم 150 نفری هدف مشابهی را در این زمینه دنبال می‌کردند. پروژه‌ای که در نهایت به هوش مصنوعی کمک می‌کند در بازی go پیروز میدان شود. هاسابیس که خود در کودکی یک اعجوبه شطرنج بوده، در ماه نوامبر به royal Society گفته بود: « پروژه DeepMind به ساخت سامانه هوش مصنوعی که توانایی شکست انسان‌ها را در بازی go دارد؛، بسیار نزدیک شده است. ( پژوهشگران و تیم طراحی در DeepMind سرانجام روز چهارشنبه 28 ژانویه 2016 میلادی اعلام کردند به این مهم دست یافته‌اند.)

بخش تحقیقات مایکروسافت نیز به دنبال طراحی سیستمی است که بهتر از انسان‌ها در بازی go مهارت داشته باشد. در اوایل ماه جاری میلادی زاکربرگ ابراز امیدواری کرده بود که بتواند یک سامانه هوش مصنوعی ساده را برای خودش طراحی کند. سامانه‌ای که به او در خانه و محل کارش کمک کند. زاکربرگ در این ارتباط گفته بود: «چالش شخصی من در سال 2016 ساخت یک نمونه ساده هوش مصنوعی است که در خانه قابل اجرا بوده و به من در محل کارم کمک کند. شما می‌توانید این گونه فکر کنید که این سیستم همانند Jarvis در فیلم مرد آهنی به ایفای نقش خواهد پرداخت.» فیس‌بوک در ادامه در حال بررسی این موضوع است که چگونه می‌تواند یک سامانه هوش مصنوعی را طراحی کند که از آن بتواند در پلتفرم پیام رسان خود استفاده کند. با این سامانه کاربران فیس‌بوک این توانایی را دارند تا به سرعت به سؤالات مطرح شده پاسخ داده و به وظایف خود رسیدگی کنند.

اما چرا شکست دادن Go انقدر موضوع با اهمیتی است؟

دکتر شان هلدن از آزمایشگاه کامپیوتر کمبریج در این ارتباط گفته است: «انجام بازی‌هایی شبیه به این مورد اساسا جزء یکی از مشکلات هوش مصنوعی به شمار می‌رود. در این بازی هوش مصنوعی سعی می‌کند از همان ابتدای بازی به جستجوی مجموعه‌ای از حرکات بپردازد. به‌طوری که در نهایت بتواند شما را شکست دهد. اما مشکل اصلی در ارتباط با همین تکنیک جستجو است. مشکلی که به‌طور بالقوه در همه روش‌هایی که به اشکال مختلف در هوش مصنوعی مورد استفاده قرار ‌می‌گیرند وجود دارد. این درست همان بخشی است که هوش مصنوعی در آن با مشکل روبرو است، اگر شما روباتی در اختیار داشته باشید و در نظر داشته باشید از این روبات برای رسیدن به هدفتان استفاده کنید، چالش اصلی شما پیدا کردن مجموعه حرکات از مکانی است که در آن قرار دارید و رفتن به مکانی است که شما انتظار آن‌را دارید.»

========================

شاید به این مطالب هم علاقمند باشید:

سنفونی پایان غیر طبیعی جهان به روایت استیون هاوکینگ