خودکشی خاموش با افزایش تولید زباله‌های الکترونیکی

طبق آماری که ارائه شده زباله‌های ناشی از وسایل الکتریکی و الکترونیکی در جنوب و شرق آسیا به وضعیت هشدار رسیده و باعث بروز نگرانی‌های زیادی شده است. بر اساس این گزارش؛ در طول پنج سال گذشته تنها در این دو منطقه جغرافیایی میلیون‌ها تن زباله الکترونیکی (e-waste) تولید شده که می‌تواند مشکلات جدی و خطرناکی را برای سلامتی ساکنان زمین به‌وجود آورد.

دانشگاه سازمان ملل متحد در تحقیق خود با بررسی ۱۲ کشور کامبوج؛ چین؛ هنگ کنگ؛ اندونزی؛ ژاپن؛ مالزی؛ فیلیپین؛ سنگاپور؛ کره جنوبی؛ تایوان و ویتنام به این نتیجه رسید که زباله‌های الکترونیکی که در این مناطق تولید می‌شود بین سال‌های 2010 تا 2015 میلادی به‌طور متوسط 63 درصد افزایش یافته است.

مطلب پیشنهادی

گجت پوشیدنی مجهز به AI برای ورزش بوکس در CES 2017 معرفی شد

گالری عکس: نخستین پوشیدنی هوش مصنوعی برای ورزش‌های رزمی

به‌عنوان مثال؛ در کشور چین این رقم در عرض پنج سال دو برابر شده و به 6.7 میلیون تن رسیده است اما کشورهای هنگ کنگ؛ تایوان و سنگاپور از این نظر رتبه اول را به‌خود اختصاص داده‌اند.

البته کشورهای غربی وضعیت بهتری از این نظر ندارند. متوسط زباله الکترونیکی که توسط هر فرد تولید می‌شود اگر نسبت به جمعیت درنظر گرفته شود 3.7 کیلوگرم برای آسیاست در حالی‌که این رقم برای اروپا و آمریکا 15.6 کیلوگرم است.

از طرف دیگر؛ بخش اعظم زباله‌های الکترونیکی کشورهای اروپایی و آمریکا سر از کشورهای در حال توسعه در می‌آورند. در گزارشی که در سال 2016 توسط The Intercept منتشر شد آمده است که حدود یک سوم دستگاه‌هایی که در آمریکا استفاده شده بودند در نهایت وارد کشورهایی مانند تایوان؛ پاکستان و کنیا شدند. معمولا قطعات این وسایل در کشورهای ذکر شده و در کارگاه‌های مخصوص از یکدیگر جدا یا به اصطلاح اوراق می‌شوند.

گزارش UNU اضافه می‌کند: "حتی محموله‌های باری که حاوی محصولات استفاده شده اما سالم هستند و غیرقانونی هم نیستند؛ اغلب منبع عظیمی از زباله‌های الکترونیکی هستند. چون حتی در بسیاری از کشورهای در حال توسعه نیز جایی برای محصولات تاریخ گذشته و از رده خارج وجود ندارد."

طبق این گزارش؛ قاره آسیا هم بزرگ‌ترین سازنده و تولید کننده وسایل الکترونیکی در جهان است و هم بزرگ‌ترین مصرف کننده. همین مسئله باعث شده تا حجم زباله‌های الکترونیکی تولید شده توسط مصرف‌کنندگان افزایش پیدا کند. اما شاید مهم‌ترین مسئله در این افزایش هجوم زیاد گجت‌های جدیدی است که روزانه وارد بازار می‌شوند. در نتیجه چرخه قدیمی و منسوخ شدن سرعت بیشتری پیدا می‌کند.

در کنار افزایش زباله‌ها شاهد استفاده از روش‌های غیرقانونی و حتی سوزاندن برای از بین بردن این‌گونه دستگاه‌ها توسط افراد سودجو هستیم که می‌تواند اثرات مخرب و هولناکی بر روی محیط زیست و سلامتی انسان داشته باشد. چون با این کار؛ مواد شیمیایی سمی و فلزات سنگین مانند قلع و سرب در فضا منتشر می‌شوند.

بازیافت غیررسمی نیز یک مشکل دیگر است. در بخشی از این گزارش آمده که روش‌های بازیافت دستگاه‌های الکترونیکی به این شکل است که از مواد شیمیایی در فرآیندی که به آن "حمام اسید" گفته می‌شود استفاده می‌کنند تا از طریق ذوب کردن بتونند طلا؛ نقره؛ پالادیوم و مس از داخل بردها و کابل‌های قدیمی به‌دست بیاورند.

«دیپالی سینها»؛ افسر متخصص این طرح در UNU‌ که در تهیه این گزارش همکاری داشته؛ می‌گوید: "تماس غیر مستقیم با خیلی از مواد خطرناکی که از این فرآیند ناشی می‌شود؛ مسبب بیماری‌های خطرناک جسمی است. به‌خصوص برای خانواده‌هایی که در زمینه ذوب کردن این دستگاه‌ها فعالیت می‌کنند و معمولا جای خواب و کار آن‌ها یکی است و حتی برای ساکنان مناطق اطراف این‌گونه کارخانه‌ها شدت این خطرات به‌مراتب بیشتر است."

«رودیگر کوهر»؛ رییس طرح چرخه پایدار در سازمان ملل متحد و یکی دیگر از همکاران این تحقیق اضافه می‌کند: "افزایش زباله‌های موجود و سیستم‌هایی که برای استفاده از آن‌ها به‌کار می‌رود باعث می‌شود تا روند بازیافت و تجزیه آن‌ها در محیط زیست نیز به‌شکل غیرمعمول و نامتعارف انجام شود."