اتفاقی‌که نباید بدعت شود

یکی از ویژگی‌های پرسروصدای ویندوز ۱۰، قابلیت «WiFi Sense» بود که اجازه می‌داد کاربری، رمز عبور شبکه وای‌فای خود را با دیگران به صورت کاملاً امن و رمزنگاری‌شده به اشتراک بگذارد تا بتوانند از این طریق به وای‌فای متصل شوند و اطلاعاتی را با یکدیگر تبادل کنند. در واقع این قابلیت برای اتصال سریع به اینترنت و شبکه وای‌فای و هات‌اسپات سیار در مراکز عمومی یا محفل‌های خانوادگی و دوستانه است. فرض کنید در پارک با دوستانتان دورهمی دارید. گوشی موبایل یا لپ‌تاپتان به اینترنت 4G وصل است، ولی دیگران به اینترنت دسترسی ندارند. حیف است در این دورهمی همه از اینترنت استفاده نکنند و اطلاعات دلخواه خود را با یکدیگر به اشتراک نگذارند. جالب است بدانید WiFi Sense نه روی ویندوز ۱۰، بلکه روی ویندوز ۸.۱ عرضه شد، اما در آن زمان چندان توجه‌ها را به خودش جلب نکرد.

مطلب پیشنهادی

ویژگی کنترل شده ویندوز 10

آیا ویژگی Wi-Fi Sense مخاطرات امنیتی را افزایش می‌دهد؟

اما این تمام ماجرای  WiFi Sense نیست و از اولین روزهای انتشار ویندوز ۱۰، در اینترنت و محافل امنیتی انتقادها و مخالفت‌ها با این ابزار شروع شد. بسیاری این قابلیت را نقض حریم خصوصی و تهدید جدی امنیتی برای کاربران به شمار می‌آوردند. درباره WiFi Sense سؤال‌هایی مطرح است؛ مانند اینکه رمزعبور اشتراک‌گذاشته‌شده کجا ذخیره می‌شود که دستگاه کاربر میهمان بدون نیاز به رمز عبور یا دانستنش می‌تواند به وای‌فای متصل شود، مایکروسافت چه مکانیزمی برای نگهداری امن این رمز عبور در پیش گرفته است و آیا این سیستم در برابر هکرهای باهوش و سمج به اندازه کافی قابل اعتماد است؟ اما اتفاق جدید درباره این ویژگی چیست؟ مایکروسافت قصد دارد این قابلیت را از روی ویندوز ۱۰ حذف کند.

مطلب پیشنهادی

مزیت مضاعف یا دردسر مضاعف

افزایش نگرانی‌های ‌اشتراک‌گذاری گذرواژه‌های وای‌فای در ویندوز 10

مایکروسافت در آخرین نسخه بیلد پیش‌نمایش ویندوز ۱۰، ابزار WiFi Sense را حذف کرده است. دلیل این اتفاق «استقبال نکردن و درخواست ناکافی کاربران ویندوز ۱۰» عنوان شده است. به نظر می‌رسد از بین ۳۰۰ میلیون دستگاهی که تاکنون ویندوز ۱۰ نصب کردند، تنها تعداد کمی دستگاه‌ از این قابلیت استفاده کرده‌اند و کاربران هیچ‌گونه ذوق و شوق یا انگیزه‌ای برای به‌کارگیری WiFi Sense ندارند. مایکروسافت احتمالاً در نسخه به‌روزرسانی ویندوز ۱۰ تابستان این قابلیت را برای همه کاربران غیرفعال می‌کند؛ چراکه اعتقاد دارد صرف بودنش روی ویندوز ۱۰ بدون اینکه استفاده شود، می‌تواند باعث کندی سیستم شود. البته حذف و غیرفعال کردن ‌این قابلیت به معنای حذف کاملش از ویندوز ۱۰ نیست و کاربران در مکان‌های عمومی برای اتصال به وای‌فای یا هات‌اسپات‌های عمومی می‌توانند از این قابلیت با جمع‌آوری اطلاعات متصل به سیستم‌های سروری مایکروسافت استفاده کنند.
ما نیز در «ماهنامه شبکه» بارها درباره تهدیدات و مخاطرات و البته مزایای این سیستم صحبت کرده‌ایم. اکنون دو پرسش اساسی مطرح می‌شود. اول اینکه آیا استقبال و استفاده نکردن از یک ابزار، صرفاً می‌تواند دلیلی برای حذف آن ابزار از روی ویندوز ۱۰ باشد؟ تصور کنید گوگل و اپل ویژگی‌های جدید سیستم‌عامل‌های موبایلشان را ناگهان و در یک به‌روزرسانی ساده حذف و بعد دلیل‌ آن را استقبال نکردن و عدم استفاده کاربران از این ویژگی عنوان کنند!
سؤال کلیدی دوم این است که با فرض اینکه مایکروسافت درست می‌گوید، چرا مردم از این قابلیت استفاده نکردند؟ به دلیل مسائل امنیتی و حفظ حریم خصوصی یا به این سبب که دلیلی وجود ندارد رمز عبور خود را با دیگران به اشتراک بگذارند. پرسش اساسی‌تری نیز مطرح می‌شود و آن اینکه چرا مایکروسافت یک قابلیت را قبل از افزودن به سیستم‌عاملش بررسی و نظرسنجی نمی‌کند که قابل استفاده و کاربردی است یا خیر؟ محصولی مانند ویندوز ۱۰ که در همان ماه اول روی ۱۰۰ میلیون دستگاه نصب و به طور خودکار به‌روزرسانی می‌شود، محلی برای آزمون و خطا و حذف و اضافه ابزارها و ویژگی‌های جدید نیست. یک باگ کوچک روی این محصول می‌تواند تهدیدی به گستره تمام اینترنت و چند صد میلیون دستگاه ایجاد کند. مایکروسافت هیچ سیستمی برای ارزیابی قابلیت‌های جدید و ایده‌های خامی که باید به صورت عملی پیاده‌سازی شوند، در دسترس ندارد که به فاصله کمتر از یک سال از انتشار ویندوز ۱۰ اعلام می‌کند WiFi Sense حذف خواهد شد؟ فرضیه‌های دیگری نیز مطرح هستند. برای مثال، گزارش‌هایی به دست غول ردموند رسیده است که حاکی از مشکلات امنیتی این سیستم بودند و سپس این‌گونه عنوان شده است که به دلیل استفاده نکردن کاربران کنار گذاشته خواهد شد. ابزارهای زیادی در ویندوزهای قبلی مایکروسافت بوده‌اند که اضافی و بدون استفاده به نظر می‌رسیدند، اما هیچ‌گاه حذف نشدند. فرضیه دیگر این است قابلیت WiFi Sense سخت‌افزار و هزینه‌های زیادی برای مایکروسافت در پی داشته، اما با استقبال مورد انتظار مواجه نشده است و اکنون برای این شرکت صرفه اقتصادی ندارد. به هر حال، به نظر می‌رسد WiFi Sense ویژگی چندان بی‌استفاده‌ای نبود و بودنش در ویندوز ۱۰، گاهی کارآمد بود.