فایرفاکس 64 بیتی مخصوص توسعه‌دهندگان منتشر شد

موزیلا در جشن ده سالگی فایرفاکس در سال گذشته، نسخه ویژه توسعه‌دهندگان فایرفاکس را منتشر ساخت. فایرفاکس اولین مرورگری است که به طور خاص برای توسعه‌دهندگان طراحی شده است. در آن زمان، تیم طراحی به تشریح برنامه‌های خود در رابطه با ارائه نسخه 64 بیتی از این مرورگر پرداخت. اما روز گذشته تیم طراحی مطابق با برنامه‌ریزی‌های انجام شده برای اولین بار نسخه 64 بیتی توسعه‌دهندگان را ویژه سیستم‌عامل ویندوز منتشر ساخت. موزیلا پیشتر نسخه توسعه‌دهندگان را برای سیستم‌عامل‌های لینوکس و OS X منتشر ساخته بود و اکنون نسخه 64 بیتی آن برای توسعه‌دهندگان ویندوزی در دسترس است.

اما یک نسخه 64 بیتی فایرفاکس چه سودی برای کاربران و به ویژه توسعه‌دهندگان دارد؟ اجرای برنامه‌های بزرگ‌تر، اجرای سریع‌تر و افزایش امنیت کوتاه‌ترین جوابی است که به این پرسش می‌توان داد. اما یک نسخه 64 بیتی یک گام بزرگ به شمار می رود که به کاربران تجربه کار با برنامه‌هایی با کیفیت دسکتاپ را در مرورگرهایشان خواهد داد. برای درک شفاف‌تر این موضوع بهتر است نگاهی دقیق‌تر به ویژگی‌های این نسخه ارزشمندتر داشته باشیم. یک مرورگر 32 بیتی محدود به آدرس‌دهی 4 گیگابایت حافظه است. برای برنامه‌های وبی که این روزها در حال بزرگ و بزرگ‌تر شدن هستند این یک مانع بزرگ به شمار می‌رود. برای مثال، بازی‌های مرورگرمحور به ویژه گیم‌پلی (GamePlay روشی ویژه است که در آن بازیکنان به تعامل با یک بازی می‌پردازند، این مدل به ویژه در بازی‌های ویدویی محبوب است. گیم‌پلی الگویی تعریف شده بر مبنای قواعد بازی است که ارتباط میان بازیکن و بازی بر اساس این اصول قرار دارد.) به طور معمول بزرگ‌تر از بازی‌های آنلاین هستند، به دلیل این که آن‌ها از دارایی‌های با کیفیت بالا که باید در حافظه برای بارگیری همزمان ذخیره شوند استفاده می‌کنند. در تصویر زیر یک بازی طراحی شده توسط موتور Game’s Unreal Epic  که روی نسخه 64 بیتی توسعه‌دهندگان فایرفاکس اجرا شده است را مشاهده می‌کنید.

اما همان‌گونه که پیشتر اشاره کردیم، یک مرورگر 32 بیتی محدود به آدرسی‌دهی 4 گیگابایت است. فضای ‌آدرس‌دهی بیشتر باعث بروز مشکلاتی همچون از هم‌گسیختگی می‌شود. اما در همین حال، برنامه‌های وب روز‌ به روز بزرگ و بزرگ‌تر می‌شوند. برای این مدل از برنامه‌های بزرگ یک مرورگر 64 بیتی به معنای یک تفاوت کامل است. برای مثال، هنگامی که asm.js را مشاهده می‌کنید، توصیه می‌کند اندازه حافظه heap را در مرورگرهای 32 بیتی به 512 مگابایت تنظیم کنید. اما در یک نسخه 64 بیتی این مقدار به دو گیگابایت افزایش پیدا می‌کند که اکنون در نسخه 64 بیتی فایرفاکس این قابلیت وجود دارد. موزیلا می‌گوید نسخه 64 بیتی فایرفاکس سریع‌تر عمل می‌کند زیرا توانایی دسترسی به ثبات‌ها و دستورالعمل‌های سخت‌افزاری را دارد. این ویژگی باعث می‌شود کدهای جاوااسکرپیت به سرعت اجرا شوند. افزایش فضای آدرس‌دهی به فایرفاکس اجازه می‌دهد که از حافظه سخت‌افزاری محافظت شده و از تکنیک‌هایی همچون ASLR (سرنام Address Space Layout Randomization) استفاده کند. همین موضوع باعث می‌شود که یک محتوای وب مخرب که برای اکسپلویت کردن روی یک مرورگر مورد استفاده قرار می‌گیرد به راحتی قابل اجرا نباشد.

