در این شماره به یکی از شیوه‌های نوین حمل و نقل می‌پردازم که در آینده مکمل و یا جایگزین روش‌های فعلی خواهد شد. چرا که روش‌های فعلی امکان ادامه دادن به همین شکل را ندارند؛ هم به لحاظ مصرف سوخت‌های فسیلی که باعث تخریب محیط زیست خواهد شد و هم به لحاظ کارایی و سرعت کم و نیز میزان بالای تلفات انسانی.
گسترش روش‌های حمل و نقل پایدار، به ویژه در جوامع کم‌درآمد، راه‌حلی برای تقویت رشد انسانی و توسعه اجتماعی است. به‌عنوان مثال، در روستاهای مراکش، وقتی دسترسی روستا‌ها به جاده‌ها بیشتر شد، ثبت‌نام دختران در مدارس ابتدایی از ۱۷ درصد به ۵۴ درصد افزایش یافت. در لیما، پایتخت پرو، با ساخت یک خط متروی جدید در مناطق فقیرنشین، هزار شغل برای افرادی که در این مناطق زندگی می‌کردند به‌وجود آمد.
حمل و نقل فرصت‌های جدیدی را به مشاغل، آموزش، مراقبت‌های بهداشتی و فرصت‌های دیگر فرا روی مردم قرار می‌دهد، اما حمل و نقل به شیوه‌های فعلی هزینه‌های سنگینی را بر مردم و کره زمین تحمیل می‌کند و فقیرترین کشورها و جوامع بیشترین هزینه را می‌پردازند.
برای شکستن این چرخه، باید شیوه جابه‌جایی افراد و کالاها را به‌شکل اساسی تغییر دهیم و از شیوه‌های نوین حمل نقل استفاده کنیم.
حمل و نقل یکی از عوامل اصلی بحران آب و هوایی است.
در سطح جهانی، صنعت حمل و نقل حدود ۲۰ درصد از کل انتشار گازهای گلخانه‌ای (GHG) را تولید می‌کند و سریع‌ترین منبع انتشار گازهای گلخانه‌ای در سطح جهان است. با گسترش سریع شهرنشینی و استفاده از انواع وسایل حمل و نقل در کشورهای با درآمد کم و متوسط، میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از حمل و نقل جهانی می‌تواند تا سال ۲۰۵۰ تا ۶۰ درصد افزایش یابد.
زیرساخت‌های حمل و نقل به‌سرعت درجوامع با درآمد کم و متوسط در حال گسترش است تا نیازهای جمعیت روبه‌رشد را برآورده کند. بسیار مهم است که سرمایه‌گذاری‌های جدید حمل‌ونقل، راه‌حل‌های حمل‌ونقل بدون کربن را در اولویت قرار دهند. کربن‌زدایی حمل و نقل از اولویت‌های توسعه جوامع و کشورها به‌حساب می‌آید.
آلودگی هوا، که انتشار گازهای گلخانه‌ای عامل اصلی آن است، سالانه باعث مرگ ۳/۷ میلیون نفر در کشورهای کم درآمد و یا با درآمد متوسط می‌شود. همان‌طور که قبلا هم به نقل از سازمان بهداشت جهانی گفتم تصادفات ناشی از حمل و نقل سالانه جان ۰۰۰/۳۵۰/۱ را می‌گیرد که ۹۳ درصد آن‌ها در کشورهای توسعه‌نیافته و یا در حال توسعه زندگی می‌کنند.
در بسیاری از کشورهای با درآمد کم و متوسط، جوامعی که در حومه شهرها زندگی می‌کنند، به‌دلیل هزینه‌های بالای مالکیت وسیله نقلیه و فقدان جایگزین‌های حمل و نقل کم‌هزینه، با محرومیت اجتماعی و اقتصادی متعددی مواجه هستند.
روش‌های نوین حمل و نقل
روش‌های گوناگونی برای حمل و نقل سریع‌تر، کم‌خطرتر و کم‌هزینه‌تر پیشنهاد شده‌اند که در عین حال با محیط زیست سازگاری بیشتری دارند. برخی از این پروژه‌ها مراحل طراحی و حتا تولید را پشت سر گذاشته و در حال انجام پروازهای آزمایشی هستند.
تاکسی‌های هوایی
تاکسی‌های پرنده یا تاکسی‌های هوایی (Air Taxi) احتمالا یکی از اولین ابزارهای حمل و نقل هستند که چهره سنتی این صنعت را دگرگون خواهند کرد.