ویژگی‌های نسخه 38 توسعه‌دهندگان فایرفاکس عبارتند از:

• نسخه 64 بیتی ویندوزی ( نسخه 64 بیتی آن قبلا برای سیستم‌عامل‌های مختلف عرضه شده بود.)
• پیاده‌سازی توابع BroadcastChannel که اجازه ارتباط ساده مابین browsing contexts را با مبداء می‌ دهد. (browsing context محیطی است که در آن مرورگر یک سند را نشان می‌دهد. در مرورگرهای مدرن این محیط معمولا یک زبانه، یک پنجره یا حتی بخشی از یک صفحه شبیه به frame یا iframe است.) با ساخت یک شی BroadcastChannel توانایی گوش دادن به کانال‌هایی که در زیر آن قرار گرفته و دریافت هر پیامی که روی آن ارسال می‌شود را دارید.
• پیاده‌سازی عنصر و خصلت srcset برای تصاویر واکنش‌گرا (srccet یکی از برچسب‌های HTML5 است که فهرستی از یک یا چند رشته که با کاما از یکدیگر جدا شده‌اند و شامل مجموعه‌ای از تصاویر ممکن که توسط user agnet( عامل کاربر) مورد استفاده قرار می‌گیرند است.
• پیاده‌سازی KeyboardEvent.code. این ویژگی اکنون به طور پیش‌فرض فعال است. ویژگی کد به یک توسعه‌دهنده توانایی تعیین یک کلید فیزیکی فشار داده شده یا اصلاح وضعیت صفحه‌کلید را می‌دهد.

• XHR logging: Network Monitor در گذشته اطلاعات ارزشمندی را روی XMLHttpRequest نشان می داد، اما اغلب کنسول‌ها برای خطایابی کدها همراه با درخواست‌های شبکه‌ مورد استفاده قرار می‌گرفت.

• در جدیدترین نسخه ویژه توسعه‌دهندگان فایرفاکس، کنسول اکنون از فیلترهای XMLHttpRequests درون کنسول ثبت اطلاعات استفاده می‌کند. به عبارت دیگر گزارش‌های  XMLHttpRequest اکنون به صورت بصری برچسب‌گذاری شده و می‌توانند به صورت تفکیک شده از درخواست‌های عادی شبکه فیلتر  شوند.
• خصلت autocomplete=off دیگر از فیلدهای نام‌کاربری و رمزعبور پشتیبانی نمی‌کند
• تجزیه‌کننده URL از کدبندی درصدی (کدبندی نشانی وب) زمانی‌که Fragment در بخشی از آدرس URL قرار دارد یا بازکدبندی زمانی‌که Fragment در خطی از تنظیمات URL قرار دارد اجتناب می‌کند. (هر آدرس URLای که همراه با کاراکتر # باشد یک url خرد است. بخشی که در سمت چپ # قرار می‌گیرد نشان دهنده منبعی است که می‌تواند توسط یک مرورگر دانلود شود و بخشی که در سمت راست # قرار می‌گیرد به نام  fragment identifier نامیده شده که آدرس مکانی که منبع درون آن قرار دارد را مشخص می‌کند.)

کدبندی درصدی که در اصطلاح رایج آن‌را Percent-encoding یا URL  encoding نیز می‌نامند، روش کدبندی اطلاعات در URI (سرنام Uniform Resource Identifier) است که در سطح وب مورد استفاده قرار می‌گیرد.

RegExp.prototype.source اکنون به جای نشان دادن یک رشته خالی برای عبارت خالی باقاعده، عبارت (?:.) را باز  می‌گرداند.

• بهبود زمان بارگذاری صفحات
• نمایش متغیرهای بهینه شده در رابط کاربری دیباگر
• در نسخه جدید اکنون از چند استریمی رسانه‌ای (دوربین، به اشتراک‌گذاری صفحه‌، استریم صوتی) یکسان با mozRTCPeerConnection  درون یک ارتباط WebRTC پشتیبانی می‌شود.

این قابلیت به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا متد addStream را برای هر استریمی که روی رویداد OnAddStream در سمت کلاینت اضافه و اجرا می‌شود، فراخوانی کنند. Renegotiation به استریم‌ها اجازه می‌دهد در مدت زمان یک مکالمه ویرایش شوند. به اشتراک‌گذاری استریم صفحه در مدت زمان یک مکالمه نمونه‌ای از این موارد است. این قابلیت اکنون بدون نیاز به ساخت یک نشست در دسترس قرار دارد.

• اضافه شدن فرمان copy به کنسول

موزیلا نسخه توسعه‌دهندگان را در ماه نوامبر منتشر کرد که جایگزین کانال Firefox Aurora  که میان Nightly و Beta channels قرار داشتند، کرد. فایرفاکس 38 قرار است در ماه می توزیع شود، که زودتر از نسخه 64 بیتی ویندوز در دسترس خواهد بود. البته این بازه زمانی ممکن است به تعویق افتد. تا آن زمان کاربران ویندوز 64 بیتی می‌توانند از نسخه 32 بیتی فایرفاکس استفاده کنند.

این نسخه از این آدرس قابل دریافت است.