فرهنگ ماریام وبستر در تعریف تاکسی هوایی نوشته است: « یک هواپیمای تجاری کوچک که برای پروازهای کوتاه بین مناطقی که توسط خطوط هوایی برنامه‌ریزی‌شده سرویس‌دهی نمی‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد.»۲
نکته حائز اهمیت در این تعریف، پوشش دادن مناطقی توسط تاکسی‌های هوایی است که خطوط هوایی موجود و معمول آن نقاط را پوشش نمی‌دهند. در واقع می‌توان گفت که مطابق این تعریف تاکسی‌های هوایی به نوعی مکمل خطوط هوایی به‌حساب می‌آیند.
با وجود چالش‌های موجود، انتظار می‌رود که پهپادها و تاکسی‌های پرنده در آینده نقشی اساسی در حمل و نقل و به ویژه در حمل و نقل درون شهری ایفا کنند. پیشرفت‌های تکنولوژی، کاهش هزینه‌ها و افزایش مقررات، به ترویج استفاده از این فناوری‌ها در سال‌های آینده کمک خواهد کرد. رواج استفاده گسترده از تاکسی‌های پرنده می‌تواند بر زندگی روزمره ما تاثیرات عمیقی بگذارد. از جمله این تاثیرات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
مزایای بالقوه تاکسی‌های هوایی
- کاهش ترافیک: در واقع می‌توان گفت که تاکسی‌های هوایی ترافیک را از سطح خیابان‌ها به بالای شهر منتقل می‌کنند و از این طریق به کاهش آن در سطح شهر کمک می‌کنند.
- کاهش آلودگی: با استفاده از موتورهای الکتریکی، می‌توان انتشار گازهای گلخانه‌ای و آلودگی صوتی را به‌طور قابل توجهی کاهش داد. برخلاف هواپیماها و هلی‌کوپترها و نیز اتوبوس‌ها، تاکسی‌های هوایی از برق به‌عنوان نیروی محرکه استفاده می‌کنند که در مقایسه با سوخت‌های فسیلی بسیار تمیزتر و سبزتر است.
- افزایش سرعت جابه‌جایی: تاکسی‌های پرنده می‌توانند مسافران را سریع‌تر از وسایل نقلیه سنتی به مقصدشان برسانند. هم‌اکنون در بسیاری از شهرهای بزرگ افراد برای جابه‌جایی سریع از هلی‌کوپتر استفاده می‌کنند. با رواج استفاده از تاکسی‌های هوایی این امر بر عهده آن‌ها قرار می‌گیرد.
- دسترسی آسان‌تر: تاکسی‌های هوایی می‌توانند به مناطق صعب‌العبور که دسترسی به آن‌ها دشوار است، خدمات حمل و نقل ارائه دهند.
- توسعه اقتصادی: با رفت وآمد انسان‌ها به نقاط دورافتاده یا حمل بار از نقاط صعب‌العبور به مناطق شهری، تاکسی‌های پرنده می‌توانند باعث توسعه مناطق دورافتاده شوند.
- کاهش زمان جابه‌جایی: افراد می‌توانند زمان بیشتری را به فعالیت‌های دیگر مانند تفریح و یا استراحت و خلاقیت اختصاص دهند.
- تغییر در الگوهای سکونت: افراد می‌توانند در مکان‌های دوردست‌تر از محل کار خود زندگی کنند. این موضوع از این جهت اهمیت دارد که قیمت مسکن در شهرهای بزرگ روزبه‌روز بیشتر می‌شود و بسیاری از افراد با درآمدهای معمولی دیگر نمی‌توانند در شهری که کار می‌کنند زندگی هم بکنند. از این رو آن‌ها می‌توانند با این پرنده‌های هوایی روز به محل کار خود بروند و شب به شهرها و شهرک‌های اطراف که ارزان‌ترهستند برگردند.
- توسعه فرصت‌های شغلی: مشاغل جدیدی در زمینه ساخت، تعمیر و نگه‌داری تاکسی‌های پرنده ایجاد خواهد شد.
چالش‌های پیش روی تاکسی‌های پرنده
با این همه، فناوری و صنعت تاکسی‌های پرنده خطرات و چالش‌های خود را دارد. این چالش‌ها از این رو تشدید می‌شود که زیرساخت‌های استفاده از این فناوری هنوز در کشورهای مختلف ساخته نشده است. عمده چالش‌های پیش روی این صنعت را می‌توان موارد به‌صورت زیر دسته‌بندی کرد.
- ایمنی: تضمین امنیت پرواز تاکسی‌های پرنده، به‌ویژه در مناطق پرجمعیت، از چالش‌های مهم است. در دنیایی که روزبه‌روز بر پرنده‌های مصنوعی آن اضافه می‌شود و انواع پهپادهای نظامی و به‌ویژه تجاری در آسمان شهرها جولان می‌دهند، در کنار پرنده‌های سنتی مانند هواپیماها و هلی کوپترها، و حتا پرندگان زنده، حفظ امنیت تاکسی‌های هوایی کاری نسبتا دشوار است. در عین حال این پرنده‌های هوایی می‌توانند مورد هجوم هکرها و سایر خرابکاران قرار گیرند.
- قوانین و مقررات: با توجه به جدید بودن این فناوری هنوز مقررات و قوانین استفاده و ناوبری این پرنده‌ها تدوین نشده است. لازم است که نهادهای بین‌المللی هوانوردی از یک سو و مجالس قانون‌گذاری کشورها در تعامل نزدیک با متخصصان حوزه پرنده‌های مصنوعی کوچک از سوی دیگر قوانین و مقررات این حوزه را تدوین کنند.
- زیرساخت: وقتی کلمه زیرساخت را می‌شنویم عمدتا به موارد فیزیکی مانند ساختمان‌ها، فرودگاه‌ها، باندها و نظایر این‌ها فکر می‌کنیم. اما امروزه و به‌ویژه در این صنعت، زیرساخت‌ها عمدتا نرم‌افزاری به‌حساب می آیند. اگرچه مکان‌های مناسب برای برخاست و فرود عمودی و دستگاه‌های شارژ باطری کماکان فیزیکی به‌حساب می‌آیند، اما این اپلیکیشن‌ها هستند که بسیاری از وظایف مربوط به مسافران را انجام می‌دهند. شرکت بزرگ حمل و نقل اوبر از هم‌اکنون اپلیکیشنی برای مسافرت با تاکسی‌های هوایی توسعه داده است که کاربران از طریق آن می‌توانند تاکسی‌های برقی هوایی این شرکت را فراخوانی کنند.
تامین برق مورد نیاز این پرنده‌ها و نیز باطری‌هایی که بتوانند با یک‌بار شارژ زمان قابل قبولی تامین نیرو کنند از جله این زیرساخت‌ها به‌حساب می‌آیند.
- قیمت: با توجه به نو بودن این فناوری، در حال حاضر شاید قیمت یا کرایه تاکسی‌ها پرنده برای بسیاری از افراد مقرون‌به‌صرفه نباشد. اما با گسترش استفاده از آن مانند سایر وسایل نقلیه، هزینه استفاده از آن هم متعادل خواهد شود. برخلاف هواپیماها و یا هلی‌کوپترهای شخصی که فقط افراد ثروتمند می‌توانند از آن به‌عنوان وسیله نقلیه استفاده کنند، به‌نظر می‌سد که تاکسی‌های هوایی به‌عنوان وسایل حمل و نقل عمومی در نظر گرفته خواهند شد و این امر مستلزم آن است که هزینه آن برای افراد عادی جامعه متعادل شود.
در شماره آینده به بخش‌های دیگری ازفناوری و به ویژه به نقش هوش مصنوعی در آن اشاره خواهم کرد.
پی‌نویس:
ماهنامه شبکه را از کجا تهیه کنیم؟
ماهنامه شبکه را می‌توانید از کتابخانه‌های عمومی سراسر کشور و نیز از دکه‌های روزنامه‌فروشی تهیه نمائید.
ثبت اشتراک نسخه کاغذی ماهنامه شبکه
ثبت اشتراک نسخه آنلاین
کتاب الکترونیک +Network راهنمای شبکه‌ها
- برای دانلود تنها کتاب کامل ترجمه فارسی +Network اینجا کلیک کنید.
کتاب الکترونیک دوره مقدماتی آموزش پایتون
- اگر قصد یادگیری برنامه‌نویسی را دارید ولی هیچ پیش‌زمینه‌ای ندارید اینجا کلیک کنید.
نظر شما چیست؟